Zeytin Dalı ve Fırat Kalkanı son dönem gerçekleştirdiğimiz iki önemli operasyon. Bu nedenle hemen ikisi arasında ilişkiler kuruyoruz. Ama esasında daha incelikli değerlendirmeler yapmak gerekebilir. Bu iki operasyon birbirinin devamı olmalarına rağmen bazı özellikleri bakımından birçok farklılık barındırıyor. Bu iki operasyonun esasında en temel farklılığı amaçlarında yatmaktadır. Her ikisi de Suriye'deki teröre karşı kurgulanmış olmasına rağmen, Fırat Kalkanı bir savunma hattı olarak yapılmışken, Zeytin Dalı daha ziyade bir temizlik için yapılmaktadır. Fırat Kalkanı'nda da DEAŞ'ı sınırdan atma çabası vardı ama aynı zamanda PYD koridoruna karşı da inşa edilmişti. Bu bakımdan siyasetin askere verdiği emrin doğası farklıdır denilebilir. Bu siyasi amaç farklılığı askeri operasyonun amaçlarına da yansıyor. Dikkat ederseniz, Fırat Kalkanı'nda teröristler güneye doğru itilmek istenirken ve reaksiyoner bir yaklaşım tercih edilirken, bu kez nihai hedefin Afrin şehir merkezini temizlemek olduğu çok açık. Tabii ki bu farklılıklar operasyonların doğasına yansıyor. Hem kullanılan araçları hem de kullanılan yöntemleri etkiliyor. Mesela Zeytin Dalı çok daha uzun vadeli bir temizlik planı gerektirirken, Fırat Kalkanı daha kısa sürede planlanıp icra edildi. O zaman koridoru acilen bölme ihtiyacı ve DEAŞ'ı sınırdan atma çabası vardı. 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında çok kısa bir süre zarfında karar verildi ve operasyon başladı. Biraz da sahadaki gerçeklere göre şekillendi diyebiliriz. Muhtemelen birliklerimiz Menbiç tarafına yürümeyi de planlıyordu. Fakat Amerikalılar ve Ruslar siyaseten hesaba dahil edildiğinden operasyon Membiç tarafı yerine Mare ve El- Bab tarafına yönelmek durumunda kaldı. Dinamik bir ortamda askeri operasyonlar biraz da siyasi gelişmelere oranla dinamik biçimde yeniden kurgulandı. Fakat Afrin zaten belli bir süredir hedefte. Ucu belli sonu belli. Bu çerçevede planlar çok önceden hazırlandı. Muhtemelen çok sayıda farklı plan çalışıldı. Hangi bölgelerden giriş yapılacağı ve hangi güzergahlar üzerinden Afrin'e yürüneceği defalarca düşünüldü. Ne tür kuvvetin kullanılacağı veya ne kadar kuvvet kullanılacağı gibi konular hep önceden tasarlandı. Tabii sahanın kendine has bir gerçekliği vardır ve operasyon öncesi yapılan tüm planlar operasyonun her aşamasında tekrar gözden geçiriliyordur ama nihayetinde ana eksen pek değişmez. Ana planda kalan boşluk ufak ufak revize ediliyor diyebiliriz. Farklı noktalardan giriş yapan birlikler yavaş yavaş belli yerleşim bölgeleri ve muhkem bölgelerden ilerliyor. Muhtemelen bu birliklerin hangi köylerde birleşeceği dahi hesaplanmıştır. Az çok bu çerçevede hareket devam eder. Zeytin Dalı harekatı amacı itibariyle Fırat Kalkanı'ndan farklı bir operasyon olarak kurgulandı. Bu da operasyonun tüm evrelerine yansıyacaktır. İlerlemeyi de bu çerçeveden görmek lazım. Tabii başka farklılıkları da yok değil. Hem çatışmaya girilen unsurların hem de arazinin kendine has özellikleri de birçok farklılık yaratıyor. İşte bu yüzden bu operasyonlar arasında ilişki kurarken bu temel farklılıkları gözden kaçırmamak lazım.

[Takvim, 6 Şubat 2018]