Türkiye Cumhuriyeti, 1990’lı yıllardan itibaren devletler arası işbirlikleri çerçevesinde yurtdışında çeşitli üniversitelerin kurulmasına ortaklık etmiştir. Bu üniversitelerin bazıları yeni kurulmuş üniversiteler olmakla birlikte, Türkiye’nin devletler arası antlaşmalarla kurduğu üniversitelerin başarısı ya da işleyişi konusunda herhangi bir kapsamlı çalışma yayınlanmamıştır. Bu üniversitelerin başarısına ilişkin bilgiler, ancak dolaylı yoldan Kırgızistan ve Kazakistan’daki üniversite öğrencilerinin genel deneyimleri hakkında yapılan bazı akademik yayınlardan edinilebilir. Bu araştırma, özgün değerini, Türkiye’nin mevcut ortaklıklarının, küresel eğilim ve tecrübeler dikkate alınarak şimdiye değin incelenmemiş olmasından almaktadır.
Araştırma, Türkiye’nin mevcut ortaklıklarının kapsamlı değerlendirilmesine yönelik yapılacak çalışmalara kavramsal temel teşkil edebilecek tartışmaları sunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, dünyanın farklı ülkelerinde veya üniversitelerinde yükseköğretimin uluslararasılaşma sürecini incelemek ve bu kapsamda özellikle sınır-ötesi yükseköğretimin mevcut durumunu ortaya koymaktır. Öncelikle, genel olarak yükseköğretimde uluslararasılaşmanın evrimi ve gerekçeleri ele alınmıştır. Ardından, uluslararasılaşmanın bir takım zorluklarına değinilmiştir. Daha sonra, uluslararası literatüre dayalı olarak, sınır-ötesi yükseköğretim modelleri tartışılmıştır. Buna ek olarak, bölgelere ve ülkelere göre farklı uluslararasılaşma eğilimleri ele alınmıştır. Daha sonra, Türkiye’nin ya da Türkiye kökenli eğitimcilerin ortak olduğu üniversiteler kısaca tanıtılmış ve dünyadaki uluslararasılaşma eğilimleri dikkate alınarak değerlendirilmiştir.
Bu araştırma, yükseköğretimin uluslararasılaşması sürecinde farklı ülkelerin veya üniversitelerin izledikleri yollar ve bu kapsamda kurulan üniversitelerin güncel durumlarının değerlendirilmesine yönelik literatür incelemesine dayalı kuramsal bir çalışmadır.
Literatür taramasında, araştırılan konuya ilişkin olarak daha önceden araştırmacılar, akademisyenler ve uygulamacılar tarafından üretilmiş bilgilerin sistematik, açık ve tekrarlanabilir olarak tanımlanması, sentezlenmesi ve değerlendirilmesi amaçlanır. Böylelikle, konuya ilişkin varolan literatür incelenip düzenlenir ve bir bütün hâline getirilerek üzerine çalışılan araştırma alanındaki bir problemi göz önüne sermeyi amaçlar. Bir başka ifadeyle, literatür taramasındaki amaç, okuyucuları varolan bir durumdan haberdar etmek, literatürdeki ilişkileri, zıtlıkları, boşlukları ve tutarsızlıkları tanımlamak ve sorunun çözülmesine yönelik atılması gereken bir sonraki adım veya adımlar konusunda önerilerde bulunmaktır.
