SETA RAPOR TANITIM TOPLANTISI
Konuşmacılar: Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya Başlık: Tarihsel Perspektifte Türkiye-İran İlişkileri ve Nükleer Sorunu Talha Köse Başlık: İran Nükleer Sorunu: Diplomasinin İmkanlarını Yeniden Düşünmek
Tarih: 6 Temmuz 2006 Salı Saat: 16.00
Yer: SETA, Ankara
SETA İran Dosyası, krizin Türkiye ve bölge ülkeleri üzerindeki etkilerini incelemekte ve krizin tarihi arka planı ile müzakere süreçlerini mercek altına almaktadır. SETA İran Dosyası'nın tanıtım toplantısı 06.Temmuz.2006 /Perşembe günü saat 16.00'da SETA Konferans Salonunda gerçekleştirilmiştir.
İran’ın nükleer programına karşı gösterilen tepkilerden dolayı özellikle ABD ile yaşamış olduğu kriz giderek tırmanmaktadır. Bu gerginlik sürecininin kısa vadede yapıcı bir şekilde aşılabileceğine dair herhangi bir gösterge mevcut değildir. İki tarafın siyasi liderlerinin de krizi tırmandırma konusunda pozisyonlarında geri adım atmamaları bölgede ve uluslararası camiada gerginliği artırmaktadır. Irak’taki Amerikan varlığının kısa vadede çekilmesi, Amerikan yönetiminin gündeminde değildir, bu da gerginliği artıran faktörlerden biridir. Amerikan kamuoyunda İran’a ne gibi müdahaleler yapılabileceği konusu ayrıntılı olarak tartışılmaktadır.
Özellikle Türkiye kamuoyunda krizin boyutları ve sebep olabileceği sorunlar konusunda spekülasyonları aşabilen sağlıklı değerlendirmeler mevcut değildir. Kamuoyuna yönelik önemli bir dezenformasyon vardır. Bu çalışmada ilk olarak krizin boyutları kapsamlı bir şekilde incelenecektir.
Krizin barışçı bir şekilde yönetilmesi konusunda diplomasinin ve arabulucuk gibi çatışma çözümü tekniklerinin imkanlarından nasıl faydalanılabileceği tartışılmaktadır.
Son olarak da Türkiye’nin krizin yapıcı bir şekilde yönetilmesi konusunda oynayabileceği roller ve muhtemel bir sıcak çatışma anında takınabileceği tavır üzerinde tartışılmaktadır. Temel Sorunlar
• Krizin boyutları tam olarak nedir? İran nükleer başlık üretmeye ne kadar yakın?
• İran ABD anlaşmazlığının genel hatları ve tartışmalı konuları nelerdir? Nükleer program sorunun merkezinde mi?
• Anlaşmazlığın boyutlarının Türkiye açısından, bölge açısından ve dünya siyaseti açısından önemi nedir?
• İran nükleer krizinde diplomasinin imkanlarından daha fazla nasıl faydalanılabilir, bu çerçevede örnekler üzerinde tartışılabilir (Kuzey Kore). Muhtemel yapıcı müzakere sürecinin imkanları ve sınırları nedir?
• Anlaşmazlığın birincil taraflarının, yani ABD ve İran’ın muhtemel pozisyonları nedir? ABD içinde bu konuda farklı yaklaşımlar var mı?
• Krizin muhtemel süreçlerinde Türkiye’nin geliştirebileceği tavır ve oynayabileceği yapıcı roller nelerdir?
• Bu faaliyetlerin Türkiye’nin iç politikasındaki muhtemel yankıları ne olabilir?
• Türkiye’nin oynayabileceği roller Türkiye- İran ve Türkiye-ABD ilişkilerini nasıl etkileyebilir?
