Hükümetlerin en önemli politika araçlarından biri olan sosyal yardımlar, Türkiye'de çok uzun süre ihmal edilen bir alan olmuÅŸtur. Öyle ki ülke 2000'li yıllara kadar sosyal adaletsizliklerinin had safhada olduÄŸu, geliÅŸmiÅŸ ülkelerin sosyal harcama kalemlerini gıptayla izleyen ve sosyal devletin hayal olduÄŸu bir dönem yaÅŸamıştır.

2002 yılında iktidara gelen AK Parti hükümeti dönemlerinde ise, yaklaşık 12 yıllık süre zarfında, toplumun tüm kesimlerine dokunan sosyal yardımlarda ciddi bir dönüÅŸüm saÄŸlanmıştır. Böylelikle 2014 yılında 3 milyonu aÅŸan haneye 20'den fazla süreli ve düzenli sosyal yardımlar verilerek ihtiyaç sahiplerine ulaşılmıştır.

AK Parti sosyal yardımları en önemli kamu hizmetlerinden birisi olarak sahiplenmiÅŸtir. Bunun sonucunda sosyal yardımlar Türkiye'de ihtiyaç sahipleri açısından hak olarak kabul edilmiÅŸtir.

Sosyal yardım anlayışının toplumda yerleÅŸmesiyle birlikte, sosyal yardımların kurumsal bir kimliÄŸe kavuÅŸması hız kazandı. Böylece ihtiyaç sahiplerini doÄŸrudan hedefleyen ve ülkemizde yoksulluÄŸun etkilerini azaltan veya yok eden yardım programları sayesinde sosyal yardımlar kurumsal bir kimliÄŸe bürünürken, aynı zamanda yeni bir sosyal yardım sistemi kurulması gerçekleÅŸmiÅŸtir.

Bu durum, soysal yardım ve dolayısıyla sosyal hizmet alanında Türkiye'de adeta sessiz bir devrim yaÅŸanmasına katkı saÄŸlamıştır.

SOSYAL YARDIM MÄ°KTARI ARTARAK DEVAM EDÄ°YOR

GSYH'de meydana gelen artış baÅŸta olmak üzere ekonomide saÄŸlanan iyileÅŸmeler sonucunda ortaya çıkan refah artışı, ihtiyaç sahiplerine sosyal yardımlar eliyle aktarılmıştır. Son 12 yılda sosyal yardım harcamaları yaklaşık 18 kart arttı. 2002 yılında 1.3 milyar Türk Lirası olan sosyal yardımlar, 2014 yılında 23 milyar Türk Lirası'na ulaÅŸmıştır. Yani 2002 yılında milli gelirin yüzde 0.50'si oranında sosyal yardım yapılırken, 2014 yılında sosyal yardımların milli gelir içindeki payı yüzde 1.31'e yükseltilmiÅŸtir.

Sosyal yardımların daha düzenli ve objektif kurallara göre dağıtılması konusunda baÅŸlayan çalışmalarla hem sosyal yardımların mükerrerliÄŸi önlenmiÅŸtir, hem de daha çok haneye farklı sosyal yardımlar verilerek hanenin ihtiyacına göre sosyal yardımların dağıtımı saÄŸlanmıştır.

Ayrıca, sosyal yardımların istihdama giden süreçte teÅŸvik mekanizması olarak çalışması için de yeni bir uygulama baÅŸlatılmıştır. Sosyal yardımların kesileceÄŸi endiÅŸesiyle sosyal güvenlik sistemine girmek istemeyen, yani sigortalı olmayan kiÅŸiler de ihtiyaç kriterlerine göre yardım alabilmektedirler. Dolayısıyla sosyal yardımlar istihdamı teÅŸvik eden bir yapıya dönüÅŸmektedir.

Sosyal yardımlar konusunda belki de en önemli nokta, AK Parti iktidarları öncesinde Türkiye'de mali disiplin bahane edilerek sosyal harcamaların göz ardı edilmesidir. Ancak AK Parti dönemi Türkiye'sinde hem mali disiplin gerçekleÅŸmiÅŸ, hem de sosyal harcamalar yapılmıştır. Aslında AK Parti'nin yakaladığı siyasi baÅŸarının ÅŸifrelerini burada aramak gerek.

CHP NE DÄ°YOR?

Peki bu noktada sözde sosyal demokrat olduÄŸunu savunan CHP ne vaat ediyor?

CHP'nin dün açıkladığı seçim beyannamesinin büyük bir kısmını ekonomi, daha doÄŸrusu sosyal alanda yapacakları ve ileri sürdüÄŸü vaatler oluÅŸturuyor. Yıllarca sosyal harcamalar konusunda AK Parti'yi ve seçmenini aÅŸağılayan sosyal yardım dili, bu kez gerçeÄŸi yansıtmayan ve temeli olmayan vaatlere dönüÅŸmüÅŸ.

Açıkçası CHP'nin bu noktaya gelmesi “baÅŸarı”, ancak bu “baÅŸarı” kendisinin deÄŸil. CHP'yi de sosyal politika konusunda dönüÅŸtüren ve bu alana frensiz girmesi Yeni Türkiye'nin, dolayısıyla AK Parti'nin baÅŸarısı.

Türkiye'nin sosyal devlet olma yolunda sosyal yardımları etkin bir ÅŸekilde uzun süredir kullandığını ayırt edemeyen CHP, sosyal yardım ve hizmet alanında yaÅŸanan sessiz devrimi ve bu devrimin siyasi baÅŸarıdaki rolünü, yani AK Parti'nin nasıl seçim kazandığını nihayet fark etmiÅŸ.

Buradaki soru ÅŸu: BaÅŸka zaman ifade etmediÄŸi veya aklına gelmeyen vaatleri neden seçim zamanı dile getiriyor CHP? KeÅŸke etkili bir muhalefet örneÄŸi gösterseydi de, bu vaatlerini seçim maratonuna girmeden önce de CHP'den duysaydık.

CHP'nin “siz bana oy verirseniz ben de bunları yaparım” anlayışından kurtularak hareket etmesi gerekiyor. Çünkü bu noktada, inandırıcılık konusunda ciddi bir ÅŸüphe oluÅŸuyor.

[Yeni Åžafak, 20 Nisan 2015]