Tarihin en büyük soykırımlarından birinin yaşandığı Gazze’de Hamas ve Siyonist yönetim arasında varılan anlaşma sonucunda uzun süredir beklenen ateşkes ilan edildi. Sayıları kısa bir süre içinde tespit edilemeyecek kadar çok Filistinlinin hayatını kaybettiği ve Gazze’nin altyapı ve üstyapısının büyük oranda tahrip edildiği bu sürecin sonunda taraflar arasındaki mutabakat tüm dünyada büyük memnuniyetle karşılandı. Tel Aviv’in sınır tanımaz saldırganlığının yol açtığı yıkımın sona ermesine ve Gazze’nin yaralarının sarılabilmesine imkan tanıyacak bu gelişme, aylardır zulmün her türlüsüne maruz kalan Filistin halkının rahat bir nefes almasına olanak tanıdı. Mısır ve Katar ara buluculuğunda aylardır sürdürülen ve ABD’nin destek verdiği müzakerelerin neticesinde varılan anlaşma, Filistin-İsrail çatışmasının seyri kadar bölgesel ve küresel siyasette oluşturacağı etki bakımından da tarihi bir dönüm noktası olarak kayıtlara geçti.
Devamı
Amerikan dış politikasının şekillenmesinde etkili olmuş meşhur doktrinler bağlamında düşünüldüğünde Dışişleri Bakanı Blinken’ın etkin bir doktrin ortaya koyduğunu söylemek mümkün değil.
Devamı
Obama, Trump ve Biden dönemlerinde Suriye’ye hiç müdahil olmamakla bu ülkenin İran ve Rusya’ya terkedilmemesi arasındaki geniş yelpazede gidip gelen taktik adımların ortaya çıkardığı bir politikayla karşı karşıyayız.
Rejimin devrilmesinin ardından, Suriye'nin geleceği ile ilgili, küresel ve bölgesel güçlerin önemli bir kısmı, yeni yönetimden "tüm farklılıklara saygı duyan, kapsayıcı bir yönetim modeli"ni beklediklerini belirtiyorlar. Ancak, Suriye'nin "toprak bütünlüğü" konusunda aynı hassasiyeti gösterdikleri söylenemez.
Bugünden geriye bakınca Arap ayaklanmaları sonrası, ülkelerin içine düştüğü durumu açıklamakta zorlanmayız. 13 yıllık Suriye iç savaşında yaşananları, gelinen noktada rejimin niçin çöktüğünü, muhaliflerin nasıl başarılı olduğunu da bugün için kolay izah edebiliriz.
Suriye'de Geçiş Dönemi
Münbiç’te kontrolün tam olarak sağlanması gerekiyor. Diğer bir ifadeyle şehirdeki terör örgütü PKK varlığının tam olarak sonlandırılması ve aşiretlerin Suriyelilik ekseninde sosyal uyumunun sağlanması önemli.
Devamı
Suriye sahasındaki hareketlilik hatta belirsizlik bir süre daha devam edecek. Rejim muhalifleri sahada beklenmedik bir ilerleme sağladı. Sadece askeri olarak değil, ele geçirilen yerlerin yönetimi, Suriye içi farklı yapı ve gruplarla yürütülecek ilişki biçimi, içeriye ve dışarıya yönelik iletişim kampanyasının yürütülmesine kadar farklı konularda muhalefetin bir hazırlığının olduğu anlaşılıyor.
Devamı
Son bir hafta içinde Suriyeli muhaliflerin Halep ve Tel Rıfat’taki ilerlemeleri, bölgesel dengelerin ne kadar değiştiğini gösterdi. Rusya’nın Ukrayna’yla meşguliyeti ve Hizbullah’ın da İsrail tarafından yoğun baskı altında olması, Suriye’nin adeta unutulmasına neden oldu
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından düzenlenen "Suriye'de Yeni Dönem: Bundan Sonra Ne Olacak?" panelinde sahadaki mevcut gelişmeler ve Suriye'nin geleceği ele alındı.
Suriye’de Yeni Dönem | Bundan Sonra Ne Olacak?
Suriye sahasında devrimin başından bu yana muhalifler en büyük ilerleyişi kaydediyor. Bir diğer deyişle 2020’den bu yana durağan bir görünüm sergileyen çatışma hatları, dört yıl aradan sonra ilk kez önemli bir şekilde yeniden şekillenmiştir.
Türkiye'nin normalleşme ile ilgili uzattığı el Esad rejimi için bir fırsattı. 2023 yılının ilk aylarından itibaren Türkiye bu konuda kararlılığını gösterdi. Toprak bütünlüğün sağlanması, terörden arındırılması, sığınmacıların geri dönüşü ve en nihayetinde rejimi de dışlamayan Suriye'de kapsayıcı ve istikrarlı bir yönetimin kurulması Esad için iyi bir çıkış yoluydu.
27 Kasım'da başlayan 'Saldırganlığı Caydırma' operasyonu, bu yazının yazıldığı tarih itibariyle üçüncü gününü dolduruyor. Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) öncülüğünde oluşturulan "Feth-ul Mubin" operasyon odasıyla muhalifler, neredeyse iki buçuk gün içerisinde beklenmedik bir ilerleyiş sağlayarak Halep'in dış mahallelerine kadar ulaştılar.
Muhaliflerin 27 Kasım’da başlattığı “saldırganlığı caydırma” operasyonu kısa sürede beklentilerin çok ötesine geçerek Halep’in muhaliflerin kontrolüne geçmesine neden oldu. Güneyde ise ilerlemeler Hama eyaletinin sınırlarına kadar ulaştı. Ayrıca El Bab’dan da cephe açan muhalifler, Halep yönüne doğru ilerlemeye başladı. Adeta Suriye devrimi yeniden başladı da denilebilir. Dakikalar içerisinde haritaların değiştiği bu yeni çatışma ortamını uzmanlara sorduk.