Kongreler, siyasi partilerin kimliÄŸi, vizyonu ve ömrü hakkında fikir edinmeyi kolaylaÅŸtıracak yoÄŸun sembollere sahne olur. Bazı partiler, olaÄŸan kongreden daha çok olaÄŸanüstü kongrelere gitmek durumunda kalırlar. OlaÄŸanüstü kongreler, genellikle parti-içi iktidar mücadelesini bir taraf lehine çözüme kavuÅŸturmak için gerçekleÅŸtirilir. Bir tarafın tasfiye edilmesiyle sonuçlandığı için de parti bütünlüÄŸünü saÄŸlamaktan öte ihtilafın derinleÅŸmesine yol açarlar. Partiler, olaÄŸanüstü kongrelerden güçlü çıkmazlar. Ä°ç ihtilaflar ve tasfiyeler, partilerin söylemine, vizyonuna ve seçmenle iliÅŸkilerine de yansır. Partiler gelecek vizyonlarını daraltmak, söylemlerini sertleÅŸtirmek, cesur kararlar almaktan imtina etmek durumunda kalırlar. Nitekim CHP’nin 2010’dan bu yana olaÄŸanüstü kongrelerle yaÅŸadığı imtihan gözümüzün önünde cereyan ediyor.
Bazı durumlarda da partiler, bir iç ihtilaftan öte zorunlu genel baÅŸkan deÄŸiÅŸikliÄŸi dolayısıyla olaÄŸanüstü kongrelere gitmek durumunda kalırlar. Özal sonrasında ANAP, Demirel sonrasında DYP ve TürkeÅŸ sonrasında MHP, zorunlu genel baÅŸkan seçimi dolayısıyla olaÄŸanüstü kongre gerçekleÅŸtirmek durumunda kaldılar. Bu kongreler de, genel baÅŸkanlığa birden fazla adayla gidildiÄŸi için parti içi ihtilafın derinleÅŸmesi ve kaybeden kadroların tasfiye edilmesiyle sonuçlandı. Her üç parti de, kongre neticesinde içe kapanmak, yöneldiÄŸi toplumsal tabanı daraltmak durumunda kaldı.
AK Parti’nin dün gerçekleÅŸtirdiÄŸi olaÄŸanüstü kongre, bu deneyimlerden ayrışan bir süreç ve sonuçla geçirildi. 13 yıllık siyasi hayatında kongrelere yansıyacak ciddiyette bir parti içi ihtilaf yaÅŸamayan AK Parti, geride bıraktığı dört olaÄŸan kongreyi de birliÄŸini güçlendirmeye vesile kıldı. AK Parti, genel baÅŸkanını CumhurbaÅŸkanlığı makamına gönderdiÄŸi için zorunlu bir olaÄŸanüstü kongre sürecinden geçti. AK Parti’yi yakından gözlemleme imkanı bulan herkes, tek adayla kongreye gidileceÄŸini öngörebiliyordu. Nitekim gerçekleÅŸtirdiÄŸi uzun, yaygın ve kapsamlı istiÅŸareler neticesinde AK Parti, tek adayda karar kılarak olaÄŸanüstü kongreye gitti.
Ancak, AK Parti kongreye tek adayla gidecek olsa da, adayın kim olacağı pek çok açıdan önem ve hassasiyet taşıyordu. AK Parti istiÅŸare sürecini sürdürürken, on üç yıllık siyasi teamüllerine ve siyaset anlayışına aykırı pek çok öneriye muhatap oldu. AK Parti’nin eksen deÄŸiÅŸtirmesini veya misyonunu kaybetmesini saÄŸlayarak toplumsal desteÄŸini kaybetmesine yol açacak pek çok öneri, ErdoÄŸan ve AK Parti kadrolarının ferasetiyle hayata geçme imkanı bulamadı.
ErdoÄŸan aday seçiminden, kongre sürecine kadarki bütün aÅŸamaları, AK Parti taban ve teÅŸkilatlarına güven veren bir siyasi maharetle yürüttü. Özal ve Demirel örnekleri üzerinden dolaÅŸtırılan bölünme, dağılma, parçalanma hayaletini, yürüttüÄŸü süreç yönetimiyle dağıttı. Pek çok çevrenin muhalefetine raÄŸmen, süreci sonuna kadar yönetme kararlılığını sürdürdü. Nihayet dünkü kongreyle, geçiÅŸ sürecini tamamlayarak, taban ve teÅŸkilatların endiÅŸelerini gidermeyi baÅŸardı.
Dünkü kongre, Ahmet DavutoÄŸlu tercihinin doÄŸruluÄŸunu da teyit etti. DavutoÄŸlu, yaptığı konuÅŸma ve teÅŸkilata aktardığı duyguyla, bir yandan AK Parti’ye rota biçen çevrelere net mesajlar verirken, bir yandan da AK Parti tabanının endiÅŸelerini gidermeye yöneldi. AK Parti kimliÄŸinin, misyonunun ve siyasi rotasının devam edeceÄŸinin teminatını verdi. ErdoÄŸan’ın liderliÄŸinin, hareket için taşıdığı önem ve deÄŸerin altını çizme ısrarı ve rahatlığıyla, dışarıdan biçilen ‘ihanet-kukla’ konumlarını ciddiye almayacağını gösterdi. Çözüm süreci, yeni Anayasa ve paralel yapıyla mücadele konusundaki vurgularıyla, AK Parti’nin siyasal önceliklerinin yenilenmiÅŸ bir enerjiyle süreceÄŸinin altını çizdi.
AK Parti’nin genel baÅŸkan deÄŸiÅŸimi gündemiyle toplanan olaÄŸanüstü kongresi, ErdoÄŸan’ın süreç yönetimindeki liderliÄŸi ve DavutoÄŸlu’nun taban ve teÅŸkilatlara güven veren konuÅŸmasıyla, parti bütünlüÄŸünü pekiÅŸtiren, deÄŸiÅŸim korkusunu bertaraf eden ÅŸekilde sonuçlandı.
[AkÅŸam, 28 AÄŸustos 2014]
