Siyasal alanı yeniden şekillendirici dinamikler yeni siyasal sistemin kabul edilmesiyle başlamıştı. 24 Haziran seçimlerinin sonucunu, partiler arasında yapılan ittifaklar şekillendirdi. Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerde partiler arası ittifak görüşmelerinin ve fiilî olarak ittifak pratiklerinin siyasete ne gibi etkilerinin olduğu görüldü.
Her parti bundan çeşitli dersler çıkardı. Seçmenler oy verme davranışını şekillendirirken artık ittifak formüllerini hesaba katacak. Seçmen ittifaklara yavaş yavaş alışıyor.
Şimdi ilk kez yerel seçimlerde partiler arasında ittifakın yerel siyasete nasıl yansıyacağını anlamaya çalışıyoruz.
Yerel seçimler için yapılan ittifak görüşmelerinden her parti için çıkarılacak dersler var. İttifak görüşmelerinde hem Cumhur İttifakı hem de Millet İttifakı sınamalardan geçti.
Cumhur İttifakı’nı bir araya getiren amaç ve motivasyonun sadece seçimler olmaması, bu iki partinin ittifak görüşmelerinin, Millet İttifakı ile karşılaştırıldığında, daha mutedil geçmesini sağladı.
Millet İttifakı partileri ise Cumhur İttifakı karşısında başarılı olmak için yerel seçimde ittifak yapmalarının zorunlu olduğunu bilmelerine rağmen anlaşmaları çok zor oldu.
Hatta 30 gün süren görüşmelerin ardından, ittifakın kurulmayacağına yönelik açıklamalar bile hazırlanmışken; son anda parti liderlerinin inisiyatifi ile yerel seçimde ittifak yapılacağı duyuruldu.
Her ne kadar ittifak yapılacak iller açıklansa da daha görüşmeler tam anlamıyla bitmiş değil. CHP’nin, Balıkesir ve Denizli’de İyi Parti adayını destekleyecek olması parti teşkilatlarının isyanı ile sonuçlandı. Toplu istifaların yaşanabileceği konuşuluyor.
İleriki günlerde parti içi farklı gruplar ve yerel teşkilatlar, CHP ve İyi Parti’nin üzerinde ittifak ettiği 21 il ile ilgili farklı tartışmalara girecekler.
Seçimlerin ardından ise bu ittifak yapılan illerdeki başarısızlıklar liderlerin koltuğunu yeniden sallayacak.
CHP’nin İyi Parti’yi desteklediği hiçbir ilde, 24 Haziran seçim sonuçlarına göre İyi Parti ikinci bile değil.
CHP’nin destekleme kararı aldığı illerde, İyi Parti 24 Haziran seçimlerinde genelde yüzde 0 civarında oy almış. Dolayısıyla bu iller, İyi Parti’nin Türkiye ortalamasında aldığı oy oranına yakın yerler.
İyi Parti açısından bu ittifakta en önemli üç il, Manisa, Balıkesir ve Denizli. İyi Parti’nin CHP tarafından destekleneceği diğer ittifak yapılan illerde hiç şansı yok.
İyi Parti açısından bu üç ile baktığımızda, 24 Haziran seçimlerinde Cumhur İttifakı’nın toplam oyları Manisa’da yüzde 51,6, Balıkesir’de yüzde 49 ve Denizli’de ise yüzde 50.
Bu illerde İyi Parti 24 Haziran seçimlerinden üçüncü çıkmış. Ve yine bu üç il, İyi Parti’nin Türkiye’de en fazla oy oranına (Manisa, 13,6; Balıkesir 14,7; Denizli 16,5) ulaştığı yerler arasında.
Bu durumda HDP ve diğer küçük partilerin seçmenlerinin tümü, İyi Parti’yi desteklese bile kazanması zor görünüyor.
Kaldı ki son seçimlerde, HDP Manisa’da yüzde 7, Balıkesir’de yüzde 4.3, Denizli’de yüzde 4 oy almış.
İyi Parti’nin destekleneceği diğer illerde ise, Cumhur İttifakı oylarının toplamının en az olduğu il, yüzde 59 ile Kocaeli. En Yüksek olduğu il ise yüzde 72 ile Kayseri. Bu illerde iyi Parti Türkiye ortalamasına yakın oylar almış.
Yine bu illerde, Erdoğan'ın Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aldığı oy oranı ortalama yüzde 50 civarında.
24 Haziran seçimlerinde Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığına oy veren bir seçmenin, yerel yönetimlerde karşı ittifaka oy vermesi istisnai olacaktır.
Dolayısıyla, İyi Parti’nin CHP ile söz konusu illerde anlaşması, bu illerde belediye başkanlığını kazanma stratejisine dayanmıyor. Bu, biraz da zorunlu kabulleniş, 24 Haziran seçimlerinde aldığı oy oranını koruma endişesi ile ilgili...
[Türkiye, 15 Aralık 2018].
