Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine 22 ay var. Bu sürenin uzunluğundan hareketle MHP lideri Devlet Bahçeli’nin ittifak ve iş birliği konusunda partisinin tutumunu netleştirmesini erken olarak değerlendirenler var. Siyasetin seyrine yön verdiği ve “hayır” bileşenlerinin siyaset yapma alanını daralttığı için bu çevreler tarafından sert bir şekilde eleştirildi.
Bunu sorun edenler, aslında Bahçeli’nin Erdoğan’dan yana tercihte bulunmasını kabullenemiyorlar.
Bu kadar erken karar vermesini hazmedemiyorlar.
Hâlbuki, CHP ve lideri Kemal Kılıçdaroğlu daha 16 Nisan halk oylaması sürecinde ittifak ve blok arayışını başlatmıştı. Hayır bileşenlerinin liderlerini ziyaret etmiş ve AK Parti karşıtı blok oluşturmak için siyasete yön vermeye çalışmıştı.
CHP’li vekillerin Bahçeli’nin açıklamasına bu kadar öfke duymalarının sebebi kendileri ittifak ve iş birliği konusunda bir arpa boyu yol alamamalarına rağmen, “evet” tarafı liderlerinin sorunsuz bir şekilde 2019’a doğru kararlı bir şekilde yol almalarıyla ilgili.
Kuruluşunu dört gözle bekledikleri İyi Parti de Kılıçdaroğlu’nun manevra alanını daralttı. Meral Akşener şimdiden adaylığını ilan etti. Hatta CHP’nin tabanına yönelik siyasal bir dil geliştirdi.
HDP ise kendi iç sorunlarına odaklandığı için kendine bile faydası yok.
Büyük Birlik Partisi, AK Parti ve MHP ittifakına yakın bir yerde duruyor.
Geriye Saadet Partisi kalıyor. Saadet Partisi şu an sadece dar bir çevrenin elinde. Tabanı hiçbir şekilde CHP ya da onun içinde bulunduğu bir ittifaka oy vermez.
Dolayısıyla CHP’nin öfkesini bu çerçeveden bakıldığında anlamak mümkün.
***
CHP milletvekillerinin MHP liderini partiyi tasfiye etmekle suçlamaları ve MHP’nin iktidar iddiasını kaybettiği yönünde eleştirmelerinin de siyaseten bir karşılığı yok.
CHP, 2014 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kendisi aday çıkarmamıştı. Şu anda MHP milletvekili olan Ekmeleddin İhsanoğlu’nun çatı adaylığına razı olmuştu. Başka partinin adayını desteklediği için MHP’nin siyasi iddiasını kaybettiğini söyleyenlere sadece bunu hatırlatmak yeterli.
MHP’ye yönelik sert tutumuna bakıldığında, CHP’nin hâlâ yeni siyasal sistemin dinamiklerini anlayamadığı sonucu da çıkıyor.
Bundan sonra siyaset, iş birliği ya da ittifaklar üzerinden yürümek zorunda. MHP’nin şu an için önerdiği, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde iş birliği, milletvekilliği seçimlerinde ise ittifakın yapılması.
MHP ayrıca, iş birliği ve ittifakı meselesini seçim sonrasında hükûmette olmak için bir pazarlığa dönüştürmedi. Dolayısıyla, bu tavır iş birliği ve ittifakın zeminini çok daha kolay hâle getiriyor. Yaşanacak muhtemel sorunları da bu yaklaşım minimize ediyor.
MHP’nin bu kararı, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin aşağı yukarı sonuçlarının şekillenmesini şimdiden ortaya çıkardı.
Geriye yerel seçimler kalıyor. Yerel seçimlerin sonucunu da yerel adaylar üzerinde ortaya çıkacak iş birliği ve ittifak belirleyecek.
Yeni dönemde ittifak ve iş birliği cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin gerektirdiği bir zorunluluk.
Bundan sonraki süreçte siyasal kültür bu dinamikler üzerinden şekillenecek.
[Türkiye, 11 Ocak 2018].
