Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) bünyesinde hazırlanan Kriter dergisinin 64. sayısı çıktı.
2021, Türkiye’nin dış ve güvenlik politikası açısından bir önceki yıl ile kıyaslandığında görece sakin geçti. 2022’ye girerken bölgesel sorunlara ve krizlere henüz çözüm bulunamasa da yeni yılda bölgesel düzeyde normalleşme adımlarının devam edeceği beklentisi bulunuyor. Öte yandan 2021’de iç politikada muhalefetin mutat erken seçim çağrıları devam ederken, Cumhur İttifakı mütemadiyen seçimin zamanında yapılacağını ifade etti. Yılın sonuna doğru ana gündem haline gelen ekonomi konusunda ise ilan edilen yeni ekonomik modelin ilk sonuçlarının 2022’nin ilk altı ayında ortaya çıkması bekleniyor.
Bu sayıda Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın’la uluslararası sistemdeki dönüşümü, pandeminin bu dönüşüme etkisini ve Türkiye’nin 2022’de nasıl bir jeopolitik denklemle karşı karşıya kalacağını konuştuk. Büyükelçi Kalın dış politika açısından geçtiğimiz dönemin muhasebesini yaparken yeni döneme ilişkin öngörülerini paylaştı.
2021’e ilişkin ulusal ve uluslararası düzeydeki önemli olayları hatırlatmak amacıyla bir almanak hazırladığımız bu sayımızda Burhanettin Duran dış politika, iç siyaset ve ekonomiye ilişkin geçtiğimiz yılın gelişmelerini dikkate alarak önümüzdeki yıla ilişkin bir çerçeve oluşturdu. Spesifik olarak ekonomik gelişmeler ve öngörüleri Bilal Bağış, İbrahim Güran Yumuşak ve İhsan Aktaş ele alırken, farklı yönleriyle yeni ekonomik modeli de yorumladılar. Ardından Nebi Miş iç siyaset, Murat Yeşiltaş ise dış ve güvenlik politikası açısından 2021’i değerlendirdi ve 2022’ye yönelik beklentilerini kaleme aldı.
Son dönemde başarılı terörle mücadele ve istihbarata karşı koyma faaliyetleriyle ön plana çıkan Milli İstihbarat Teşkilatı’nı merkeze alarak bu sayımızda Türkiye’de ve dünyada istihbarat konusunu kapsamlı bir dosya olarak ele aldık. Ali Burak Darıcılı istihbaratın doğasındaki değişimi analiz ederken, Mehmet Ayfer Kancı ve Merve Seren küresel ve bölgesel gelişmeleri dikkate alarak MİT’teki dönüşümü ve bu dönüşümün sonuçlarını yorumladı. Gürsel Tokmakoğlu istihbaratın askeri boyuttaki değişimini, Gökhan Gökçe istihbaratın terörle mücadeledeki önemini, Ferhat Ünlü ise küresel istihbarat ile FETÖ arasındaki ilişkiyi analiz etti.
Dünya genelindeki istihbarat örgütleri ve temel özellikleri Erol Tatlı tarafından kaleme alınırken, Kaan Kutlu Ataç Amerikan istihbarat topluluğunu, Bora Bayraktar Ortadoğu’da istihbarat savaşlarını, Çağatay Balcı İran’ın istihbarat vizyonunu, Ömer Aydın ise Fransız istihbaratının Afrika ile ilişkisini anlattı. Filiz Eryılmaz, istihbarat ve terör örgütlerinde kripto paranın kullanımını tartışmaya açarken, Gloria Özdemir istihbarat örgütlerinin yapay zeka ile ilişkisini, Kıymet Sezer Güngör ise Hollywood’un istihbaratla ilişkisini örneklerle değerlendirdi.
Kitap tanıtım bölümünde ise istihbarat ile ilgili iki kitabımız var. Gürsel Dönmez’in kaleme aldığı Kozmik Mesele: Devlet ve İstihbarat Metodolojisine Giriş başlıklı kitabını Durdu Mehmet Özdemir, Merve Seren’in Stratejik İstihbarat ve Ulusal Güvenlik başlıklı kitabını ise Deniz Dede tanıttı.
.
