Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) bünyesinde hazırlanan Kriter dergisinin 93. sayısı çıktı.
Gazze katliamında 11 ayı geride bırakırken yıkım, tüm şiddetiyle devam ediyor. İsrail kadın, çocuk ayrımı gözetmeksizin saldırılarını en ağır şekilde sürdürürken dünya ise izlemekle yetiniyor. 21. yüzyılda yaşanan inanması güç bu soykırımı, İstanbul 2 Nolu Barosu Başkanı Yasin Şamlı, uluslararası hukuk boyutuyla ele aldı; hukuk kurumlarının geçemediği imtihanı ve açılan davaya müdahil ülkeler üzerinden son durumu aktardı. Avrupa aşırı sağının soykırıma ve siyonizme bakışını AfD örneği üzerinde Kemal İnat analiz etti. Haydar Oruç, Gazze’nin akıbetine yönelik farklı siyasi perspektifleri dile getirirken, Talha İsmail Duman HAMAS’ın muhtemel pozisyonlarına yeni lider Yahya Sinvar’ın portresi üzerinden açıklık getirdi.
Süren işgalin etkileri bağlamında İsrail-İran çatışmasındaki stratejik dengeleri İsmail Sarı, Suriye-İran ilişkilerinin geçmişini ve sancısını ise Esma Saeb Afandi yazdı. Ömer Behram Özdemir, amaçlar ve sahanın gerçekleri ışığında Ankara’nın Şam ile yakınlaşmasının arka planındaki sebeplerini kaleme alırken Bilgay Duman ve Selçuk Bacalan, Kerkük’teki valilik krizinin akıbetini irdelediler. Husilerin onlarca yıldır yaşadıkları meşruiyet krizinden, 7 Ekim sonrası yeni bir üslupla çıkış stratejilerini Muhammed Hüseyin Mercan yazdı. İsmail Numan Telci, uzun yıllardır iniş-çıkışlarla seyreden Türkiye-Mısır ilişkilerindeki aşamaları, sebepleri ve amaçları, görünen ve görünmeyen unsurlarıyla birlikte masaya yatırdı. Fuat Emir Şefkatli, Somali ile Etiyopya arasında çıkan ve büyüme ihtimali bulunan krize müdahale eden Ankara’nın diplomasi sürecini yorumladı.
Sönmeye yüz tuttuğu düşünülen bir savaşın yeniden alevlenmesine sebep olan Ukrayna’nın Kursk hamlesini Mehmet Ayfer Kancı ayrıntıları ve olası sonuçlarıyla değerlendirdi. M. Nazmul İslam, Bangladeş’te Şeyh Hasina rejiminin çöküşünün Güney Asya’nın jeopolitik ve jeostratejik geleceği açısından muhtemel sonuçlarına cevap aradı. Yaklaşan ABD seçimlerinin üzerindeki heyula, “İsrail kamburunun” etkilerini, Emre Karaca detaylarıyla ele aldı. Savaşlar ve yıkımlar dünyasında Türkiye’nin hava savunmaya yönelik şimdiye kadarki en büyük hamlesi Çelik Kubbe Projesini, Ahmet Alemdar tafsilatıyla inceleyerek kapsamlı bir çerçeve sundu.
Bu yüzyılda yaşananların sadece yaşayanları etkilemesiyle kalmadığı bir dönemdeyiz. Yeni çağın teknolojisi, her geçen gün kendini aşıyor. Günümüzde dünyanın en büyük sorunlarından biri haline gelen manipülasyon ve dezenformasyona karşı toplumu savunma gerekliliğini ve yollarını, RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, Batı’nın özgürlük örnekleriyle ortaya koydu. Yeni dünyadaki ağ toplumunda hak aramanın şartlarını ve aslında ihtiyacını Zakir Avşar, yine Batı’daki örnekleri üzerinden kaleme aldı. Türkiye’nin muzdarip olduğu kontrolsüz sosyal medya platformlarına ilişkin hukuki çerçeveyi Mert Hüseyin Akgün çizdi.
Hayatımıza her gün daha fazla giren ve kaçılamayan yapay zekânın politik yüzünü Gloria Shkurti Özdemir incelerken, kontrollü görünen gücün aslında ne kadar kontrolsüz olduğunu gördüğümüz tarihin en büyük bilişim krizi CrowdStrike’ın değerlendirmesini ise Erman Akıllı yaptı. Türkiye Yüzyılının yeni teknoloji atılımı olan Yüksek Teknoloji Yatırımı Programı HİT-30’u Fatih Sinan Esen tüm boyutlarıyla ele aldı. Alp Cenk Arslan ise Türkiye’nin yapay zekâ destekli diplomasi vizyonunu inceleyerek aktardı.
23. yılını geride bırakan AK Parti’yi; hareket, kurumsallaşma ve hakim lider başlıklarıyla Baki Laleoğlu, şehircilik anlayışını kuran vizyonuyla ise Menaf Turan ele aldı. Murat Yılmaz, 12 Eylül 1980 darbesinin nasıl kotarıldığını, dönemin şartları ve uluslararası boyutu üzerinden anlatarak yazıya döktü. Kıymet Sezer Güngör; LGBT, dini ayrımcılık ve politik tartışmaların gölgesinde geçen Paris 2024 Yaz Olimpiyatları’nın, semboller üzerinden röntgenini çekti. Toplumun, bereketi sosyal hayatta mümkün kılmasının yolunu Faruk Taşçı gösterdi.
Bu sayıdaki kitaplığımızda, SETA Yayınlarından çıkan Türk Dış Politikası Yıllığı 2023 kitabının Mehmet Babacan tarafından gerçekleştiren değerlendirmesi yer alıyor.
