Petkim’in kuruluÅŸunun 50. yıldönümü dolayısıyla Ä°zmir’deki AliaÄŸa’daki tesislerinde, Petkim’in geçmiÅŸinin ve yeni dönemde yapılması planlanan çalışmaların anlatıldığı bir tanıtım gerçekleÅŸtirildi. Benim de yerinde görme fırsatı bulduÄŸum Petkim bünyesinde faaliyete geçecek rafineri ve iÅŸletmeler, Yeni Türkiye’nin yeni ekonomisinde öncü kuruluÅŸlar olacak.
1965’te devlet tarafından kurulan ve 2008 yılında özelleÅŸtirilerek SOCAR’a satılan Petkim, Türkiye ekonomisinde özel bir öneme sahip. ÖzelleÅŸme sürecinde örnek gösterilen Petkim, inÅŸaattan tarıma, otomotivden elektrik-elektroniÄŸe, ambalajdan tekstile birçok sektöre ürettiÄŸi hammaddeyle ekonomik üretimi ayakta tutuyor.
Özellikle 2008’den sonrası Petkim Yarımadası olarak bilinen alanda, hammadde üretiminin yapıldığı sektörler artarken, hammadde ürün çeÅŸitliliÄŸi de saÄŸlandı. Åžimdi de Petkim, Türkiye’nin 2023 vizyonuna uygun yeni iÅŸletmelerle ülke ekonomisine kattığı deÄŸeri artırmayı amaçlıyor.
TANAP’IN YOLUNDA PETKÄ°M’Ä°N AYAK Ä°ZLERÄ° VAR
2011 yılında hammadde rafinerisi olarak temeli atılan Star Rafineri, 5.7 milyar dolarlık bir yatırıma karşılık geliyor. Bölgenin en büyük enerji operasyonu olarak kabul edilen bu iÅŸletme, Azerbaycan ve Türkiye arasındaki TANAP Projesi’nin hayata geçirilmesinde büyük rol oynadı.
Azerbaycan doÄŸalgazını Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak olan TANAP için böyle bir altyapının oluÅŸturulması ve yatırımın gerçekleÅŸtirilmesi, projenin kararlı bir ÅŸekilde ilerlemesinde önemli bir faktördü.
2018’de aktif hale gelmesi planlanan rafineri 10 milyon ton ham petrol iÅŸleme kapasitesine sahip. Ayrıca bu rafineri, Türkiye’nin 1984 yılından sonra özel sektör tarafından inÅŸa edilen ilk rafineri olma özelliÄŸini de taşıyor. Rafinerinin açılması, petrokimya sektörünü dışa bağımlılıktan kurtararak üretim için gereken ürünlerin Türkiye’de üretilmesini saÄŸlayacak.
Ülke ekonomisinin en belirgin sorunu olan girdi ithalatını düÅŸürerek maliyetleri azaltacak bu iÅŸletme, aynı zamanda ekonomideki yapısal problemlerden olan cari açığa da çözüm getirecek. Yalnızca dizel, LPG ve jet yakıtı gibi cari açığı yükselten enerji yakıtlarının Türkiye’de üretilmesi bile yeni bir dönemin baÅŸlayacağını gösteriyor.
Ekonomik üretim için gereken girdilerin ithalatla karşılanmayarak ülke içinde üretilmesi önemli oranda bir döviz tasarrufunu da beraberinde getirecek. Farklı özellikteki ham petrollerin iÅŸleneceÄŸi rafineri, aynı zamanda yeni iÅŸ alanları, yani istihdam anlamına geliyor.
DiÄŸer bir entegre tesis olan SOCAR Gaz, Star Rafineri’yi özellikle enerji alanında destekleyen özellikleriyle öne çıkıyor. TANAP’ta da ortak hareket ettiÄŸimiz kardeÅŸ ülke Azerbaycan doÄŸalgazının Türkiye’de satışını yapmak için kurulan iÅŸletme, 2013 yılında Petkim’e gaz satışına baÅŸladı.
Enerji alanında iki ülke arasında kurulan yakın iliÅŸki, Petkim örneÄŸinde ete kemiÄŸe bürünüyor. KardeÅŸlik ve dostluk iliÅŸkisinin boyutunun ticari ve ekonomik etkileÅŸimle geniÅŸlemesinde, CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan ve Aliyev’in dostluÄŸunun da büyük payı var.
TÜRKÄ°YE’NÄ°N ENERJÄ° VE LÄ°MANDA MARKA DEÄžERLERÄ°
DiÄŸer yandan bu yıl içerisinde açılması planlanan Petlim yatırımıyla SOCAR, konteyner terminal iÅŸletmeciliÄŸinde marka oluÅŸturmayı hedefliyor. Türkiye’nin en büyük üçüncü, Ege Denizi’nin en büyük limanı olacak Petkim Konteyner Limanı, Türkiye limanları için çığır açacak.
Çünkü bu liman, Türkiye’nin küresel ekonomideki yeni kapılarından biri olacak. Rekabeti artıracak ve kaliteyi yükselterek Yunanistan’ın Pire limanına alternatif getirecek. Tüm bu planlar, Türkiye’nin 2023 ekonomi hedeflerinde 500 milyar dolar ihracat, 1 trilyon dolar dış ticaret hedefine ulaÅŸmasında pozitif bir ivme saÄŸlayacak.
Yabancı yatırımlar konusunda ise, 1950-2002 yılları arasındaki yabancı yatırım miktarının 20 milyar doların altındayken, son yıllarda TANAP ile birlikte yalnızca Azerbaycan’dan gelen yatırım miktarının 15 milyar doların üzerinde olması, SOCAR’ın ülke ekonomisi için önemini gösteriyor.
SOCAR Türkiye CEO’su Kenan Yavuz’un enerji ve liman alanında Türkiye’nin babayiÄŸitleri olduÄŸunu ifade etmesi ise, artık bu alanlarda Türkiye’nin marka deÄŸeri oluÅŸturduÄŸunun kanıtı. 2023’de Yeni Ekonomi’yi hedefleyen Yeni Türkiye’de, enerji ve ulaşım gibi ekonominin diÄŸer alanlarında da ipi göÄŸüsleyecek babayiÄŸitlere ihtiyaç var. Çünkü Yeni Türkiye vizyonuyla hareket edecek bu babayiÄŸitler sayesinde Ä°stanbul finans alanında, Ä°zmir limanlar konusunda, Türkiye ise enerjide baÅŸlıca kavÅŸaklardan biri olacaktır.
[Yeni Åžafak, 6 Nisan 2015]
