Türkiye 1 Kasım seçimleri öncesi 102 kişinin hayatını kaybettiği Ankara patlamasıyla sarsıldı. Saldırıdan her zamanki gibi hükümeti ve Erdoğan'ı sorumlu tutan kesimler, patlamadan bir gün önce HDP danışmanının 'Ankara'da bomba patlayacak' twitini ise görmezden geldi. Bu kanlı saldırının öncesinde Rusya'nın Suriye operasyonları sırasında Türk hava sahasını işgal etmesi de Ankara gündemini oldukça hareketlendirmişti. Ülkemizde yaşanan bu sıcak gelişmeleri ve yansımalarını SETA Dış Politika Araştırmacısı Prof. Dr. Kemal İnatl yorumladı.
ALGI MANİPÜLASYONU
102 kişinin hayatim kaybettiği Ankara saldırısının altında hangi sebep yatıyor?
Türkiye, tarihinin en ağır terör saldırısını yaşadı. Belli odaklar kaos oluşturup insanları huzursuz etmek, ülkenin yönetilemediği algısını yerleştirmek ve kişilerin siyasal davranışlarını manipüle etmek amacı güdüyor. Saldırının 1 Kasım, öncesi gerçekleşmesi tamamen seçimlere yönelik bir etki amacı taşıyor diyebilir miyiz? Terör olayında mağdur olan kitleler asıl hedef değildi. Saldırıyla siyasi olarak neyin amaçlandığına ve kime zarar vermek istendiğine bakmak lazım. Türkiye'nin iç siyase tiyle ilgili sonuçların hedeflendiği çok açık. Seçim öncesi böyle bir hadisenin gerçekleşmesi seçime yönelik olduğunun kanıtı.
KULLANILIYORLAR!
Türkiye'nin mücadele ettiği terör örgütleri böyle büyük bir saldırıyı arkalarında dış destek olmadan gerçekleştirebilirler mi?
PKK ve DAEŞ terör örgütleriyle mücadelede, hükümetin politikalarının manipüle edilmeye çalışıldığını söyleyebiliriz. Saldırıyı gerçekleştirenlerin hangi örgüte mensup olduğu bulunsa bile başka aktörler tarafından kullanıldığını biliyoruz. Saldırıdan kısa süre önce Rusya Suriye'ye operasyon düzenledi ve Türkiye'nin hava sahasını işgal etti.
Ortadoğu bu yeni gelişmeler ışığında nelere gebe?
Ortadoğu'da hem bölgesel hem de küresel aktörler arasında mücadele söz konusu. Rusya, Sovyetlerden sonra azalan gücünü Putin'le birlikte yeniden Ortadoğu'da etkinleştirmeye çalışıyor. Bunun için de en uygun yer Suriye.
MUHALİFLERİN BAŞARISI RUSYA'YI HAREKETE GEÇİRDİ
Rusya'nın operasyon düzenlemesinin tek nedeni Esed'e destek vermek mi?
Muhaliflerin Fetih Ordusu altında birleşip İdlib'i ele geçirmeleri ve başarı sağlamaları Rusya operasyonunun nedenlerinden biri. Rusya, ABD'ye göre askeri ve ekonomik olarak oldukça geride ama Putin karakter olarak risk almayı seviyor. Gürcistan ve Ukraynada bunu gördük. Rusya, bölgede unsurları olduğunu bildiğimiz ABD'ye rağmen böyle bir operasyonu nasıl gerçekleştirdi? ABD önceleri Esed'in gitmesini istedi ama muhalefet konusunda kendi lehinde başarılı olamadığı için dikkatini DAEŞ gibi örgütlere yöneltti. Suriye'deki aktiviteleri sınırlı kaldı. Putin'de bu boşluğu fark etti ve harekete geçti.
RUSYA, ABD SEÇİMLERİNE ETKİ EDER
ABD'nin Rusya'ya karşı açık bir tepki göstermemesi, ABDde önümüzdeki yıl gerçekleşecek olan seçimleri nasıl etkiler?
