Seviye Belirleme Sınavının 2013 yılında son kez uygulanacağı resmi olarak ifade edilmiştir. Bununla birlikte, bundan sonra ortaöğretimin yapısı ve ortaöğretime geçişin nasıl olacağı konularında, Milli Eğitim Bakanlığının izleyeceği yol haritasında bir belirsizlik söz konusudur. Türkiye’de Ortaöğretimin Geleceği: Hiyerarşi mi, Eşitlik mi? analizi, 2014 ve sonrasında ortaöğretime geçişte nasıl bir sistemin uygulanması gerektiğine ilişkin tartışmalara katkı sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Birinci bölümde, Türkiye’de mevcut ortaöğretime geçiş ve ortaöğretimin yapısı ele alınmış, sınavla öğrenci alan okulların kuruluşları ve bu okulların hızla artan sayılarına dikkat çekilmiştir. İkinci bölümde, on büyük ekonomi ülkelerinden ABD, Çin, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve Rusya’nın yanında uluslararası sınavlarda başarılı olmuş Güney Kore, Singapur, Finlandiya, İsviçre, Macaristan, Danimarka ve Hollanda gibi ülkelerin ortaöğretime geçiş uygulamaları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, Türkiye’de ortaöğretime geçişe ilişkin muhtemel adımlar tartışılmış; adrese dayalı yerleştirme, notlara göre yerleştirme, sınav(lar)la yerleştirme gibi uygulanabilecek politika önerilerinin avantajlar ve dezavantajları üzerinde durulmuştur.
Çalışmadaki politika önerileri şöyle özetlenmiştir:
- Daha az sayıda okul için merkezi giriş sınavı uygulanmaya devam edilmelidir.
- Seçici okulların zamanla sayılarının enflasyonist şekilde artırılmaması için, zorlayıcı tedbirler getirilmelidir.
- Anadolu öğretmen lisesi gibi lise türleri kaldırılmalıdır. Bu okullardan altyapısı ve coğrafi konumu uygun olanlar, fen ya da sosyal bilimler liselerine dönüştürülmelidir.
- Sınavla öğrenci alan okullara yerleştirmede, öğrencinin merkezi giriş sınavında alacağı puanın yanında, ilköğretimdeki başarı notları da dikkate alınmalıdır.
- Öğrencilerin sınava girmesi için 5, 6 ve 7. sınıf notlarının belli bir baraj puanda olması şartı getirilmesidir.
