MHP, referandumda hayır bloÄŸunda yer alarak CHP’ye yakın reflekslere sahip olan batı seçmeninin tutumunu merkeze almıştır.
MHP’nin anayasa paketinin gündeme geldiÄŸi günden referandum sürecine kadar, deÄŸiÅŸikliklere karşı uzlaÅŸmaz tutumunu sürdürmesi ve paket referanduma sunulduÄŸunda da HAYIR cephesinde yer alarak bu yönde kararlı bir duruÅŸ sergilemesi, tabanda ve MHP’ye yakın çevrelerde ciddi bir tartışmaya yol açtı. MHP’nin seçmen kitlesinin deÄŸiÅŸim arzusu, vesayetçi güçlere karşı demokrasiden yana tavır takınma geleneÄŸi ve 12 Eylül darbesinden zülüm görmüÅŸ bir kitle olarak 12 Eylül’ü gerçekleÅŸtiren darbecilerle hesaplaÅŸma isteÄŸi, MHP’nin HAYIR tutumunun sorgulanmasını ve eleÅŸtirilmesini beraberinde getirdi. Bu sorgulama ve eleÅŸtiriler gün geçtikçe dozunu arttırarak devam ediyor. MHP neden HAYIR cephesinde yer aldı? Bu tutum belli bir rasyonaliteye dayanıyor mu? Bu tutumun haklı gerekçeleri mevcut mu?
MHP’nin Seçmen Kompozisyonu MHP, kolaylıkla karşı karşıya gelebilecek iki farklı toplumsal bloÄŸa dayanmaktadır. Ä°ç Anadolu’da muhafazakâr-milliyetçi seçmen kitleden destek alırken Batı’da ise seküler-ulusalcı seçmen MHP’yi desteklemektedir. Ä°ç Anadolu’da AK Parti tabanı ile geçiÅŸkenliÄŸe sahip olan MHP, Batı’da CHP tabanı ile geçiÅŸkenliÄŸe sahiptir. Bu çerçevede, muhafazakâr ve seküler tabanı baÄŸlamında AK Parti ve CHP ile ortak paydaya sahip olan MHP, milliyetçilik parantezinde anlamlı bir noktada durmaktadır. Bu milliyetçiliÄŸin beslendiÄŸi temel dinamik ise, terör ve bölünme korkusudur. Bu korkuların muhafazakârlık ve sekülerliÄŸe galebe çaldığı durumlarda MHP, AK Parti ve CHP’den oy çalmakta, korkuların laiklik ve muhafazakârlık gündemlerine karşı gerilediÄŸi durumlardaysa her iki partiye oy kaptırmaktadır.
Nitekim KılıçdaroÄŸlu’nun CHP’nin başına gelmesiyle CHP’nin oylarında yaÅŸanan nısbi oy artışından en fazla etkilenen parti, kamuoyu anketlerine yansıdığı kadarıyla, MHP olmuÅŸtur. Bu durum, MHP’nin Batı seçmeni açısından AK Parti’ye karşı güçlü bir alternatif ihtimalinin ulusalcı kaygılara galip geldiÄŸi ve ulusalcı kaygıların AK Parti karşıtlığı formunda örgütlendiÄŸi Batı’da MHP’nin seçmen desteÄŸini korumakta zorlanacağını göstermektedir.
MHP’nin AK Parti ile geçiÅŸkenliÄŸe sahip muhafazakâr-milliyetçi seçmen kitlesine bakıldığında 22 Temmuz seçimlerinden bu yana mevcut tabloda bir deÄŸiÅŸim söz konusu deÄŸildi. AK Parti’nin bu seçmen açısından rahatsızlık uyandıran demokratik açılım politikasını revize ederek oy kaybını konsolide etmesi, Orta ve DoÄŸu Anadolu’daki seçmenler nezdinde MHP-AK Parti geçiÅŸkenliÄŸini dondurmuÅŸ durumdaydı. Ancak MHP’nin referandumda bu seçmen bloÄŸu yerine, Batı seçmen bloÄŸunun tercihlerini önplanda tutması, bu kitlenin de AK Parti’ye kayışını hızlandırma ihtimali doÄŸurmuÅŸ durumdadır.
MHP’nin HAYIR tutumunun gerekçeleri MHP, CumhurbaÅŸkanlığı seçim krizinde, baÅŸörtüsüne yönelik yasal düzenlemede ve AK Parti’ye yönelik kapatma davasında, CHP ve bürokrasi ittifakına karşı AK Parti’den yana tavır alarak düÄŸümleri çözen bir iÅŸlev görmüÅŸtü. Ancak, AK Parti’nin açılım siyaseti, MHP’nin siyasal misyonunu ve AK Parti ile CHP arasındaki gerilimde AK Parti lehine gördüÄŸü kolaylaÅŸtırıcı iÅŸlevi sona erdiren bir etkiye yol açtı. MHP, demokratik açılım sürecinden itibaren, siyasal duruÅŸunun merkezine AK Parti karşıtlığını almaya
