Hep siyaset üzerine yazılar yazıyorum. Siyasetin aktif alanı dışında da yazılar yazmak istiyorum. EÄŸer okuyucularım olumlu tepki verirse; aile, eÅŸ iliÅŸkileri, psikiyatri/psikoloji alanında kitap tahlilleri, yönetim, liderlik analizleri vb. alanlarda yazabilirim. Bugün “çağın okur yazarı nasıl olunabilir?”, “Entelektüel birikim nasıl elde edilebilir?” üzerine yazacağım.
NASIL ÇAÄžIN OKUR YAZARI OLUNUR?
Aslında “nasıl entelektüel olunur?”, “Nasıl çağın okur yazarı olunur?” soruları peÅŸine düÅŸmek benim için eski bir sorunsal. Ä°stanbul Tıp Fakültesi öÄŸrencilik yıllarımda da tıbbın bilgisini öÄŸrenmek kadar, belki de daha fazla, düÅŸünce dünyasını “bilme” ve “anlama” peÅŸine düÅŸtüm. O zaman ki sorun, bir metodolojiye sahip olmamaktı. Dönemin Ä°slamcılığının çeviri kitaplar üzerinden sistematik olmayan okuma tarzı, birikim oluÅŸturmayı zorlaÅŸtırıyordu.
Dağınık ve sistematik olmayan okuma yerine benim ulaÅŸtığım metot ÅŸöyle: Birikim elde etmek istediÄŸin alanın “giriÅŸ dersi” ile okumaya baÅŸlamak. ÖrneÄŸin sosyoloji eÄŸitimi almamış bir tıp doktoru isen, üniversitelerde “sosyolojiye giriÅŸ” adıyla okutulan ders kitabı ile baÅŸlanabilir. Bu ders kitabının, textbook, içindekiler bölümüne fazlaca vakit ayırmak gerekir. Çünkü bu kısım aÅŸağı yukarı diÄŸer tüm giriÅŸ kitaplarında benzerdir. Yani sosyoloji biliminin temel ilgi alanlarını görme imkanımız olur. GiriÅŸ kitabındaki bölüm baÅŸlıkları aynı zamanda diÄŸer ders kitaplarının baÅŸlıklarıdır. ÖrneÄŸin bir psikolojiye giriÅŸ ders kitabındaki bölüm baÅŸlıkları psikolojinin alt alanlarını gösterir. ÖrneÄŸin, sosyal psikoloji, klinik psikoloji, biliÅŸsel psikoloji adlarında ders kitapları vardır. Bu giriÅŸ kitapları okunurken, alanın öncü isimlerine dikkat etmek gerekir. Çünkü eÄŸer o alanda daha fazla derinleÅŸmek istersek, bu kiÅŸilerin eserlerini okumamız gerekir.
PSÄ°KOLOJÄ° ÖÄžRENMENÄ°N YOLU
Entelektüel bilgi edinmenin en önemli engeli bir okuma sistematiÄŸine sahip olmamaktır. ÖrneÄŸin psikoloji alanına meraklı bir çok okur, iÅŸe Sigmund Freud veya Alfred Adler okumakla baÅŸlar. Bu metot kiÅŸiyi genellikle içinden çıkılmaz bir hale sürükler. Ya kısa zamanda vazgeçer. Ya da psikoloji bilgisine sadece bir pencereden bakacak bir yanılsama içine girmiÅŸ olur. Freud’dan alıntılar yaparak konuÅŸan, ama psikiyatri ve psikoloji biliminin ürettiÄŸi bilgiyi bütüncül kavrayamayan bir çok insan gördüm. Halbuki yapılması gereken, bir psikolojiye giriÅŸ kitabı ardından psikoloji ekollerinin geliÅŸimini karşılaÅŸtırmalı olarak inceleyen bir kitabı (örneÄŸin Schultz’un Kaknüs Yayınları’ndan çıkan “modern psikoloji tarihi”) okumaktır. Sonrasında da Freud ve psikanaliz ile ilgili diÄŸer metinler okunabilir.
Ä°LÄ°M ALANINDA GÄ°RÄ°Åž DÜZEYÄ°NDE HABERDAR OL!
Dünyamızda olup bitenleri anlayabilmek, insanlığın ürettiÄŸi bilgiden haberdar olabilmek, bir kavrayış sahibi olabilmek, hakikati anlamaya doÄŸru yolculuk yapabilmek için yapılması gereken ise “çoklu bilgi alanında birikim sahibi olmaktır”. ÖrneÄŸin sadece psikoloji bilmek yetmez, sosyoloji, felsefe, edebiyat, tarih, hukuk, sanat ve doÄŸa bilimleri vb. alanlarda da en azından giriÅŸ düzeyinde birikim elde etmek gerekir. Ä°lk anda zor gibi gelen bu çoklu alanda birikim elde etme yaklaşımı, bir metodoloji çerçevesinde üstesinden gelinebilecek bir durumdur. Sadece bir alanda uzmanlık bilgisine sahip olmak, diÄŸer alanlardan en azından giriÅŸ düzeyinde bilgi sahibi olmamak, çağın okur yazarı olmaya engeldir.
YaÅŸadığımız dünya oldukça komplike bir dünya. Etrafımızda olan bitenleri anlamak bir çaba gerektiriyor. Kendi yolumuzu bulma birikimi ve çabasına sahip olmadığımızda, olup bitenleri anlayamaz hale geliyoruz. Sürükleniyoruz. Bu sebeple “çağın okur yazarı olmak” sadece bir hobi deÄŸil bir gereklilik. Yolumuzu, inancımızı bulmak, erdemli yaÅŸamak için bilme ve anlama çabası içinde olmak gerek.
[Star, 6 Temmuz 2015]
