Türkiye, Somali ve Etiyopya'nın da yer aldığı Afrika Boynuzu bölgesinde barış ve istikrara katkı sağlama çabalarının bir parçası olarak önemli bir rol üstlenmiştir. Bunu yapabilmek için taraflar arasında yeterli düzeyde güvenilirliğe ve olumlu imaja sahip olmak gerekiyor. Bu girişim bağlamında Ankara Süreci'nde Türkiye'nin sadece kendi ulusal çıkarları bağlamında bir amacı bulunmuyor. Elbette Somali ve Etiyopya'nın aralarındaki sorunu çözmesi durumunda Türkiye'nin de bölgesel çıkarlarını ilgilendiren gelişmeler ve bölgesel barıştan dolayı elde edeceği kazanımlar olacaktır. Bu bağlamda Türkiye'nin Etiyopya'da ekonomik ve Somali'de stratejik çıkarları öne çıkıyor.

1 Ocak 2024’te Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed ile Somali Federal Cumhuriyeti’nden ayrılmak isteyen Somaliland Başkanı Musa Bihi arasında imzalanan mutabakat zaptı bölgede son dönemdeki gerilimin ana kaynağı olarak öne çıkmıştır. Bu mutabakat zaptı sadece Etiyopya ve Somaliland arasında bir mutabakat olarak kalmamış öte yandan Somali hükümetiyle de ciddi bir diplomatik krize yol açmıştır. Durumun ciddiyeti göz önüne alındığında Türkiye, bölgede barışa katkı sağlama çabalarının bir parçası olarak bu sorunun çözümü için önemli bir kolaylaştırıcı rolü üstlenmiştir.

Etiyopya ve Somali birlikte çalışma konusunda çeşitli zorluklarla karşı karşıya. Somali’nin 3 bin 333 kilometre uzunluğunda bir sahil şeridi varken komşusu Etiyopya ise denize kıyısı olmayan bir ülke konumunda. İki ülke arasındaki tarihsel sorunların yanı sıra Etiyopya’nın Somali’den bağımsızlık isteyen Somaliland ile 1 Ocak 2024’te Somali Federal Hükümetini görmezden gelerek mutabakat zaptı (MoU) imzalamasının ardından iki ülke arasında gerilimler artmıştı.

Türkiye hem insani yardım hem de siyasi geçiş sürecinin yönetilmesi açısından Somali'de önemli bir rol üstleniyor. Ancak iç savaştan yeni çıkan ülke hâlâ Şebab terörü pençesinde siyasi istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Somali ziyareti, yıllarca Afrika'da istediği gibi tek taraflı bir “kazan” sistemi oluşturanlar için Afrika denklemine hiç beklemedikleri Türkiye'nin dâhil olmasıyla sonuçlandı.

Somali'deki sorunun kökten çözümü probleme yol açan, onun derinleşmesine katkıda bulunan ve sorunu tetikleyen tüm sebeplerin anlaşılması ve bertaraf edilmesine bağlı.

Somali, Mısır, Tunus ve Libya ziyaretlerinin sağladığı mukayeseli üstünlük BM görüşmelerinde, gündeminde ve kulislerinde kendisini hissettirdi.