HDP, artık dindar Kürtlerin de oy verebileceği bir parti noktasına gelmiştir. Dindar Kürtleri de içine alan bu yükselen Kürt milliyetçiliği hem Türkiye'nin hem de AK Parti'nin en önemli sorunudur.

Kılıç Buğra Kanat, yüzde 17'lik oy oranına sahip bir partinin oylarını “reaksiyon oylar” olarak tanımlamanın yetersiz olduğunu belirtti.

Burhanettin Duran: “Seçimler halkın tercihleridir; ama koalisyon elitlerin imtihanıdır. Bu imtihandan nasıl çıkacaklarını göreceğiz.”

Fahrettin Altun, AK Parti'nin kendi varlığını ve Türkiye'nin kazanımlarını artıran bir hükümet yapısı kurması gerektiğini belirtti.

Çözüm sürecinin diğer tarafı olan Kürt milliyetçi hareketi, her şartta gücünü ve etkisini maksimize eden, realist ötesi makyavelist bir hareket olduğunu açıkça gösterdi.

Medyada AK Parti, CHP, MHP ve HDP arasında, farklı konfigürasyonlarla kurulabilecek hükümet senaryoları tartışılıyor. Seçim öncesinde AK Parti'nin iktidardan düşürülmesi gerektiğini söyleyenler de dahil olmak üzere AK Parti'nin içinde bulunduğu bir koalisyon senaryosu en güçlü senaryo.

Türkiye'nin tarihi tecrübesi koalisyonların Türkiye siyasi kültürü açısından sürdürülebilir bir iktidar dinamiği olmadığını göstermekte.

Niteliksel dağılıma baktığımızda kağıt üzerinde iç açıcı bir resim var; ülkenin merkezinin farklı tonları AK Parti ve CHP tarafından temsil ediliyor. Bunun yanında iki milliyetçi kanat da mecliste.

Önümüzdeki aylarda genç kuşakların hiç de alışık olmadıkları çetin koalisyon müzakerelerini izlerken AK Parti'nin 'yeni normal' doğrultusunda gerçekleştirmek durumunda olduğu iç dönüşümü de izleme şansımız olacak.

Koalisyon dönemlerinde, siyasal kırılganlığın artmasından dolayı siyasi partiler sadece diğer partilerle pazarlık yapmamışlardır. Aynı zamanda medya gücünü elinde bulunduran yerleşik sermaye yapıları ya da güçlü sermaye grupları ile de iyi geçinmek zorunda kalmışlardır.

Burhanettin Duran: “Seçim sonuçları ile ilgili olarak en kritik şey şudur; Türkiye koalisyona hazır mıydı?”

Burhanettin Duran: “MHP, bütün senaryoların-seçeneklerin görüldüğü bir ortamda, Türkiye'nin menfaati ne ise onu tercih eden bir yere doğru gidecektir.”

SETA Uzmanı Yusuf Özkır, HDP'nin Doğu ve Güneydoğu'da arttığı oylar özelinde 2015 genel seçim sonuçlarını değerlendirdi.

TÜSİAD'ın “Toplumsal muhalefeti destekleyen bir yapısı olduğu için şuanda ideal ortamı yakaladığını” ifade eden Sadık Ünay, “koalisyon hükümetlerine mahkûm olunmasının TÜSİAD gibi örgütlerin elini kuvvetlendiren bir gelişme” olduğuna dikkat çetti.

Bölgesel bir güç halini alan Türkiye'nin dengelenmesi ve hatta etkisizleştirilmesi çabası hız kazanmış durumda. Bu bağlamda bir yanda İran ve Rusya, diğer yanda İsrail, Suudi Arabistan ve ABD Türkiye'yi çevrelemek için yoğun uğraş içinde.

Genel seçim sonrası koalisyon tartışmaları çerçevesindeki değerlendirmesinde Burhanettin Duran, 7 Haziran'da Türkiye'nin koalisyon ezberinin bozulduğu tespitinde bulundu.

Muhalefet partileri seçim vaatlerini mevcut bütçe imkânları üzerine kurarken, bu bütçeyi hazırlayan ve uygulayan AK Parti, seçim ekonomisine başvurmadan bütçede herhangi bir kırılganlık oluşturmama adına ciddi bir kararlılık gösterdi.