Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfınca (SETA), İstanbul’da "Somali-Türkiye İlişkileri: Güvenlik ve İstikrar Konusunda Başarılar ve Zorluklar" başlıklı konferans düzenlendi.
Konferansta SETA ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden Prof. Dr. Murat Yeşiltaş, Somali İçişleri Bakanı Ali Yusuf Ali, Somali İçişleri Bakanlığından Koordinatör Ramadan Elmi, SETA Araştırmacısı ve Afrika Boynuzu Uzmanı Dr. Tunç Demirtaş ve Taloford Consulting'den Araştırmacı Abdinior Dahir konuşma yaptı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ziyaretiyle Başlayan Yeni Dönem
Yeşiltaş, yaptığı konuşmada, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Somali'yi ilk ziyaretinde iki ülke arasında "çok güçlü" ilişkilerin başladığını söyledi.
Bu andan itibaren Türkiye'nin Somali'nin güvenliğini desteklediğini belirten Yeşiltaş, iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştiğine dikkati çekti.
Yeşiltaş, bugün de bölgesel gelişmelerin etkisiyle kıtadaki birçok ülkede farklı endişelerin bulunduğunu dile getirerek, kıtanın dönüşmekte olduğunu kaydetti.
Somali’nin Güvenlik Mücadelesinde Türkiye’nin Rolü
Somali İçişleri Bakanı Yusuf Ali de Türkiye'nin dostluğuna ve ortaklığına çok değer verdiklerini belirterek, her zaman Somali halkının dostu ve müttefiki Türk hükümeti ve halkına teşekkür etti.
Yusuf Ali, son 2 yılda Somali'nin Doğu Afrika Topluluğu (DAT) üyesi olup bölgeyle ilişkilerini geliştirdiğine işaret ederek, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) geçici üyesi olduğunu ve küresel alandaki konumunu güçlendirdiğini anlattı.
Somali'nin terör örgütü Eş-Şebab ile kapsamlı mücadele ettiğini belirten Yusuf Ali, bölgeleri istikrarlı hale getirmeye çalıştıklarını söyledi.
Yusuf Ali, Türk hükümetinin askeri destek konusunda her zaman Somali'nin güçlü müttefiki olduğunu vurgulayarak, terör örgütüyle mücadele eden Somali güvenlik güçlerinin çoğunun Türk hükümeti tarafından eğitildiğini dile getirdi.
Türk hükümetine ve halkına bu alanda verdikleri destekten dolayı teşekkür eden Yusuf Ali, ülkesinin Somali için yaptığı her şey konusunda Türkiye'ye borcunu ödemeye kararlı olduğunu belirtti.
Türkiye'nin Somali'deki Rolü ve Yatırımların Etkisi
SETA Araştırmacısı Demirtaş da Türkiye'nin 2011'den buyana Somali'de insani açıdan, sağlık sektöründe, eğitimde, ekonomide ve kalkınmada ciddi yatırımlar yaptığını söyledi.
Son yıllarda bu yatırımların güvenlik alanında da "ciddi şekilde" kendisini gösterdiğini anlatan Demirtaş, konferansla ilgili bilgilendirmede bulundu.
Demirtaş, ayrıca Somali'de son dönem yaşanan siyasi gelişmelere ilişkin değerlendirmeler yaptı.
Koordinatör Elmi de Türkiye ile Somali arasında çok sayıda alandaki işbirliklerinden örnekler verdi.
Elmi, toplumsal, yönetimsel ve ekonomik alanlardaki sorunların çözümü için yürütülen çalışmaları anlattı.
Türkiye'nin Somali ile İlişkileri ve Ortak Kalkınma Vizyonu
Araştırmacı Dahir de Somali ile Türkiye arasında imzalanan "Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması"nın iki ülke arasında son 14 senedir süren işbirliğinin devamı olduğunu söyledi.
Türkiye'nin Somali'ye sadece insani yardımda bulunmadığını ve ülkenin kalkınması için her fırsatı değerlendirdiğini dile getiren Dahir, Somali'de terör örgütü Eş-Şebab sorununun olduğunu ve ülkenin neredeyse yüzde 85'inin 14 yıl önce terör örgütünün kontrolünde bulunduğunu anımsattı.
Dahir, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2011'de üst düzey heyetle büyük bir risk alarak Somali'yi ziyaret ettiğini vurgulayarak, Somali'nin kalkınması için güvenliğin sağlanması gerektiğinin anlaşıldığını söyledi.
Somali'de hükümetin toprakların yaklaşık yüzde 65'ini kontrolü altına aldığını ve 2-3 sene içinde operasyonlarla tamamını kontrolü altına alacağına işaret eden Dahir, Türkiye'nin askeri desteğinin yanı sıra Türk şirketleri, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türk Hava Yolları (THY) ve Yunus Emre Enstitüsü (TEE) gibi kurumların Somali'de faaliyetlerini sürdürdüğünü anlattı.
Dahir, Somali'nin Türkiye ile ortak olmayı istemesinin sebebine ilişkin, "Türkiye'nin dünya ve Afrika'yla ilgili kazan-kazan prensibi var. Somali'de her şey yeniden inşa ediliyor. Bize yardım etmeye gelen uluslararası aktörlerden bazıları bize tepeden bakıyor ama Türkiye öyle değil. Eşit muamele ederek, eşit şekilde kazan-kazan prensibiyle 'Beraber kazanalım.' diyor." ifadelerini kullandı.
Konferans, soru ve cevaplarla sona erdi.
[AA, 30 Eylül 2024]
Etkinliğin video kaydına erişmek için aşağıdaki görseli tıklayabilirsiniz: