Temel hak ve özgürlüklerin daha iyi korunabilmesi amacıyla geliştirilmiş iç hukuk yollarından birisi de, anayasa mahkemesine bireysel başvuru (anayasa şikâyeti) yoludur. Birçok Batı demokrasisinde uzun yıllardır başarı ile uygulanan bu başvuru yolu, 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandumla kabul edilen Anayasa değişikliği ile hukuk sistemimize girmiştir. 30 Mart 2011 tarihinde kabul edilen 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Esasları Hakkında Kanun ile bireysel başvuru yolunun uygulama esasları belirlenmiştir.

Bireysel başvuru yolunun, temel hak ve özgürlüklerin korunması konusunda birçok önemli işlevi yerine getirdiği, bu kuruma yer veren ülkelerin tecrübeleri ile kanıtlanmıştır. Ancak, Türk hukuk sistemine bireysel başvuru yolunun kazandırılmasının ana sebebinin, temel hak ve özgürlüklere yeni bir kurumsal güvence kazandırmaktan önce, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Türkiye’den giden başvuru sayısını azaltmak olduğunu Anayasa değişiklik sürecinden ve bu konudaki düzenlemelerden gözlemlemek mümkündür. Bu anlayış, bireysel başvuru yolunun başarısını olumsuz etkileyecek bir yaklaşımdır. Bu yaklaşıma paralel bir şekilde, hem anayasal hem de yasal düzenlemede ciddi birtakım teknik hataların yapıldığı da görülmektedir. Ayrıca, ülkemizdeki yargı kültürü ve Anayasa Mahkemesinin kurulduğu günden bu tarafa temel hak ve özgürlükler konusunda gösterdiği kötü performans, bu kurumun uygulamasına ilişkin endişeleri artırmaktadır.

Bütün bu endişelere rağmen, özellikle Almanya’da bu kurumun uygulamasında görülen başarı ve Anayasa Mahkemesinin bu konuda yürüttüğü yoğun hazırlıklar, bireysel başvuru yolunun ülkemizde de temel hak ve özgürlükler konusunda etkin bir koruma mekanizması haline gelmesi konusunda karamsar olunmamasını mümkün kılmaktadır.