Ulusal Güvenliğin Mantığı

Ulusal güvenlik belgeleri Amerika'da gerçekten siyasetin gidişatını etkiler. Boşuna yazılmaz. Ciddi belgelerdir. Kurumlara yol gösterir. Hukuki karşılığı vardır. Bürokratlar, Amerika'nın işleyiş biçimini bu belgelere göre belirler. Siyasetin verdiği yöne uygun planlamalara girişirler. Örneğin, bu güvenlik belgesinden hareketle şimdi Savunma Bakanlığı, savunma stratejisini yazacak. Dış İşleri Bakanlığı ve diğer kurumlar da kendini ona göre ayarlayacak. Bu nedenle bu belgeleri dikkatle okumakta fayda var. Fakat bu belgelerin içinde her şey bulunabilir. Genelde yazarlar hiçbir konuyu dışarda bırakamama gayretinde olduklarından çok merkezi olmayan konuları da siyasi doğruculuk adına ezberden zikrederler. Hukukun üstünlüğü, demokratik değerler, serbest piyasa ekonomisi, çevre politikası, kadın hakları gibi öncelikli olmayan konulara ilişkin ifadeler dahi kendine yer bulur. Bu tür belgelere baktığınızda belgelerin böylesi ifadelerle ciddi anlamda şişirildiğini görürsünüz. Dolayısıyla bu tür belgeleri ele alırken ayrıntılarda kaybolmamak lazım. Öncelikle belgenin ruhuna odaklanmak gerekir.

BELGENİN RUHU Belgelerin ruhu ise şu şekilde çıkartılabilir. Belgeler ilk girişten itibaren bir sıralamaya dayanır. Mesela terörle savaşmak konusunu önceleyen Bush belgesi, "Amerika savaştadır" ifadesiyle başlar. Ekonomik rehabilitasyonu önemseyen Obama belgesi "Amerikan refahını artırmak" gibi bir bölümle başlar. Veya liberal bir zihniyetin ürünü olan Clinton belgesi "Yayılma ve angajman" başlığını taşır. Bunun yanında bir sürü konu geçebilir ama kendine has bir ruhu vardır. O da ilk baştan itibaren kendini belli eder. Sonra geriye doğru yavaş yavaş daha az önemli noktalara doğru geçiş yapılır. Trump belgesi ise "Amerika'yı ilk sıraya koyma" iddiasıyla başlıyor. Ekonomiyi canlandırmak ve Amerika'yı yeniden büyük yapmak temel hedef olarak belirlenmiş. Yani ekonomik büyümeyi önceliyor. Sonrasında ise ulusal güvenlik meselelerinden ziyade iç siyasete yönelik popülist bir hava belgenin tümüne siniyor. Seçim sırasında kullandığı retoriği belgeye yedirme gayreti dikkat çekiyor. Trump'ın iktidara geldiği günden bu yana ulusal güvenlik ve dış politika alanlarındaki boş vermişliği devam ediyor. Hala iç siyaseti önemsiyor. Bu nedenle de belge, Amerikan sırlarını korumak gibi komik ifadeyle başlıyor. Amerika tarihte sınırlarını en az korumak zorunda kalan büyük güçlerdendir. Bu nedenle de Amerika'nın güvenlikten anladığı genelde küresel sistem üzerinden şekillenir. Ama Trump güvenlik deyince Meksika sınırına yapmak için söz verdiği duvarı hatırlamış. Veya Amerika'ya vizeli girişleri zorlaştırmaya çalışmış. Bu bile tek başına bu belgenin ruhunun dünya siyasetiyle değil, Amerika'nın iç siyasetiyle ilgili olduğunu gösterir. Belge bunları merkeze alsa da bir ulusal güvenlik belgesi olması nedeniyle öyle ya da böyle dünya siyasetine de eğilmiş durumda. Yalnız bunun içeriği de halen iç siyasete konuşma gayretinde. Çin, Rusya, İran ve Kuzey Kore gibi Amerika içinde meşhur düşmanlar olarak görülen ülkeler isim isim zikredilerek, Amerikan ulusal güvenliğini tehdit eden aktörler konumuna getirilmiş. Ama bu ulusal güvenlik tehditlerine dair atılacak adımların neler olduğu konusu çok daha tartışmalı. Onu bir sonraki yazıda ele alabiliriz..