Ä°srailli yetkililerin Ä°srail’in katliamlarına yönelik beyanatlarının gayri-insani olmalarının yanında bir ortak özellikleri daha var: Hepsi aynı ağızdan (beyinden) çıkmışçasına birbirine paralel temalar, iddialar, kelimeler ve vurgular içerir. Gazze, Hamas, Kudüs, Ä°ran, yasadışı yerleÅŸimler, Filistinli mülteciler, ABD ve BM... Konu ne olursa olsun Ä°srailli yetkililerin verdiÄŸi beyanatlar hem içerik hem de format açısından birbirine paraleldir.
Bu paralelliÄŸin “ortak zihniyeti” aÅŸan oldukça basit ve doÄŸrudan bir sebebi var. Bir krizler ülkesi olan Ä°srail’de kriz yönetimine oldukça profesyönel yaklaşılıyor. Ä°srail katliamlarını örtmek, unutturmak veya dikkatleri baÅŸka yöne çekebilmek için profesyönel destek alıyor. Ä°srail ordusu katlediyor, Ä°srail’in propaganda aygıtı Hasbara envai çeÅŸit yöntemle Ä°srail’i “zeytinyağı gibi üste çıkarmaya” çalışıyor. Bir örnek vereyim:
The Israel Project isimli lobi kuruluÅŸu, ABDli stratejist ve anketçi PR militanı Frank Luntz’u Ä°srail’in medya savaşında Ä°srail’e mühimmat toplaması ve profesyönel bir iletiÅŸim stratejisi belirlemesi için görevlendiriyor. Luntz’un 2009 senesinde hazırladığı (ilkini 2003 senesinde hazırlıyor) “Global Language Dictionary” isimli 116 sayfalık el kitabı Ä°srailli yetkililerin baÅŸucu kitabına dönüÅŸüyor. ABD ve Avrupa’da yapılan anketlere dayanan el kitabı, bu iki kamuoyunda Ä°srail’in argümanlarının inandırıcılığının nasıl artırılabileceÄŸi sorusuna cevaplar veriyor. Hedef ABD ve Avrupa, gerisi zaten önemsiz.
EL KÄ°TABI NE DÄ°YOR?
“Ä°kna edeceÄŸiniz insanlar sizin ne kadar bildiÄŸinize deÄŸil, ne kadar umursadığınıza bakar. Bu sebepten sözlerinize iki tarafla da empati kurarak baÅŸlayın.” Netanyahu’nun beyanatlarına “ölen her Filistinli sivil için üzülüyoruz” veya “Ä°srail Filistinli veya Ä°srailli fark etmeden herkes için daha iyi bir gelecek istiyor” ifadeleriyle baÅŸlaması tesadüf deÄŸil.
“Filistinlilerle Hamas’ı ayırt edin.” Netanyahu’nun “Ä°srail Gazze’de Hamas’ı ve terör örgütlerini hedef alıyor, Filistinli sivilleri deÄŸil” demesi de el kitabının marifetlerinden.
“Ä°srail’in hatasız olduÄŸunu söylemeyin”. Netanyahu’nun “Biz onların silahlı kuvvetlerini hedefliyoruz, bazen yanlışlıkla sivilleri vuruyoruz” cümlesi can kaybının yaklaşık %80’inin sivil olduÄŸu bir denklemde el kitabına baÄŸlı kalma çabasından baÅŸka bir ÅŸey deÄŸil.
“Amerikalılar alkışlayacak takım isterler. Kamuoyuna Ä°srail’in iyi taraflarını anlatın.”Netanyahu’nun sürekli Ä°srail’in OrtadoÄŸu’nun tek demokrasisi olduÄŸu palavrasını söylemesi, veya DışiÅŸleri Bakanlığı’nın “Ä°srail’in Gazze’ye insani yardımı sürüyor” haberleri de bu tiyatronun bir parçası.
SÄ°Z NE YAPARDINIZ?
“Amerika ve Ä°srail arasında paralellikler kurun.” Netanyahu da dâhil olmak üzere Ä°srailli yetkililerin Meksika’dan Texas’a hayali bir saldırıdan veya Nazi Almanyası’nın Ä°ngiltere’yi bombalamasından (Blitzkrieg) dem vurmalarını da el kitabı söylüyor.
“Direkt bir soru sorulduÄŸunda, doÄŸrudan bir cevap vermek zorunda deÄŸilsin”, “Gelecekten konuÅŸ, geçmiÅŸten deÄŸil”, “Retorik sorular sor”, “Basın toplantısına vs. en pozitif mesajınla baÅŸla”, “Roket tehdidi altında yaÅŸayan Ä°sraillilerin hayatından canlı örnekler ver”, “Ä°srail’in kendini koruma hakkı ile baÅŸlayan cümleler kullan”...
Hamas için de özel kısımlar var. “Hamas’ın tüzüÄŸünü oku”, “Hamas’ın bir terör örgütü olduÄŸunu vurgula”, “Hamas’ın kendi insanına zarar verdiÄŸini anlat”, “Filistinlilerin başına gelen felaketler için Hamas’ı suçla”, “Hamas’ı aradan çıkarıp Filistinlilere doÄŸrudan seslen”, “Hamas ile Ä°ran arasında baÄŸlantı kur” (Suriye’den sonra bu iddia anlamsızlaÅŸtı)...
El kitabının günümüze en fazla ışık tutan cümleleri ise ÅŸöyle “Orantısız güç ile alakalı sorular batağına saplanırsan, retorik sorular sor.” Yani el kitabı diyor ki; orantısız güç konusunda Ä°srail’i ben bile aklayamam; bu sebepten orantsız güç lafı açıldığında arkana bakmadan kaç.
El kitabı Ä°sral’in birçok sorunlu alanına deÄŸinmiÅŸ ama son Gazze saldırısından sonra Luntz el kitabını güncellediÄŸinde “Ä°srail Filistinli çocukları katletmeyi nasıl meÅŸru gösterebilir?” sorusuna da kafa yormak zorunda kalacak.
[AkÅŸam, 1 AÄŸustos 2014]
