Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerinde son yirmi yıldaki istikrarlı şekilde artan ivme dikkat çekici boyutlara ulaşmış durumda. Türkiye’nin kıta ile ilişkilerinde diplomatik, ekonomik, siyasi, kültürel ve insani ayaklarıyla Afrika genelinde olduğu gibi Doğu Afrika özelinde eşit ortaklık ve kazan kazan anlayışı temelinde ticaret hacmindeki artış oldukça önemli. Nitekim 14 yıllık aradan sonra Hint Okyanusu’nun “esenlik ve barış ülkesi” Tanzanya’nın Cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştiriyor. 65 milyonluk nüfusuyla Afrika Kıtası’nın önemli ülkelerinden biri olan Tanzanya, Doğu Afrika’da birçok açıdan potansiyeli en yüksek ülkeler arasında. Dolayısıyla bu ziyaret iki ülke arasındaki ticaret, eğitim, kültür ve güvenlik konularındaki iş birlikleri için önemli bir fırsat. Bu bağlamda biz de Türkiye-Tanzanya ilişkilerinin çeşitli boyutlarını konunun uzmanlarıyla konuştuk.

Tunç Demirtaş Ahmet Alemdar Kaan Devecioğlu Felix Shihundu

İsrail ile İran arasındaki çatışmanın uzun bir süredir devam ettiği bilinen bir gerçek. İsrail’in yıllardır Irak ve Suriye sahaları başta olmak üzere İran destekli Şii milis unsurlara yönelik hava saldırıları düzenlediği de kamuoyunun malumu. Özellikle 2020’den itibaren İsrail’in hava saldırılarında ciddi bir artış olduğu da söylenebilir. Ancak Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısının ardından İsrail ile İran arasındaki çatışma hem siyasi hem de askeri olarak başka bir noktaya evrilme eğilimi göstermekte. İsrail’in direkt olarak İran’ın Şam Büyükelçiliği hedef alması da bu mihenk taşlarından biri olarak görülebilir. Bu saldırının ardından İran’ın 13-14 Nisan’da kendi topraklarından balistik füzeler de dahil olmak üzere misilleme saldırısı gerçekleştirmesi çatışmayı tüm dünyanın gündemine soktu. Biz de söz konusu saldırıyı tüm boyutlarıyla uzmanlarıyla konuştuk.

Kutluhan Görücü Sibel Düz Can Acun Mustafa Caner Yücel Acer Muhammed Hüseyin Mercan Ersoy Tuğçe Ceylan

Türkiye, yoğun diplomatik temaslarla geçen uzun bir sürecin ardından İsveç’in NATO üyelik başvurusunu onayladı. Söz konusu süreçte Ankara, Stokholm yönetimi ile başta terörle mücadele olmak üzere belirli başlı konularda daha verimli bir iş birliği arayışında oldu. Geleneksel NATO müttefiklerinden terörle mücadelede yeterli desteği göremeyen Türkiye için bu süreç hem endişelerini yeniden gündeme getirme işlevi gördü hem de İsveç’in NATO şemsiyesi altında uzun vadeli bir güvenlik ortağı olarak görülebilmesinin zeminini oluşturmaya çalıştı. Diğer taraftan İsveç’in üyeliğinin NATO bakımından materyal kabiliyetlerin artırılmasından ziyade siyasal bir önem taşıdığı açık bir şekilde görülebiliyor. Bu kapsamda İsveç’in üyelik başvurusundan bu yana geçen sürecin dinamiklerini ve önümüzdeki dönemde beklenebilecek gelişmeleri uzmanlar cevapladı.

Muhammed Koçak Kemal İnat Rıfat Öncel Mustafa Kibaroğlu Murat Aslan Ahmet Alemdar

7 Ekim’deki Kassam Tugayları’nın gerçekleştirdiği Aksa Tufanı Operasyonu sonrasında bölgedeki tüm dengeler alt üst oldu. İsrail ile Arap normalleşmesi durduğu gibi Gazze eksenli olarak bölgesel çatışma riskleri de giderek arttı. İran’ın başta Hizbullah ve Husiler olmak üzere bölgedeki vekil unsurlarının, İsrail’in Gazze’ye yönelik işgal girişimine karşı eylemler içerisinde olması, İsrail’i de karşı adımlar atmaya sevk etti. Bu kapsamda Suriye ve Irak’ta hava saldırıları gerçekleştiren İsrail, son olarak Lübnan’da Hamas liderlerinden Salih Aruri’yi öldürdü. Bu suikast öncesinde de İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun Suriye’deki komutanlarından Razi Musevi, İsrail’in Şam yakınlarına düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. 3 Ocak 2024’te ise Kasım Süleymani’nin mezarı yakınında iki ayrı bombalı saldırıda 103 kişinin hayatını kaybettiği, 146 kişinin de yaralandığı bir terör saldırısı gerçekleştirildi. Hayatını kaybedenlerin sayısının artması muhtemel bu terör saldırısının zamanlamasını ve bölgesel etkilerini uzmanlarına sorduk.

Can Acun Mustafa Caner Murat Aslan Mehmet Rakipoğlu Kutluhan Görücü