Türkiye'de koalisyonlar yaklaÅŸan seçimler sonrasında reel gündemimiz olmayacak; fakat seçim barajı seçimden sonra da tartışılmaya devam edecek gibi görünüyor. Biraz "güneye" gidersek tam da seçim barajı ve koalisyonlarıyla nam salmış bir ülke var ki tartışmaları zenginleÅŸtirmesi açısından incelemekte fayda var. O ülke bu hafta andığımız Nekbe'nin (1948'de Filistinlilerin vatanlarından sürülmesi) faili, yakın zamanda seçimlerden çıkıp yeni bir koalisyonun kurulduÄŸu Ä°srail.
Ä°srail, Filistin topraklarında bir devlet kurduÄŸunu ilan ettiÄŸi 1948'den beri koalisyon hükümetlerinin norm olduÄŸu bir siyasal hayata sahip. 120 kiÅŸilik Knesset'te (Ä°srail meclisi) 2014'e kadar %2 olan seçim barajı geçtiÄŸimiz sene %3.25'e yükseltilmiÅŸ ve bu yolla aşırı küçük fraksiyonların Knesset'teki varlığı budanmaya çalışılmıştı. Sadece bu rakamlar üzerinden gidersek, bu düÅŸük seçim barajının Ä°srail'i daha demokratik yaptığı iddia edilebilir. Fakat reel siyaset Ä°srail'de bunun tam aksine iÅŸaret ediyor.
Mart 2015 seçimleri öncesinde neredeyse herkesin beklediÄŸi gibi Netanyahu'nun Likud'u birinci parti olarak seçimlerden çıktı. Seçim öncesinde olduÄŸu gibi sonrasında da herkesin merak ettiÄŸi konu, kimin birinci olacağı deÄŸil; koalisyonda kimin yer alacağıydı. 30 sandalyeli Likud'dan 5 sandalyeli Meretz'e kadar 10 parti teoride (Arap listesi gibi partiler zaten ihtimal dışıydı) koalisyon pazarlıkları içerisine girdi. Netanyahu koalisyon kurma süresi dolmadan birkaç saat önce 61 sandalyeye sahip bir koalisyon kurduÄŸunu açıkladı. 61, güven oyu için sınır rakam. Bu da demek oluyor ki muhalefet 59 sandalyeye sahip. DiÄŸer bir ifadeyle oluÅŸan tablo siyasi kırılganlığın sözlük karşılığı.
Ä°SRAÄ°L KÜÇÜK ORTAÄžA TESLÄ°M
DüÅŸük baraj, siyasi bölünmüÅŸlük ve koalisyon kurma zorunluluÄŸu sebebiyle birçok seçimde olduÄŸu gibi bu seçimde de bir parti, Yahudi Evi, kral yapıcı konuma geldi. %6,74'lük oy oranı ve 8 sandalyesiyle Yahudi Evi gibi ırkçı, soykırımcı ve radikal bir parti yeni kurulan hükümette adalet, milli eÄŸitim ve tarım bakanlıklarını aldı. Küçük bir parti bütün kabineyi rehin aldığı gibi bundan sonra hem Ä°sraillilerin hem de Ä°srail iÅŸgali altında yaÅŸayan Filistinlilerin hayatını derinden etkileyecek postları da iÅŸgal ettiler. 30 sandalyeli Likud, ülkenin adaletini, milli eÄŸitimini ve savunma bakan yardımcısı eliyle güvenliÄŸini junior ortak Yahudi Evi'ne teslim etmek zorunda kaldı. Koalisyonun bekası için Netanyahu, bundan sonra kendi aşırılıklarıyla birlikte Yahudi Evi'nin radikalliÄŸine de göz yummak zorunda.
Ä°srail'in yeni kabinesini ve düÅŸük seçim barajı-koalisyon ikilisinin ülkeyi düÅŸürdüÄŸü durumu daha iyi anlamak için size yeni kabinenin zihin dünyasından örnekler sunarak bitireyim:
Milli EÄŸitim Bakanı Naftali Bennet : "Hayatımda birçok Arap öldürdüm, bunda yanlış bir ÅŸey yok."
Adalet Bakanı Ayelet Åžaket: "Ä°srail'e saldıran yılanlar büyüttüÄŸünden dolayı Filistinlilerin anneleri de öldürülmeli."
Savunma Bakan Yardımcısı Eli Ben Dahan: " Bence Filistinliler canavarlar, insan değiller."
[Akşam, 18 Mayıs 2015]
