Anayasa Mahkemesi belki de bugüne kadar en hızlı kararlarından birisini Twitter firması için verdi. Karar sonrası mahkemenin ‘özgürlük dersi’ verdiÄŸi ÅŸeklinde yorumlar, medyanın büyük bir kısmını kapladı. Karar gerçekten de hukuk, siyaset hatta felsefe bölümlerinde ders konusu yapılacak nitelikte. Bunda ÅŸüphe yok.
Mahkemenin kararı, yüzlerce sosyal medya ÅŸirketinden birisi olan Amerikan Twitter firmasına, Türkiye’de anayasal koruma saÄŸlamış oldu. Twitter kazandığı vasıfla yeni bir erk muamelesi görür mü? Görmesi lazım. Çünkü Anayasa Mahkemesi’nin kararından sonra Twitter ÅŸirketinin saÄŸladığı imkanlarla suç iÅŸlemenin önü açılmış oldu. Mesela oy birliÄŸi ile karar veren üyelerin, müzakereleri ve kararı aldıkları günlerde yaptıkları telefon görüÅŸmeleri illegal bir ÅŸekilde kayda alınıp linki Twitter’a konulsa, alenen suç olan bu duruma hiçbir müdahale imkanı kalmamış oldu. Twitter ÅŸirketinin yapması gereken ilk ÅŸey, Türkiye’de tuttuÄŸu avukatlık bürosuyla sözleÅŸmesini feshetmek olmalıdır. Zira Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi bu hizmeti hiçbir hukuk bürosunun rekabet edemeyeceÄŸi kalitede hem de bedavaya sunmaktadır.
Herhalde Anayasa Mahkemesi’nin hiçbir davada göstermediÄŸi bir acele ile karar verdiÄŸinden olsa gerek, ‘Twitter ile internet, http ile https’ birbirine karıştırılmış. Bu vahim bilirkiÅŸi düzeyi, hukuki anlamda hiçbir yerinden tutulmayacak bir kararın ortaya çıkmasına yol açmış. Kaldı ki farklı mahkemelerin verdiÄŸi kararlara dair neredeyse ciddiye alınabilecek bir argüman sunma ihtiyacı hissedilmemesi de hukuki bir kaosun habercisi. Kısaca yüzlerce kiÅŸinin mahkeme kararıyla tespit edilen maÄŸduriyetlerine dair inanılmaz bir vurdumduymazlık sergilendi.
O halde bu karar neyin nesidir? YaÅŸanan, bir kesimin oluÅŸturduÄŸu siyasi atmosfer karşısında tarafsızlık ilkesini koruması gereken mahkemenin, belli kesimleri ‘mention’layarak, baÅŸtan sona siyasi bir tercihte bulunmasıdır. Zira karar, hem hızı hem de gerekçeleri itibariyle hukuki tutarsızlık, felsefi anlamda ise ergen bir derinliÄŸin ötesine geçmeyen bir post-modern ahlaki zemin ortaya koymaktadır. Mesele elbette ifade hürriyeti deÄŸildir. Zira eriÅŸim engellenmesine karşın, zaten milyonlar tarafından delinmekte ve bir müeyyide de uygulanmamaktaydı.
Sosyal medya fonksiyonel ve hayatı kolaylaÅŸtıran iÅŸlevlerinin yanında post-modern bir ifade ve var olma alanı da sunmaktadır. HiyerarÅŸiyi ve hadleri yok eden yapısıyla anarÅŸizmin zevklerinden sorunsuzca tatma imkanı saÄŸlamaktadır. Gerçek hayatta var olmayanı var etmekte, söylenemeyecekleri söylenir, korkağı cesur, müstearla gizlenenlerin her türlü mahreme kastetmesini mümkün kılmaktadır. Önümüzdeki yıllarda çok daha geniÅŸ ve derin bir hukuki ve felsefi tartışmanın konusu olacağından ÅŸüpheniz olmasın. Bu beraberinde yeni bir internet düzeninin önünü açacaktır. Åžimdilik de facto krizler ve çözümler yaÅŸamaya devam edeceÄŸiz.
Son bir kaç yılda, onlarca sosyal medya ÅŸirketi milyonlarca dolar yatırımla piyasaya girip birçok kiÅŸi fark etmeden piyasadan batarak çekiliyorlar. Benzer ÅŸekilde, Twitter da iflas ederse ne olacak? Ä°fade hürriyeti derin bir krize mi girecek? Özgürlükler ortadan mı kalkacak? Dünyayı totalitarizm dalgası mı saracak? Ä°nsanoÄŸlunun yaratıcılığı mı körelecek? Ne olacak? EÄŸer bu soru, üzerinde düÅŸünülmeye bile deÄŸmeyecek bir soruysa; özgürlük dersi veren mahkemenin ‘140 karakter düzeyini’ aÅŸacak kadar sorumlu ve ciddi olmasını beklemek beyhudedir. Yeni sorumuz ÅŸudur: Twitter iflas ederse, Anayasa Mahkemesi baÅŸkanının dile getirdiÄŸi ‘telafisi mümkün olmayan zarar’ nasıl giderilecektir?
[Star, 8 Nisan 2014]
