Demokratlar’ın 'Yaşamın buna bağlıymış gibi oy ver' dediği Cumhuriyetçilerin, 'ABD’yi Harika Tutmaya Devam Et' sloganını kullandığı seçimlerde ABD'li seçmen sandık başına gitti. 4 yıllık Trump yönetiminin ardından Demokratların adayı Joe Biden'ın seçimi kazanma ihtimalinin yüksek olduğu belirtiliyor. Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump ise, Biden'ın kazanamayacağını iddia ediyor. ABD'deki seçim her ne kadar ülkeyi ilgilendirse de küresel denklemden ötürü tüm dünya tarafından yakından takip ediliyor.
ABD seçim sonuçları heyecanla beklenirken, sokakların karışma ihtimali ve seçimin yargıya taşınma durumu hangi adayın seçileceğinin bile önüne geçmiş durumda. ABD seçimine dair tüm merak edilenleri SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran ile konuştuk. Duran, Trump'ın zannedildiği kadar zayıf olmadığını belirtti, seçimin yargıya taşınması durumunda ABD'nin iç ve dış politikada ciddi krizler yaşayabileceğini belirtti.
[caption id="attachment_74981" align="aligncenter" width="1024"] Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Genel Koordinatörü Prof. Dr. Burhanettin Duran[/caption]
Dünyanın gözlerini çevirdiği ABD seçimleri için bekleyiş sona erdi. Halk bugün sandık başına giderek Cumhuriyetçilerin adayı mevcut ABD Başkanı Donald Trump ile Demokratların adayı Joe Biden arasında seçim yaparak kararını veriyor. ABD seçimleri öncesi tek bir anket dışında tüm anketlerde Demokratların adayı Biden 10 puan gibi büyük bir fark ile önde gösteriliyor. Daha önce Trump'ın kazandığını bilen Trafalgar Grubu ise 'Trump yine kazanabilir' diyor. Trump'ın kazanması durumunda sokakların karışacağı, kaybedip kabul etmemesi durumunda da benzer bir senaryonun yaşanacağı öngörülüyor. Peki, Trump seçilirse ne olur, Biden seçilirse ne olur? Türkiye ile ilişkiler nasıl şekillenir? ABD'de hangi aday zafere daha yakın? ABD'de sokak eylemleri kapıda mı? SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran, ABD seçimleri ile ilgili merak edilen tüm soruların yanıtlarını sabah.com.tr'ye verdi. İşte A'dan Z'ye ABD seçimi...
Trump Seçilirse ne Olur?
SETA Genel Koordinatörü ve Sabah Gazetesi Yazarı Burhanettin Duran, Trump'ın seçilmesi durumunda dünyanın 4 yılda yaşadığı dönemin hızlanacağını söyledi. Duran, Trump'ın ABD müesses nizamını daha kolay aşabileceğini belirtti, "İkinci dönemi olan bir başkan daha cesur bir kararlar alarak ABD kurumlarının kendine koyduğu engelleri biraz daha çabuk aşarak yapmak istediklerine yönelecek. Dünyadaki düzen algısının azaldığı daha kaotik bir duruma doğru gidilebilir. Bunun getireceği şey ABD'nin NATO'dan çıkması mı olur, Transatlantik ittifakın kopması mı olur, bambaşka bir düzlemde kurulması mı olur, bunlar tartışılacak konular. Rusya ile ilişkilerde bir değişim olacağını düşünmüyorum. Türkiye ile olan ilişkiler bu düzeyde devam eder. Trump ile Başkan Erdoğan arasındaki liderlik diplomasisi belli bir noktaya ulaştı." dedi.Biden Seçilirse ne Olur?
Duran, Biden'ın seçilmesi durumunda yaşanmasını öngördüklerini ise şöyle değerlendirdi:Biden'ın liberal düzeni toparlamak, transatlantik anlaşmasını topralamak gibi iddiaları var. Ben Trump etkisinin o kadar kolay toparlanabileceğini düşünmüyorum. Obama sonrasının devamı olarak Trump geldi. Belli bir güç boşlukkları oluştu. Bunları Rusya doldurdu.
