Son bir hafta içinde Suriyeli muhaliflerin Halep ve Tel Rıfat’taki ilerlemeleri, bölgesel dengelerin ne kadar değiştiğini gösterdi. Rusya’nın Ukrayna’yla meşguliyeti ve Hizbullah’ın da İsrail tarafından yoğun baskı altında olması, Suriye’nin adeta unutulmasına neden oldu

27 Kasım'da başlayan 'Saldırganlığı Caydırma' operasyonu, bu yazının yazıldığı tarih itibariyle üçüncü gününü dolduruyor. Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) öncülüğünde oluşturulan "Feth-ul Mubin" operasyon odasıyla muhalifler, neredeyse iki buçuk gün içerisinde beklenmedik bir ilerleyiş sağlayarak Halep'in dış mahallelerine kadar ulaştılar.

Muhaliflerin 27 Kasım’da başlattığı “saldırganlığı caydırma” operasyonu kısa sürede beklentilerin çok ötesine geçerek Halep’in muhaliflerin kontrolüne geçmesine neden oldu. Güneyde ise ilerlemeler Hama eyaletinin sınırlarına kadar ulaştı. Ayrıca El Bab’dan da cephe açan muhalifler, Halep yönüne doğru ilerlemeye başladı. Adeta Suriye devrimi yeniden başladı da denilebilir. Dakikalar içerisinde haritaların değiştiği bu yeni çatışma ortamını uzmanlara sorduk.

Pençe-Kılıç Hava Harekatı, bir diğer yönüyle TSK’nın Zeytin Dalı Harekatı’nın ardından Irak’ta başlattığı Kararlılık Harekatı ve ardından gelen Pençe harekatları serisinin bir devamı olarak görülse de bu operasyonla Suriye sahası da hedef alınmış oldu. Hatta Suriye sahasındaki YPG/PKK hedeflerinin asıl hedefler olduğu, Irak’a nazaran Suriye’de daha çok hedefin vurulmasıyla da teyit edildi.

Uzmanlar, Suriye'de Türkiye'nin oluşturduğu güvenli bölgeye yönelik YPG/PKK'nın düzenlediği saldırıların Beyaz Saray'daki yönetim değişikliğinden sonra arttığına dikkati çekerek, ABD'nin saldırıları engellemede inisiyatif almadığına işaret etti.

Fırat Kalkanı Harekatı (FKH) ile özgürleştirilen ilk şehir olan Cerablus Rus hava kuvvetlerinin saldırısına maruz kaldı. Saldırıda hedef alınan petrol rafinerisi Fırat Kalkanı Harekatı bölgesindeki sivil yaşam için büyük ehemmiyete haiz olan bir alandı.

Bu analiz Türkiye’ye 5 Mart’ta varılan ateşkesi merkeze alarak İdlib sorunu çerçevesinde bir yol haritası ortaya koymaktadır.

Tarafların İdlib’de, askerî karakterdeki amaçları nasıl okunabilir? İdlib’de tercih edilen askerî yöntem nedir? Türkiye'nin 27 Şubat 2020 sonrası başlattığı Bahar Kalkanı Harekatı'nın askeri stratejik kapsamı nedir? Hava sahası kontrolünü elinde tutan Rusya’ya rağmen İHA/SİHA sistemlerinin başarıyla kullanılmasını ne sağladı? Önümüzdeki dönemde askerî stratejide değişiklik olabilir mi?

Esad rejimi ile gerginlik sıcak çatışmaya döndü. Gidişat, sahada askeri operasyonların öne geçmesi yönünde. Kritik soru, 'Türkiye'nin İdlib'te ikinci aşamaya geçip geçmediği.'

Fırat’ın doğusunda Rusya’nın doğrudan veya rejim aracılığıyla PKK/YPG ile ilişki içerisine girmesi, Türkiye’nin görmezden geleceği bir durum değildir. Nitekim bunu deneyen ve başarılı olamayan bir ABD örneği de önümüzde durmaktadır.

Riskler, fırsatlar ve atılması gereken yapılandırma adımları yanında, Türkiye, diplomatik alanda girişimlerini ve askeri hazırlık seviyesini üst düzeyde tutmak zorunda. Riskler dikkate alındığında, fırsatları değerlendirmek ancak "bölgesel" başarının stratejik "hikaye"ye dönüştürülmesini gerektiriyor.

Barış Pınarı Harekâtı’nı pek çok cephede yürütmek durumunda kalan Türkiye, bir yandan sahada operasyona devam ederken bir yandan da terör örgütü PKK/YPG’yi işbirliği yapacakları bir aktör olarak gören ülkelerden gelen baskıları göğüslemek zorunda.