20 Ağustos’ta Mesut Barzani’nin görev süresinin dolmasıyla somutlaşan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) başkanlık krizi, maaşların ödenmemesi dolayısıyla sokaklara dökülen göstericilerin şiddet yanlısı eylemlere girişmesi ve ölümlerin yaşanması sonucu yeni bir aşamaya ulaştı. 8 Ekim’de Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Goran (Değişim) Hareketi’nin güçlü olduğu Süleymaniye şehrinde başlayan gösteriler kısa süre sonra şiddet içeren eylemlere dönüştü; beş kişi hayatını kaybederken iki yüze yakın kişi de yaralandı.1 Kürdistan Demokrat Partisi’nin (KDP) Süleymaniye’deki bazı binaları olaylar sırasında kundaklandı. Gösterilerin hedefinde olan KDP 12 Ekim’de olaylardan sorumlu tuttuğu Goran’ın bakanlarını tek taraflı olarak hükümetten uzaklaştırdı. Azledilen bakanların arasında uluslararası koalisyonun peşmergeye sağladığı yardımlar için iletişim kanalı olan Peşmerge Bakanı Mustafa Said Kadir de bulunuyor. Aynı gün yine bu partiye bağlı olan IKBY Parlamentosu Başkanı Yusuf Muhammed Sadık’ın baş-kent Erbil’e girişi KDP tarafından engellenerek artık görevine devam edemeyeceği bildirildi.

Başkanlık krizinin giderek derinleşmesi, Irak’ın içinde bulunduğu politik türbülans dikkate alındığında Irak Kürt bölgesinin geleceği açısından da önemli sorunlar teşkil ediyor. Birincisi, terör örgütü DAİŞ’e karşı mücadele sahalarından biri olan Irak’ta başarı kazanılması, peşmerge kuvvetlerinin sahada motive ve hazır bir şekilde bulunmalarıyla yakından ilgili. Halihazırda yapısal olarak siyasal hizipleşmeden muzdarip peşmergenin, IKBY’deki siyasal istikrarın bozulması ve kutuplaşmanın artması durumunda, sahadaki etkinliğinde ciddi kayıplar yaşayabileceği tehlikesi ortaya çıkmaktadır. İkincisi, bölgenin bir süredir ciddi bir ekonomik bunalım içinde olması mevzubahis siyasi krizi şiddetlendiren bir etki yapmaktadır. Hükümetin ve halkın karşılaştığı ekonomik zorluklar eski anlaşmazlıkları ortaya çıkarmaya devam ederken, mevcut siyasi ayrılıkları derinleştirmektedir. Üçüncüsü, Nuri el-Maliki’nin çekilmesiyle Irak başbakanlığı görevini devralan Haydar İbadi’nin reform girişimlerinin başarısı büyük ölçüde IKBY’deki istikrarla bağlantılı bir nitelik arz etmektedir. Nitekim İbadi çeşitli açıklamalarında bu durumun altın çizmiş ve taraflara uzlaşı çağrısı yapmıştır. Irak Kürt bölgesinde yaşanan mevcut siyasi krizin kökenleri, izlediği seyir ve muhtemel gelecek senaryoları bölgedeki önemli siyasi aktörlerin soruna yaklaşımlarından ayrı bir biçimde gerçekleşmeyecektir. Öte yandan bölgede son dönemde siyasi krizi derinleştiren ekonomik kriz ve DAİŞ’le mücadele Irak Kürt bölgesinin geleceğini daha da hassas kılmaktadır. Bu çalışma Irak Kürt bölgesinde son dönemde yaşanan krizin seyrini ve ortaya çıkardığı temel sonuçları tartışmaktadır..