SETA PANEL DISCUSSION Chair: Taha Özhan, SETA Panelists: Bülent Aras, SETA & İTÜ Mahmood Monshipouri, San Francisco State University Date: March 22, 2010 Monday Time: 11.00 – 12.30 Venue: SETA Foundation, Ankara
Iran's nuclear program increasingly occupies a central place in regional politics of the Middle East, in addition to considerable attention from the international actors. It became one of the key issues in problematic U.S-Iranian relations under U.S. President Obama, who aims to create a space for diplomacy for a common understanding on this matter. Turkey aims to pursue an active facilitator role to bridge the gap between Iran and the West. Iranian nuclear issue is likely to have far reaching consequences for the region and beyond. SETA panel discussed contending perspectives on nuclear issue to help to understand this complex and multi-dimensional matter.
***
SETA olarak 22.03.2010 tarihinde düzenlemiş olduğumuz “Iran’s Nuclear Program: Contending Perspectives” başlıklı panele SETA Koordinatörü Taha Özhan oturum başkanlığı yapmış, Prof. Mahmood Monshipouri (Uluslararası İlişkiler Bölümü, San Francisco State University) ve Prof. Bülent Aras (SETA-İTÜ) konuşmacı olarak katılmışlardır.
Panelde ilk sözü alan Monshipouri, Tahran’ın nükleer faaliyetlere ideolojik değil rasyonel ve yapısal gerekçelerle baktığını ve ekonomik bir arka planının olduğunu anlattı. Monshipouri, İran’ın bölgesinde stratejik yalnızlık içinde olduğunu düşündüğünü ve bunu aşmak için nükleer gücü, barışçıl amaçların yanında, silah olarak kullanmak için değil onu yapabilme kapasitesine sahip olduğunu tüm dünyaya göstermek için istediğini vurguladı. Sorunun çözümünde yaptırımların işe yaramayacağını söyleyen Monshipouri, tek çıkar yolun diplomasi olduğuna/olması gerektiğine işaret etti. Bu bağlamda Monshipouri, Türkiye’nin önemli bir rol üstlendiğini ve İran ile Batı dünyası arasında önemli bir köprü vazifesi gördüğünü de ifade etti. İran’daki “iç siyasi dinamikler” için de merkezin kontrol edebileceği güçler tanımlamasını yapan Monshipouri, ülke için esas endişenin dış tehdit algılaması olduğu analizini yaptı.
Bülent Aras ise daha çok uluslararası yapı ile bölgesel denklem arasındaki ilişkilere ve Türkiye’nin buradaki rolüne vurgu yaptı. Uluslararası toplumun İran karşısında neredeyse birleştiği bir dönemde diplomasinin çok önemli olduğunu ancak diplomasi yollarının zorlu olduğunu ifade eden Aras, Türkiye’nin bir dış politika ilkesi olarak bölgesindeki tüm ülkeler için güvenliği temenni ettiğini ve bu yönde çaba gösterdiğini anlattı. Türkiye bir yandan İran’ı doğru sınırlar içinde kalmaya teşvik ederken Batı’yı da diplomasi için daha fazla zorlamaktadır. İran’daki nükleer konusunun sadece Ahmedinejad’ın elinde olmadığına dikkat çeken Aras, diğer iç faktörlerin de bu güç mücadelesinde incelenmesi gerektiğine atıf yaptı. İran’ın kendini kötü bir pozisyona sokmayacak şekilde davranmaya çalıştığını söyleyen Aras, ABD’nin küresel ölçekte olduğu gibi bölgesel ölçekte de azalan etkinliğinin/gücünün, İran’ın Körfez bölgesindeki yükselişine zemin hazırladığını ifade etti.
Mahmood Monshipouri (Ph.D. Georgia) is Associate Professor of International Relations at San Francisco State University. He specializes in human rights, democratization, global
