Ahlak üzerinden siyasete bakışta dört ayrı grup var. Bu dört farklı bakışın birbirlerine karşı konumlarını anlayabilmek için, düz bir çizgi üzerinde dört ayrı nokta iÅŸaretleyelim. Çizginin bir ucuna “ahlakçı bakışı” koyalım. Ortaya doÄŸru “ahlaklı gerçekçiliÄŸi” yerleÅŸtirelim. Ortanın diÄŸer tarafında ise “siyasal Makyavelizm” olsun. Çizginin diÄŸer ucunda ise “ahlaksız siyaset” veya “siyasetteki psikopat” anlayışını koyalım.

SÄ°YASETTE AHLAKÇI BAKIÅž

Çizginin bir ucundaki bu pozisyonda sert ve katı bir ahlak dili vardır. Siyasetin pratiÄŸinde örneÄŸi kolay bulunabilecek ahlaki sorunlar, düÅŸünme biçiminin merkezine koyulur. Bu örnekler üzerinden siyaset ve siyasetçiyi, düÅŸük, küçük, ahlaksız ve aÅŸağı görme eÄŸilimi oluÅŸur. Siyasal alandaki pratik zorluklar ve çeliÅŸkiler hesaba katılmaz. “Ä°dealde olması gerekenler” dili üzerinden düÅŸünülür. DüÅŸünceler teorik yaklaşımlar üzerinden kurulur ama eleÅŸtiriler pratik iÅŸleyiÅŸ üzerinden yapılır.

Bu pozisyonun güçlü tarafı savunulması kolaydır. Kendini haklı ve güçlü hissetmeyi saÄŸlar. Ahlaki bozulmaya karşı daha korunaklı olmayı mümkün kılar.

Bu pozisyonun sonuçlarından biri, hep muhalefette kalmaya mahkum olmaktır. Çünkü bu bakış açısıyla var olan ÅŸartlar içinde hareket etmek zordur. Ancak, durmayı, kendini korumayı ve ahlaki söylem üretmeyi mümkün kılar.

AHLAKLI GERÇEKLÄ°K 

Bu pozisyonda ahlaklı olmak önemsenir. Fakat ahlak anlayışı, pratik ve reel dünya içerisinde dinamik bir ÅŸekilde yorumlanır. YaÅŸanan sosyal ve siyasal çevrenin analizi yapılır. Reel ve iÅŸleyen dünyaya teslim olmak hedeflenmez. Ama var olan ÅŸartlar dikkate alınır. Bu yaklaşımda iktidar mücadelesi önemsenir.

Bu pozisyonun zorluÄŸu, teorik ahlakla pratik ÅŸartlar arasında doÄŸru bir duruÅŸu bulmaktaki zorluktur. Bu pozisyonda hem var olan sosyal çevreyi dönüÅŸtürme hem de sosyal çevre tarafından dönüÅŸtürülme ihtimali vardır.

Bu pozisyonun sunduÄŸu imkan ise hem ahlak sınırları içinde kalmayı mümkün kılar, hem de reel dünyada siyaset içinde aktör olma imkanı verir. GeniÅŸ halk kitlelerinin oylarını almada en elveriÅŸli pozisyon budur. Benim gönlüm bu pozisyondan yana.

SÄ°YASAL MAKYAVELÄ°ZM

Bu pozisyonda ahlaki bakış merkezi deÄŸildir. Önemli olan iktidarda olmaktır. Ahlak iktidarı elde etmeye veya tutmaya yarıyorsa önemlidir, iktidarda olmayı veya kalmayı zorlaÅŸtırıyorsa önemsizdir. Hatta ahlaki davranmanın zayıflığa sebep olacağı düÅŸünülür.

Daha büyük hedefler ve idealler adına her türlü ahlak dışı eylemin yapılması meÅŸru görülür. Kontrolsüz bir pragmatizm ve çıkarcılık vardır. “Hedefe giden her yol mubahtır” söylemi kabul görür. Birey kendi başına ve kendi için yapmayacağı ÅŸeyleri, siyasal grup adına rahatlıkla yapar hale gelebilir.

Bu pozisyonun güçlü tarafı, siyasal alanda aşırı esneklik imkanı vermesidir. Sorunu ise oldukça çatışmacı olmasıdır. KiÅŸi ve topluluklar sürekli kazanma için acımasız mücadele ederler ve sonunda kendi mutlak karşıtlarını oluÅŸtururlar.

AHLAKSIZ SÄ°YASET YADA SÄ°YASETTEKÄ° PSÄ°KOPAT

Bu pozisyonun ve bu pozisyondaki kiÅŸilerin hali, ahlak dışılık veya ahlak karşıtlığıdır. Bu kiÅŸiler sadece siyasi alanda deÄŸil hayatın her alanında ahlak ilkelerinin dışındadırlar. Davranışlarının ahlak açısından ne anlama geldiÄŸi üzerine düÅŸünmezler. Bu pozisyondaki kiÅŸiler vicdan duygusu taşımazlar.

Bu pozisyon aslında siyasal baÅŸarıya engeldir. Ahlakilik insan zihninin verili unsurlarından biridir. Vicdan insanların çoÄŸunun zihinsel derinliklerine çakılı bir yerleÅŸikliÄŸe sahiptir. GeniÅŸ kitleler ahlaksız, vicdansız eylemleri benimsemez, nihai noktada karşı çıkarlar.

[Star, 9 Åžubat 2015]