SETA > Atölye |
quot Yargı Bağımsız Olsun Demokrasi Olmasa da Olur '

"Yargı Bağımsız Olsun, Demokrasi Olmasa da Olur!'

Yargı bağımsızlığının savcılar için oluşturulacak kurumsal güvencelerle sağlanacağını iddia etmek bugünkü tartışmada gerçekliği olmayan bir anlayış olmakla kalmayıp siyaseten de yanlış bir tavrı beraberinde getiriyor. 17 Aralık operasyonu gibi yolsuzluk paketi kılıfıyla siyasal alana fütursuzca dalarak siyaseti vesayetçi bir mekanizma ile tasarlama çabası son zamanlarda yargının rolünü tartışmaya açtı. Yargı bağımsızlığını temel değer olarak öne sürenler, bu argümanları aynı yargısal güvencelerin bir yargı iktidarına (jüristokrasi) dönüşmeye başladığı noktada sarfedince, rasyonel bir çizgiden uzaklaşıp ope/rasyonel bir mantığın esiri oluyorlar.

Yargı bağımsızlığının savcılar için oluÅŸturulacak kurumsal güvencelerle saÄŸlanacağını iddia etmek bugünkü tartışmada gerçekliÄŸi olmayan bir anlayış olmakla kalmayıp siyaseten de yanlış bir tavrı beraberinde getiriyor.

17 Aralık operasyonu gibi yolsuzluk paketi kılıfıyla siyasal alana fütursuzca dalarak siyaseti vesayetçi bir mekanizma ile tasarlama çabası son zamanlarda yargının rolünü tartışmaya açtı. Yargı bağımsızlığını temel deÄŸer olarak öne sürenler, bu argümanları aynı yargısal güvencelerin bir yargı iktidarına (jüristokrasi) dönüÅŸmeye baÅŸladığı noktada sarfedince, rasyonel bir çizgiden uzaklaşıp ope/rasyonel bir mantığın esiri oluyorlar.

YARGININ KEYFÄ° AÅžIRILIKLARI VE DENETÄ°MSÄ°ZLÄ°K

17 Aralık operasyonunun AK Parti’yi mümkün mertebe yıpratma, en kötü ihtimalle de iktidarını sarsmaya dayalı bir plan olduÄŸu yönündeki algı kamuoyu nezdinde kesinlik kazandı. Bu operasyonun arkasındaki gücün ise bugün artık varlığı toplumun bütün kesimleri tarafından kabul edilmiÅŸ devletin içerisindeki paralel yapının yargıdaki yansıması olduÄŸu gerçeÄŸi, idealar dünyasından ‘ama güçler ayrılığı’ diye konuÅŸanları absürd bir yere götürüyor. Türkiye tarihi bu tür giriÅŸimlere hiç de yabancı deÄŸil; özellikle medyatik, ekonomik, yargısal ve bürokratik tabanlı giriÅŸimler hafızalardaki tazeliÄŸini koruyor.

Bu çerçevede, 17 Aralık operasyonu ile yolsuzluk iddialarının siyasal mühendisliÄŸe kılıf yapılması da Kemalist vesayetten aÅŸina olduÄŸumuz bir yargının dokunulmazlığı ve aÅŸkınlığı parantezinde bürokratik vesayet teÅŸebbüsü olarak karşımızda durmaktadır. Fakat ısrarla konuÅŸulmayan nokta, gayri-meÅŸru yollarla oluÅŸturulan bürokratik iktidar giriÅŸimlerinin ürettiÄŸi siyasal koÅŸullanmalara karşı hiçbir kurumsal güvencenin olmadığıdır. Güçler ayrılığı kavramı özellikle Türkiye gerçeklerinde genellikle yasama, yürütme ve yargının birbirlerinden bağımsızlığını anlatır. Hukuk devleti kavramının önemli bir parçası tabii ki yargı denetimidir. Yargının yasama ve yürütmeyi denetleyebilmesi, iktidarın keyfiliÄŸini önleyebilmesi öncelikle yargının bu organlardan bağımsız olmasını zorunlu kılar. BaÅŸka bir deyiÅŸle, siyasi erk elbette keyfi aşırılıklara karşı denetlenmelidir. Öte taraftan, 17 Aralık tezgahı bize yargının da keyfi aşırılıklarına karşı bir mekanizmanın olmazsa olmaz olduÄŸunu da açık bir ÅŸekilde göstermektedir. BaÅŸbakan ErdoÄŸan, Manisa'da yaptığı konuÅŸmada, Adalet Bakanlığı'ndaki HSYK'yı denetleyen yetkiyi kaldırmakla yanlış yaptıklarını söylemesi aslında bütün yargısal ve bürokratik iktidar giriÅŸimlerini 17 Aralık benzeri operasyonel faaliyetlerden uzak tutacak kurumsal güvencelerin oluÅŸturulmadığına dair bir serzeniÅŸ olarak okunabilir. Tam da bu mekanizmanın doÄŸru br ÅŸekilde kurgulanamamış olması, Türkiye’de vesayet bitti derken, yargı bağımsızlığı parantezinde bürokratik iktidarın kendini yeni kabuÄŸunda yeniden üretmesine izin verdi. Bu noktada, hukuk bürokrasisi baÅŸka güçlerle iÅŸbirliÄŸi halinde bulunuyorsa -ki AK Parti Genel BaÅŸkan Yardımcısı Mehmet Ali Åžahin’in "Önemli bir holdingin başında bulunan bir kiÅŸi hakkında bir ceza davası var ve mahkum olmuÅŸ. Yargıtay’da ’Cemaatin imamı’ diye nitelendirilen kiÅŸi, ismi bende saklı, bu dosya ile ilgili ne karar verilmesi gerektiÄŸi hususunu dosyanın kısa bir özeti ile birlikte Pensilvanya’ya göndermiÅŸ” açıklaması bunun en basit halidir-, tartışılması gereken ana gündem maddesi yargı bağımsızlığı ve güçler ayrılığına anlamını veren demokrasi kavramı olmalıdır. Hükümetin bu süreç içerisinde atacağı adımları hukuku