Rusya DAEŞ'i değil, Özgür Suriye Ordusu ve muhalifleri vuruyor. Türkiye'nin de hava sahasını ihlal etti. Aynı zamanda ABD'nin desteklediği bazı grupları da vurdu. Buna rağmen Obama'nm çekimser politikası sürebilir. Ama ABDde önümüzdeki yıl se çimler var. Cumhuri yetçilerin bunu kullana caklarını düşünüyorum. Suriye'nin çekimser politika izlemesi Rusya'nın Suriye'ye yerleşmesi, Obama'nm ve demokratların başarısızlığı olarak göstererek yıpratmaya çalışacaklardır.
ABD MUHALİFLERİ SİLAHLANDIRABİLİR ABD
Rusya'nın Suriye politikasına karşı nasıl bir reaksiyon gösterir?
Nükleer silaha sahip iki büyük güç arasında asla doğrudan çatışma söz konusu olmaz. Fakat ABD, Rusya'yı zora sokmak için Esed güçlerini vurabilir ya da muhaliflere ağır silahlar verebilir. ABD'nin Rusya operasyonlarına ses çıkarmayaşının altında başka bir neden yatiyor olabilir mi? yanın hava operasyonlarıyla Esed'in yeri sağlamlaştı. Rejime ait kara birlikleri sınırlı da olsa mevzi kazanıyor. Fakat sadece hava desteğiyle savaşın gidişatını değiştirmek mümkün değil. Afganistan tecrübesini göz önüne alarak karadan da müdahalede bulunması Rusya açısından rasyonel bir davranış olmayacaktır.
SURİYE'DE YENİ DÖNEM BAŞLADI
Rusya'nın muhalifleri vurması, muhalifleri destekleyen Türkiye'yle arasmda nasıl bir kriz çıkarabilir?
Rusya'nın muhaliflere yönelik hava saldırıları Suriyede yeni bir dönem başlattı. Hava sahası ihlali bile bu sorun kadar ciddi değil, bir şekilde çözülebilir. Türkiye'nin doğrudan desteklediği muhalifleri vurması Türkiye ile Rusya arasında ekonomik ilişkileri etkileyebilir. ABD ve Rusya'nın işgal ettiği topraklarda sivillere yönelik barbarca tavırlarını biliyoruz. Rus askerleri kara operasyonları düzenlerse Suriyede de bu durum söz konusu olabilirini? Barış ve demokrasi vaadiyle Ortadoğu topraklarına giren küresel güçlerin vaadettiklerinin tam tersini yaptığını biliyoruz. Irak ve Afganistan'da yaşananlar bunun kanıtıdır. Suriye'de yaşanan insanlık dramı hepimizce malum. Bununla birlikte ABD askerlerinin küçük çocukların serçe parmaklarını kesip kolye yapması gibi vahşi işkencelerle, Ebu Gureyb cezaevinde yaşananları Rus askerleri üzerinden de duyabiliriz.
TÜRKİYE'Yİ ACİZ GÖSTERMEYE ÇALIŞIYORLAR
Rusya'nın Türkiye hava sahasını ihlali dış basına nasıl yansıdı?
Rus uçakları Türk hava sahasını ihlal edince Batı basını 'Rus uçakları Türk uçakları tarafından uyarılıp kovuldu' yazdı. Gerçekten de durum buydu. Ama Türkiye'deki bazı medya kuruluşları tarafından Türkiye acziyet içindeymiş gibi gösterildi. Oysa kesinlikle böyle bir durum söz konusu değil.
DERTLERİ SEÇİM SONUÇLARI
Kendileri de bu ülkenin vatandaşı olmalarına rağmen bu medya kuruluşları neden devlet aleyhine yayınlar yapıyorlar?
Her şey AK Parti ve Erdoğan karşıtlığı üzerinden yürüyor. Malum medyada bu haberler iyi niyetle yapılmıyor. İçerde bir takım siyasi sonuçlar doğurmak için hükümeti aciz göstermeye çalışarak halkın seçim tercihini manipüle etmeye çalışıyorlar. Türkiye'nin uçuşa yasak olan ve mültecilerin tüm ihtiyaçlarının karşılanacağı güvenli bölge fikrine mültecilerden gözü korkan Avrupa'da destek vermeye başlamıştı. Ama Rusya'nın operasyonu bu güvenli bölge fikrini zora soktu.
[Milat, 19 Ekim 2015]
