21. yüzyılın ilk çeyreği aşina olunan coğrafyaların ötesinde yükselişe geçen aktörlerin uluslararası sisteme yönelik stratejilerinin yanında bu bölgelerdeki aktörler arasında meydana gelen krizlerle de dikkatleri çekmektedir. Bu krizlerden biri olan ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyaretiyle uluslararası toplumun dikkatini çeken “Tayvan krizi” büyük güç mücadelesi denilen ABD ve Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki mücadelenin yansımasını da göz önüne sermektedir.
Birbirinden farklı amaçlara sahip üç uluslararası aktörü bir adada buluşturan Tayvan krizi, Çin açısından kırmızı çizgi olarak kabul edilen ve müdahale edilmesinin iç işlerine karışmak şeklinde tanımlandığı bir meseledir. Tayvan Adası’nın ana karaya bağlanması ve “tek devlet iki sistem” prensibi üzerinden Tayvan Boğazı’nın iki yakasındaki Han soyuna ait toplumların birleşmesini amaçlayan Çin stratejisi, Tayvan’daki bağımsızlık yanlısı görüşleri beyan eden politikacıları ve çeşitli halk kitlelerini ayrılıkçılar olarak tanımlayarak “ulusal gençleşme”nin sağlanabilmesi için Tayvan’ın ana karaya bağlanmasını şart koşmaktadır. Nitekim bu amaç aynı zamanda Çin Devlet Başkanı Şi Jinping için de kişisel bir davaya dönüşmüştür. 2023’te görev süresi sona erecek olan Şi için Tayvan’ın birleşmesi kendini kanıtlaması ve yeniden seçilmesinin anahtarı anlamına gelmektedir. Bu sebeple Pekin yönetiminin sahip olduğu motivasyonla keskin ve tehditkar ikazlarda bulunmaktan çekinmediği görülmektedir.
Tayvan için ise bağımsızlık hem demokratik bir mücadelenin dünyaya anlatılması hem de Tayvanlı kimliği üzerinden yeni bir ulusun inşa edilmesi açısından önemli bir mücadeledir. Tayvan toplumunun büyük bir kısmı için otokratik, baskıcı ve uluslararası sistemi kendisi için dönüştürmeyi amaçlayan bir Pekin yönetiminin aslında Çin medeniyetinin esas temsilcisi olmamakla birlikte bunun hem ana karadaki soydaşlara anlatılması hem de uluslararası toplumla paylaşılması önemli bir mücadeledir. Ayrıca bu mücadelenin iktidardaki Demokratik İlerleme Partisi ve Başkan Tsai Ing-wen’in liderliğinde yürütülmesi önemli bir nüans…
Çalışmayı incelemek için burayı tıklayın..
