Libya’da 17 Şubat 2011’de başlayan Kaddafi karşıtı gösteriler kısa zaman içinde ülke genelinde bir isyana dönüşmüş, Kaddafi ise isyanı kanlı bir şekilde bastırmayı tercih etmişti. Kaddafi güçlerinin muhalefete karşı kullandığı şiddetin boyutu uluslararası toplumu harekete geçirmiş ve 17 Mart 2011’de Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kaddafi güçlerinin saldırılarının önüne geçmek için Libya hava sahası üzerinde uçuşa yasak bölge uygulamasına başlamıştı. Ancak NATO tarafından yürütülen bu operasyon sadece hava sahası uygulaması ile kalmamış, Kaddafi güçlerine karşı bir operasyona da dönüşmüştü. Ağustos 2011’de Trablus’un isyancıların eline geçmesinin ardından Libya’da 42 yıl hüküm süren Kaddafi rejimi son buldu. 20 Ekim 2011’de Kaddafi’nin yakalanıp öldürülmesi ile de bir dönem tamamen kapanmış oldu.
Kaddafi’nin devrilmesinin ardından başlayan yeni dönemde Libya çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. Eski isyancıların silah bırakmaması, yer yer devam eden etnik ve aşirete dayalı çatışmalar, ekonomik problemler, bölgesel ayrılık talepleri ve geçiş dönemi hükümetinin ülke genelinde bir türlü tam olarak otorite kuramaması yeni dönemde Libya halkının en zorlu sınavları oldu. Bununla birlikte 7 Temmuz’da gerçekleştirilen genel seçimler Libya’nın istikrar arayışında önemli bir kilometre taşı oldu. Sorunsuz atlatılan bu önemli dönemeç sonrasında halkın iradesiyle göreve başlayan Ulusal Kongre, başkan olarak Ulusal Cephe Partisi lideri Muhammed Megarif’i seçti.
Hükümet kurma sürecinin halen devam ettiği Libya’yı nasıl bir süreç bekliyor, yeni yönetimin karşılaşacağı zorluklar neler olacak, yeni Libya’da ekonomi, insan hakları, dış politika ve Türkiye ile ilişkiler konuları üzerine Türkiye’nin Libya Büyükelçisi Ali Kemal Aydın ile görüştük.
Sayın Büyükelçimiz, öncelikle bize bu röportaj imkanını verdiğiniz için çok teşekkür ederiz. İsterseniz bu röportajımıza önce sizi tanıyarak başlayalım, çünkü bu bize cevap aradığımız sorular için neden sizinle konuştuğumuza da açıklık getirecektir. Bu nedenle, röportajımıza ‘Ali Kemal Aydın kimdir?’ diye sorarak başlamak istiyoruz.
1986 yılında Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden mezun olduktan sonra Dışişleri Bakanlığı’na katıldım. Çeşitli yerlerde görev yaptıktan sonra 2 Eylül 2011’de Trablus’ta Büyükelçi olarak göreve başladım. Trablus’un Kaddafi güçlerinden kurtarılmasının ardından göreve başlayan ilk yabancı büyükelçi oldum. Yeni Libya yönetimi bizi büyük bir teveccühle karşıladı, büyük misafirperverlik gösterdi. İsyandan sonra Büyükelçiliğimiz maalesef yağmalanmış ve 4 ay boş kalmıştı. Büyükelçiliğimizin tekrar süratle faaliyete geçmesi konusunda da büyük destekleri oldu. Yaklaşık 1 yıldır Libya’da büyükelçi olarak görev yapıyorum.
“SURİYE’DE REJİM SON DÖNEMİNİ YAŞIYOR”
Libya sizin Arap ülkelerinde ilk tecrübeniz değil. Suriye’de Halep Başkonsolosu olarak görev yaptınız. Hem Suriye’yi hem Libya’yı yakından bilen birisi olarak Arap coğrafyasında meydana gelen olayları nasıl değerlendiriyorsunuz?
2005-2009