ErdoÄŸan'ın D. Afrika gezisinin Kenya durağında sıkıntılı bir haber ajanslara düÅŸtü. 1915 Ermeni Tehcirini "soykırım" olarak tanıyan Avrupa ülkelerine Almanya da katıldı.
Avrupa'nın iki büyüÄŸü olan Fransa ve Almanya'nın "soykırım" kartını bize yöneltmesi AB ile entegrasyon açısından rahatsız edici bir geliÅŸme. Türkiye'nin AB ile rasyonel düzlemde müzakere yürütmesini zora sokacak yolda yeni bir adım daha atıldı. Federal Parlamento'nun geçen sene komisyona havale ettiÄŸi bir konuyu alelacele önümüze koyması diplomasi koridorlarının yeni bir manevrası. Zira Avrupa parlamentolarındaki "soykırım" tanımaları "demokratik" mazeret altında bir siyasi gündemin parçası olarak gerçekleÅŸti. Hedef, Türkiye'yi sürekli savunma yapan bir konumda tutmak.
Akla gelen ilk soru mülteci sorununu çözmek için Türkiye'ye ihtiyacı olan Merkel'in niçin bu kararın geçmesini engellemek için hiçbir ÅŸey yapmadığı? "Demokrasilerde parlamentolara hâkim olunamayacağı" cevabı topu taca atmak. Elbette Avrupa baÅŸkentlerinde yükseltilen "Türkiye ve ErdoÄŸan karşıtlığını" somut kazanımlara çevirmek isteyen stratejik lobiler var. Merkel'in bu grupların yürüttüÄŸü kampanyaya teslim olması Alman iç siyasetinde yaÅŸadığı zorlukla ilgili.
Mülteciler konusunda diÄŸer Avrupalı liderlere göre cesur davranması kendi siyasi kaderini tehlikeye sokacak ölçüde yoÄŸun bir muhalefet üretti. Nitekim Merkel'in vize muafiyeti konusunda "ErdoÄŸan'ın önünde diz çöktüÄŸü" argümanı muhalefet tarafından çok sert ÅŸekilde iÅŸleniyor. Karikatürlere konu olan bu eleÅŸtiri ErdoÄŸan karşıtlığının Alman iç siyaset sermayesine dönüÅŸtüÄŸünü de gösteriyor.
Merkel, Parlamento'nun "soykırım" kararı almasının kendisini iç kamuoyunda rahatlatacağını düÅŸünmüÅŸ olabilir. Dahası, Serdar Karagöz'ün yorumuyla vize muafiyeti ile oluÅŸan iç tepkiyi yönetmek için "soykırımı" tanımanın önünü açmış olabilir. Ancak bu hesap çalışmayabilir. Türkiye ile mülteci krizini çözmek için bu kadar emek sarf eden Merkel hem mülteci-vize muafiyeti meselesini çıkmaza sürükleyebilir. Hem de iç muhalefetin baskısından kurtulamayabilir.
Nitekim ErdoÄŸan, Kenya'da gazetecilere verdiÄŸi mülakatta bu kararla "Türkiye'nindostluÄŸunun kaybedilmekte" olduÄŸunu vurguladı. Ä°ç- dış politikası birbiriyle entegre olan iki ülkenin iliÅŸkilerinin zarar görmemesi için Merkel'in ciddi gayret göstermesi gerekecek.
[Sabah, 4 Haziran 2016]
