2014’te Türk Dış Politikası
Moderatör | Burhanettin Duran, SETA Genel Koordinatörü |
Konuşmacılar |
|
SETA Ankara’nın düzenlediği “2014’te Türk Dış Politikası” panelinde, yıl boyunca Türkiye’nin AB, ABD, Ortadoğu ve Rusya ile ilişkileri bağlamında yaşanan olaylar tüm yönleriyle masaya yatırıldı. SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran’ın moderatörlüğünde gerçekleşen panelde, SETA Dış Politika Direktörü Ufuk Ulutaş, Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Başkanı Mesut Özcan, Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi ve GPoT Center Direktörü Mensur Akgün ve Şehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Vügar İmanbeyli Türk dış politikasını değerlendirdi.
AKGÜN: AB İLE SÜREÇ AYNI DURUMDA, İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜM GÜNDEME GELEBİLİR
2014 yılında Türkiye yeni bir AB stratejisi sunarken henüz Türkiye’nin üyelik sürecinde ciddi bir değişim yaşanmadığını söyleyen Kültür Üniversitesi Öğretim Üyesi Mensur Akgün, “Kıbrıs konusu Türkiye’nin AB sürecindeki en önemli engel. Anastasiadis pek çok kez görüşmeleri kesmeye çalıştı, Barbaros Hayrettin Paşa gemisinin bölgeye gitmesiyle çekilme fırsatını buldu.” diye konuştu. Mensur Akgün ayrıca müzakereler yeniden başlamazsa, Türkiye’nin önünde iki devletli çözümden başka yol olmadığını söyledi.
İMANBEYLİ: RUSYA İLE İKİLİ İLİŞKİLERDE SORUN YOK, BÖLGESEL KONULARDA SORUN VAR
Panelde Rusya ile ilişkileri değerlendiren Şehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Vügar İmanbeyli, “İlişkiler tarihi açısından bakıldığında Erdoğan-Putin en çok görüşen iki lider, 2000'li yıllar ilişkiler tarihinde en yoğun temasların yaşandığı zaman dilimi oldu.” dedi. 2014 yılında Türkiye ve Rusya arasında ikili ilişkiler boyutunda bir sorun olmadığını fakat bölgesel konularda sorunlar olduğunu söyleyen İmanbeyli, “Rusya, totaliter ve otoriter bir yöne doğru kaymaya başladı.” değerlendirmesinde bulundu. İmanbeyli ayrıca Kırım’da insanların oldukça zor şartlar altında yaşadığının altını çizdi.
ÖZCAN: TÜRKİYE’NİN IŞİD STRATEJİSİ KÜRESEL AKTÖRLERLE OLAN İLİŞKİLERİNİ DE ETKİLEDİ
Panelde Türkiye’nin Ortadoğu politikasını değerlendirmek üzere söz alan Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi Başkanı Mesut Özcan, 2014 yılında Suriye bağlamında çok büyük değişiklikler yaşanmadığını ifade etti. Irak'ta ise hükümet değişimi ile birlikte Türkiye-Irak ilişkilerinin rayına girmeye başladığını söyleyen Özcan Türkiye’nin en büyük ikinci ticari ortağı olan Irak’ın önemine vurgu yaparak 2015 yılında bu gelişmelerin devamını öngördüğünü söyledi. Özcan, Türkiye-İsrail ilişkileri ile ilgili “İsrail’in Filistin'e saldırması sonucunda gerginlik devam etti” dedi.
2014 yılında Türkiye’nin Tunus'ta yaşanan olumlu gelişmeleri desteklediğini belirten Özcan Mısır ilişkilerinde "yeniden yakınlaşma olabilir mi?" sorusunun ortaya çıktığını ancak Türkiye'nin dış politikasında bir değişim yaşanmadığını belirtti. Özcan, “Türkiye'nin Ortadoğu politikası sadece bölge ülkeleri ile olan ilişkilerini değil küresel aktörlerle olan ilişkileri de etkiledi." değerlendirmesiyle sözlerini noktaladı.
ULUTAŞ: ABD VE TÜRKİYE’NİN SURİYE POLİTİKASINDA BİRLEŞMESİ MÜMKUN DEĞİLDİ
Panelde ABD ile ilişkileri değerlendiren SETA Dış Politika Direktörü Ufuk Ulutaş “Soğuk Savaş döneminde seneler boyu ilişkilerde ABD merkezli hiyerarşik bir boyut vardı. 2000'lerin başından itibaren değişim başladı. Türkiye ikili ilişkilerde milli çıkarlarını daha çok öncelemeye başladı. ABD ve Türkiye'nin Suriye politikaları ciddi bir şekilde farklılık gösteriyor. Suriye meselesindeki görüş ayrılığı IŞİD sorununa da yansıdı. Kobani üzerinden Türkiye’ye operasyon yapılmaya çalışıldı. Türkiye IŞİD ile kapsamlı bir mücadele konusuna ABD'den daha çok önem veriyor. Türkiye IŞİD’i ortaya çıkaran sebepleri yok etme stratejisini sunuyor. Yani Irak’ta mezhepçiliği, kaosu ve Suriye’de Esed rejiminin katliamlarını sonlandırmayı hedefliyor. Ancak Obama'nın Suriye konusundaki kararsızlığı ilişkilere olumsuz yansıdı. Obama’nın dış politikasındaki başarısızlıkta hem Obama’nın kişisel olarak karar alamaması hem de ABD’nin Irak’ta, Libya’da yaşadığı travmalar etkili. IŞİD bir sebep değil sonuçtur ve Türkiye bu sonucu ortaya çıkaran nedenlerin ortadan kaldırılması gerektiğini söylüyor. IŞİD Türkiye’nin bölgedeki politikalarını tehdit ediyor, muhalifleri Esed rejiminden çok vuruyor, yani Türkiye’nin müttefiklerini vuruyor. Obama’nın Suriye politikası bir facia yaratıyor.” açıklamalarında bulundu.
Toplantı, konuşmacılara yöneltilen soruların cevaplanmasının ardından sona erdi.