Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfında (SETA) "Türk-Amerikan İlişkileri: Stratejik Ortaklığı Yeniden Düşünmek" paneli düzenlendi.
SETA Güvenlik Çalışmaları Araştırmacısı Murat Aslan'ın moderatörlük yaptığı panele, SETA Washington DC Koordinatörü Kadir Üstün, Türkiye Ekonomi Politikaları Vakfı (TEPAV) Bölge Çalışmaları Programı Danışmanı Nihat Ali Özcan ve SETA Washington DC Araştırma Direktörü Kılıç Buğra Kanat konuşmacı olarak katıldı.
Üstün, 2000'lerden bu yana Türk-Amerikan ilişkilerinin yapısal anlamda değiştiğini belirterek ABD'nin Türkiye'de askerlerle geliştirdiği ilişkinin AK Parti ile sivilleştiğini söyledi.
ABD'nin, Türkiye'ye yaklaşımında "eksen kayması" ve "model ülke" kavramlarının sürekli değişkenlik gösterdiğini vurgulayan Üstün, "ABD'nin bölgeye ve Türkiye'ye bakışı 'bizimle çalışmıyorsa ekseni kayıyor, bizimle çalışıyorsa model ülkedir' şeklinde değişiyor." değerlendirmesinde bulundu.
Üstün, Türkiye'nin ABD ile ilişkilerini hem sivilleştirip hem de üçüncü bir ülkenin ekseninden çıkardığını belirterek "Ancak ABD ile ilişkileri sağlıklı bir zemine oturtamadı, özellikle Suriye'deki savaşla birlikte iki ülke ilişkilerindeki makas açılmaya başladı." şeklinde konuştu.
ABD ve Türkiye'nin ilişkiler konusunda ciddi kafa karışıklığına sahip olduğuna işaret eden Üstün, iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden tanımlanması gerektiğini dile getirdi. Üstün, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump'ın ilişkilerin normalleşmesi konusunda istekli olduğunu belirterek "Ancak bölgesel realiteler ortak hareket etme alanını daraltıyor." ifadelerini kullandı.
"ABD, Türkiye'nin Suriye'deki endişelerini artık dikkate alıyor"
TEPAV Bölge Çalışmaları Programı Danışmanı Özcan, Türk-Amerikan ilişkilerinde sorun listesinin oldukça uzun olduğuna dikkati çekerek "Güney cephemizde Türkiye'nin beka sorunu olarak tanımladığı mesele ABD açısından taktik ve operasyonel düzeyde anlamlandırılıyor." dedi.ABD'nin terör örgütü YPG/PKK'ya askeri ve siyasi destek vererek örgütü kendi adına savaştırdığını ifade eden Özcan, YPG/PKK'nın bu destekten dolayı bölgedeki gücünü pekiştirdiğini vurguladı.
Özcan, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine yaptığı askeri operasyonlardan sonra ABD'nin Türkiye ile konuşmaya başladığını söyleyerek "Türkiye de meşru olarak kendi güvenliğini tehdit eden bir örgüte karşı çıkınca ABD diplomasiyi kullanmak konusunda bir yol benimsedi." ifadelerini kullandı.
ABD'nin Türkiye'nin Suriye konusundaki endişelerini artık dikkate aldığını belirten Özcan, Washington yönetiminin yeni süreçte Türkiye'nin taleplerinin bir kısmını YPG/PKK'ya dayatacağını ifade etti.
Özcan, Suriye'de istikrarın kurulmasının en az 30 sene süreceğini iddia ederek "Türkiye önümüzdeki süreçte özellikle Suriye'de genelde ise güney cephesinde ABD ile ayrışmaya devam edecek." değerlendirmesinde bulundu.
"ABD ile Türkiye stratejik ortaklık konusunda sorunlar yaşıyor"
SETA Washington DC Araştırma Direktörü Kanat da ABD ile Türkiye arasında stratejik ortaklık konusunda sorunlar yaşandığına dikkati çekerek "Türkiye, ABD ile stratejik ortaklık konusunda niye sorun yaşıyor çünkü ortada ABD'nin bir stratejisi yok." yorumunu yaptı.Kanat, Türkiye ile ABD arasında yaşanan temel problemlerin ABD tarafındaki politika eksikliğinden kaynaklandığını ve ABD'nin YPG/PKK konusunda bir akıl tutulması yaşadığını belirtti.
Kanat, Türkiye'nin ABD'deki algısının kamuoyu yerine bir kesim dış politika eliti tarafından şekillendirildiğini söyledi.
Türk kamuoyunda ise ABD karşıtlığının ABD'nin bölgedeki politikaları bağlamında şekillendiğinin altını çizen Kanat, "Amerika'ya olan karşıtlık Amerika'nın ne olduğuyla ilgili değil ne yaptığıyla ilgili." dedi.
[AA, 9 Mayıs 2019]
