Geçen hafta, 4+4+4 olarak bilinen yeni eÄŸitim düzenlemesi hakkında bazı genel tespitlerde bulunmuÅŸtuk. Bu hafta, bu düzenlemenin eÄŸitim sisteminde getirdiÄŸi deÄŸiÅŸikliklerin neler olduÄŸuna deÄŸineceÄŸiz. Bu deÄŸiÅŸiklerin bir kısmı baÅŸarı ile gerçekleÅŸmiÅŸtir. Fakat aÅŸağıda da belirtildiÄŸi üzere, deÄŸiÅŸikliklerin bir kısmının gerçekleÅŸmesinde sorunlarla karşılaşılmıştır ve bundan sonra da karşılaşılması muhtemel sorunlar vardır.
4+4+4 olarak adlandırılan eÄŸitim yasası ile birlikte, 1997 yılında 4306 sayılı kanun ile birlikte uygulamaya baÅŸlanan sekiz yıllık kesintisiz zorunlu eÄŸitim, kademeli hale getirilmiÅŸtir. Böylece, ilköÄŸretim dört yıllık ilkokul ve dört yıllık ortaokul olarak yeniden yapılanmıştır. Yeni düzenlemenin en olumlu taraflarından biri, kesintisiz eÄŸitimi bu ÅŸekilde kademelendirmesidir. Birinci sınıf öÄŸrencisiyle sekizinci sınıf öÄŸrencisini aynı mekânda eÄŸitmenin hiçbir pedagojik gerekçesi olmadığı için sekiz yıl kesintisiz eÄŸitimin savunulması zaten güçtür. Bununla birlikte, gerek fiziksel altyapı gerekse de beÅŸeri altyapı düÅŸünüldüÄŸünde, 4+4 yerine 5+3’ün tercih edilmesi, kademeli eÄŸitime geçiÅŸi daha da kolaylaÅŸtırırdı. ÖrneÄŸin, 4+4 ile birlikte sınıf öÄŸretmenleri norm fazlası durumuna düÅŸmüÅŸ ve branÅŸ öÄŸretmeni ihtiyacı doÄŸmuÅŸtur. Kademeli eÄŸitim ile birlikte gelen bir diÄŸer önemli deÄŸiÅŸiklik, imam-hatip ortaokullarının yeniden açılmasıdır. Bu okulların yeniden açılması yönünde bir toplumsal talep olduÄŸu bilinmekteydi. Zaten 4+4+4’e karşı olan muhalefet de imam hatip ortaokullarının açılmasına doÄŸrudan karşı olduÄŸunu ifade etmekten çekinmiÅŸtir.
AKLIN YOLU KADEMELİ EĞİTİM
Ä°lköÄŸretim okullarını ilkokul ve ortaokul ÅŸeklinde ayrıştırmak, uygulamada kolay olmamıştır. Bunun temel nedeni, halen bir okulda okuyan öÄŸrencilerin baÅŸka bir okula nakil edilmesinin kimi aileler için ekstra yük oluÅŸturmasıdır. Bundan dolayı, Bakanlık, ilk ve ortaokul ayrıştırmalarını ağırlıklı olarak kademeli bir ÅŸekilde dönüÅŸtürmeyi tercih ederek isabetli bir karar almıştır. Böylece, halen 6, 7 ve 8. sınıflarda okuyan öÄŸrencilerin çoÄŸunun mevcut okudukları okulda devam etmeleri saÄŸlanacak hem de kademeli olarak 5. sınıfa yeni kayıtlar oldukça ilkokullar ve ortaokullar önemli ölçüde ayrıştırılmış olacaktır. Özetle, yeni sistem bu yıl 1 ve 5. sınıflarda uygulamaya konacak, imam-hatip ortaokullarına sadece 5. sınıf öÄŸrencileri alınacaktır.
OECD Bir Bakışta EÄŸitim 2011 raporuna göre, Türkiye’de nüfusun yüzde 90’ının eÄŸitime katılım süresi ortalaması 7 yıl iken, OECD ve AB ülkeleri ortalaması 13 yıldır. 4+4+4 eÄŸitim yasası ile birlikte, zorunlu eÄŸitim süresinin 8 yıldan 12 yıla çıkarılmasındaki temel gerekçelerden biri, Türkiye ve AB ülkeleri arasındaki bu ciddi farktır. Ayrıca, zorunlu eÄŸitimin 12 yıla çıkarılmasıyla birlikte, ortaöÄŸretime eriÅŸimdeki cinsiyet eÅŸitsizliÄŸi de önemli oranda azalacaktır. Zorunlu eÄŸitim süresinin artırılmasının, okullaÅŸma oranlarına olumlu katkı yapacağı kesindir. Bununla birlikte, bu karar, uygulamada ortaöÄŸretim sistemini fiziki ve pedagojik olarak bir hayli zorlayacaktır. Hatırlanacak olursa, yasa teklifinin ilk halinde, zorunlu eÄŸitimin 12 yıla çıkarılmasına iliÅŸkin belli bir süre kısıtlaması yoktu fakat TÜSÄ°AD gibi kimi kuruluÅŸlardan gelen bazı tepkiler sonrasında zorunlu eÄŸitimin 12 yıla çıkarılmasına karar verilmiÅŸtir. 12 yıllık zorunlu eÄŸitime hemen geçilmesi ve dolayısıyla toplam öÄŸrenci sayısının artırılması, eÄŸitime ayrılan kaynakların da artırılmasını zorunlu hale getirmiÅŸtir.
ZORUNLU EĞİTİME BAŞLAMA
YAÅžIKanunun kabul edilmesi sonrası en çok tartışılan konu, zorunlu eÄŸitime baÅŸlama yaşıdır. Zo