Yeni Anayasada Engeller ve İmkanlar
Tamamen yeni bir anayasa veya kapsamlı bir anayasa reformu yapmak milletlerin hayatında nadir görülen durumlardır. Hele ki olağan dönemlerde ve demokratik usullerle yeni bir anayasa yapılmasına çok sık karşılaşmak mümkün değildir. Ancak son yüzyılda ve nadiren bu türden örneklere rastlanmaktadır. Bütün dünyada - Batı demokrasileri de dahil olmak üzere - hâlihazırda yürürlükte olan anayasaların büyük çoğunluğunun savaş, darbe ve devrim gibi olağanüstü hallerden sonra ve çoğunlukla demokratik katılımdan uzak yöntemlerle hazırlandıkları görülmektedir. Bu nedenle katılımcı ve uzlaşmacı yöntemlerle anayasa yapma iradesinin güçlü olduğu anlarda bu imkânı değerlendirmek, desteklemek ve gerekiyorsa önündeki engelleri kaldırmak elzemdir.
Devamı
Askeri Vesayetten Demokratik Kontrole
15 Temmuz darbe girişimi sonrasında Türk halkının tekrar askeri darbe ve vesayet durumuna dönüş yapmayacağı, özellikle de paralel devlet yapılanmasınca dışarıdan kontrol edilen bir vesayeti kabullenmeyeceği anlaşıldı.
Devamı
Yürürlüğe girişinin üzerinden kırk bir yıl geçen 1982 Anayasası’nda gerçekleşen değişiklikler ve darbecilerle hesaplaşma, aslında demokratik anayasa yapımı için bir başlangıç iradesi olarak değerlendirilmelidir. Hukuksal anlamda teknik birtakım dönüşümleri gerçekleştiren siyasi iradenin, Türkiye’yi yeni yüzyılına taşıyacak demokratik bir kurucu iradeyi harekete geçirecek motivasyonu da artık ortaya koyma zamanı gelmiş gözükmektedir.
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) bünyesinde hazırlanan Kriter dergisinin 84. sayısı raflarda yerini aldı.
SETA Siyaset Araştırmaları Direktörü Nebi Miş, Haber Global ekranlarında yayınlanan Gündem programında, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun yeni anayasa ile ilgili açıklamaları üzerine değerlendirmelerde bulundu.
SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran, NTV ekranlarında yayınlanan Siyasi İşler programında, Yeni Anayasa gündemine dair tartışmalar üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Sivil Anayasa Hayata Geçirilebilir mi?
SETA Siyaset Araştırmaları Direktörü Nebi Miş, Haber Global ekranlarında, Yeni Anayasa gündemi üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Devamı
Yeni Anayasayı Neden Tartışıyoruz?
Muhalefet sistemde "iyileştirme" tartışmasına girmeyerek iktidarın çerçevesinden kaçacağını düşünüyor olabilir. Ancak ben aksini düşünüyorum. Bu tartışmadan kaçmak muhalefeti daha dar bir siyasi alana sıkıştıracak. Mart 2024 Yerel Seçimleri de 2028'e kadar sürecek dönemde "yeni sivil anayasa" arayışı ile yoğrulacak. Erdoğan için yeni anayasa gündemi bir yönüyle "gerçekleştirilmek istenen son hedef", diğer yönüyle "etkin siyaset yapma süreci". "Meclis iradesinin ülkemizin geleceğini şekillendirmesini engelleme" eleştirisi bu sürecin iktidara vereceği siyasi malzemelerin sadece bir tanesi.
Devamı
SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Murat Yeşiltaş, TRT 1 ekranlarında yayınlanan Enine Boyuna programında, yeni yasama yılına giren TBMM’nin gündeminde yer alan dış politika ve güvenlik konuları üzerine değerlendirmelerde bulundu.
SETA Siyaset Araştırmacısı Cem Duran Uzun, TRT 1 ekranlarında yayınlanan Enine Boyuna programında, yeni yasama yılında TBMM’nin gündeminde olan konular üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) bünyesinde hazırlanan Kriter dergisinin 83. sayısı raflarda yerini aldı.
CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tüm siyasi partilere yönelttiği "Yeni anayasa yapalım" önerisine beklendiği üzere "hayır" cevabını verdi. Seçimi kaybetmenin bahanesi olarak kullandığı "meşruiyet" argümanını tekrarlamak ile yetinmedi. Kılıçdaroğlu, eski 6'lı Masa ortaklarına Cumhur İttifakı ile anayasa müzakerelerine girmemeleri yönündeki uyarısını şu cümlelerle yaptı: "Bizim anayasa konusundaki düşüncelerimizi altı lider olarak kamuoyu ile paylaştık, altına da imzalarımızı attık ve duyurduk. Diğer liderlere isterseniz 'Dün attığınız imzadan bugün neden vazgeçtiniz' diye gazeteci olarak sorabilirsiniz."
AK Parti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 Mayıs Seçimlerinden önce yeni anayasayı tekrar Türkiye'nin gündemine getirmiş ve tüm siyasi partilere ön koşulsuz masaya oturma çağrısı yapmıştı. Ayrıca "Türkiye Yüzyılı Vizyon Belgesi" ve "2023 Seçim Beyannamesi" gibi belgelerde özel bir yer ayrılan yeni anayasa konusu seçimden sonra rafa kaldırılmamıştır. Her fırsatta tekrar gündeme getirilerek bu konudaki çağrıların samimiyeti gösterilmiştir. Nitekim yapılan açıklamalara göre, 1 Ekim Pazar günü yeni yasama yılının başlaması ile TBMM'de somut adımlar da atılacak.
Türkiye Yüzyılı’na Yeni Anayasa
SETA Siyaset Araştırmaları Direktörü Nebi Miş, TRT 1 ekranlarında yayınlanan Enine Boyuna Programında, Türkiye'nin yeni anayasa gündemi ve mevcut siyasi tablo üzerine değerlendirmelerde bulundu.
SETA Siayset Araştırmacısı Cem Duran Uzun, TRT 1 ekranlarında yayınlanan Enine Boyuna programında, Türkiye'nin yeni anayasa ihtiyacı üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye'de her darbenin bir anayasası vardır. İlk anayasamız Kanun-i Esasi dahi Sultan Abdülaziz'e yapılan darbe sonrasında Mithat Paşa'nın öncülüğünde hazırlanıp kabul edilmişti. 1961 ve 1982 Anayasaları ise bizatihi 27 Mayıs ve 12 Eylül darbecilerinin ürünüydü. Bu iki anayasa da darbecilerin etkili olduğu Kurucu Meclisler tarafından hazırlandı. 1982 Anayasasında kurucu meclisin cunta kanadı daha da etkin bir rol oynadı. Anayasanın her maddesinde son söz darbeyi yapan beş generalin oluşturduğu Milli Güvenlik Konseyi'ne bırakılmıştı.
SETA Siyaset Araştırmacısı Cem Duran Uzun, TV Net ekranlarında yayınlanan Haber Merkezi programında, yeni anayasa üzerine yapılan tartışmalar üzerine değerlendirmelerde bulundu.
SETA Genel Koordinatörü Burhanettin Duran, NTV ekranlarında yayınlanan Siyasi İşler programında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı yeni anayasa çağrısı üzerine değerlendirmelerde bulundu.
2023 seçimlerinin üzerinden üç ay, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni kabinesini açıklamasından bu yana da iki buçuk aylık bir süre geçti. Kabine, duyurulduğu gün itibarıyla oldukça olumlu bir reaksiyon almıştı. Cevdet Yılmaz, Hakan Fidan, Mehmet Şimşek ve Yaşar Güler gibi isimlerin öne çıktığı kabine; bakanların tecrübeleri, teknik birikimleri ve çalışma alanlarına olan hakimiyetleri itibarıyla muhalif çevrelerde dahi sitayişle karşılandı.