Ekonomiyi önceleyen, transatlantik ittifakı düzenlemeye çalışan bir şeyler yapabilir. Ama içeride bir kutuplaşma olacak onu yenmesi gerekecek.
"Rusya ile İlişkiler Gerilebilir, Suudi Arabistan ve İsrail Etkilenebilir"
Biden'ın zorlu bir ortam ile karşılacağını ifade eden Duran, "Biden beklendiği gibi hızlı demokrasi yapabilecek bir noktada olmayacak." dedi.
Biden'ın NATO'yu güçlendirme hamlesine gidebileceğini ifade eden Duran, Rusya ile ilişkilerin gerilebileceğini ifade etti. Duran, İsrail ve Suudi Arabistan özelinde Ortadoğu'ya da bir parantez açtı.
Duran, "Trump'ın Ortadoğu'da çalıştığı liderler ile çalışmayabilir. Suudi Arabistan ve İsrail belli ölçüde etkilenebilir." diye konuştu.
Türkiye ile İlişkiler Nasıl Gelişir?
Biden'ın seçilmesi durumunda Türkiye ile ilişkilerin gerilebileceği yönündeki karamsar tabloya çok katılmadığını ifade eden Duran, "Türkiye ile ilgili zannedildiği kadar kötü senaryoların çalışmayacağını düşünüyorum. Belli ölçüde S-400'ler, insan hakları ve özgürlükler açısından eleştirilerde bulunabilir" dedi.Duran, Türkiye'nin NATO içindeki güçlü rolünün etkisine dikkat çekti, Biden'ın Rusya'yı dengelemek için Türkiye'yle ilişkileri geliştirme yoluna gidebileceğini söyledi.
Duran şöyle konuştu:
Rusya'nın dengelenmesi bağlamında Türkiye ile yeni bir ilişki arayışında olacağını düşünüyorum. Bunun büyük bir fırtına olmayacağı kanaatindeyim. Trump'a oranla daha fazla gerilim olabileceğini de göz önünde bulundurmak gerekebilir. Ama ben bunun bahsedildiği kadar radikal boyutlarda olacağını düşünmüyorum.
Zafere Hangisi Daha Yakın: Trump mı Biden mı?
ABD'de çekişmeli geçmesi muhtemel seçimin sonucuna ilişkin öngörülerini de aktaran Burhanettin Duran, "Oy alma açısından Biden önde görünüyor. Ama ABD seçim sisteminin farklılıkları nedeniyle, Trump mı Biden mı önde çıkacak konusu günün en önemli konusu. Anket şirketlerinin daha önce yanılmış olması telefon üzerinden internet üzerinden yapılan anketler konusunda şüphe oluşturuyor. Gizli bir Trumpçılar ordusu var. Salıncak eyaletlerde kim öne çıkacak bunlar çok önemli." diye konuştu.Posta oylarının doğru şekilde sayılıp sayılamayacağına dikkat çeken Duran, Trump'ın seçim sonuçlarını kabul edeceğini deklare etmemesini de vurgu yaptı. Duran, seçim sonuçlarının mahkemeye taşınabileceğini de ifade etti.
Duran, anketlerin aksine, Trump'ın zannedildiği kadar zayıf olmadığını düşündüğünü de belirtti.
"Trump Kazanırsa da, Kaybederse de Sokaklar Karışabilir"
Trump'ın kazanması durumunda sokakların karışacağı yönündeki haberleri de değerlendiren Duran, "Trump kazanırsa da, kaybederse de sokaklar karışabilir. Başkanın gitmesi gerektiğini söyleyen, azlederek gönderemeyenler şimdi bir hayli sabırsızlar. Ciddi kampanyalar yaptılar. Trump'ın kazanması sonrası hayal kırıklığı ile tepki gösterebilirler. Seçimin sonucu ortada, Tump kazanmış ise yapılacak bir şey yok. Trump kaybederse, Trump'a yakın grupların sokağa inmesi ile de ortalık karışabilir. Washington'dakilerin her duruma hazırlıklı olması gerekebilir." dedi.
[Sabah, 3 Kasım 2020, Röportaj: Onur Şahanoğlu].