18 milyon öğrencinin olduğu eğitim sisteminde adalet ve eşitlik merkezli istikrarın sağlanması, geçmişten gelen ve kökleşmiş yapısal sorunlar ile mücadele edip sistemi iyileştirmek gerçekten güç.

OKS'yi kaldırıp üç SBS getiren Hüseyin Çelik, bugün ne düşünüyor? Genel liseleri Anadolu liselerine dönüştürme kararını alan ve üç SBS'den tek SBS'ye geçiş yapan Nimet Baş, bugün ne düşünüyor?

2013-2014 eğitim-öğretim yılında SBS'nin kaldırılması ile birlikte MEB tarafından uygulamaya konan Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sınavı, 22 Ağustos 2014'de açıklanan yerleştirme sonuçları ile birlikte ilk senesini tamamlamış oldu.

Yeni sisteminin en önemli avantajlarından biri, dönem ortasında Türkiye'nin bütün okullarındaki eğitim seviyesinin net bir fotoğrafını sunması.

Sınav sistemindeki temel sorun, yeni bir değişikliğin ne getirdiğinden ziyade, sürekli bir değişiklik yapılmasının getirdiği bir nevi "yenilik yorgunluğu"dur.

Ortaöğretime geçiş sistemi yeniden yapılandırılırken, bundan doğrudan etkilenecek olan ailelerin ve öğrencilerin karar alma süreçlerinde bilgilendirilmesi, katılımcı ve daha demokratik bir eğitim sistemin kurulmasını sağlayacaktır.

"Türkiye'de Ortaöğretimin Geleceği" analizi, 2014 ve sonrasında ortaöğretime geçişte nasıl bir sistemin uygulanması gerektiğine ilişkin tartışmalara önemli bir katkı sunuyor.

OECD ülkeleriyle kıyaslandığında, Türkiye, okullar arası başarı eşitsizliğinin en yüksek olduğu ülkelerin başında gelmektedir. Bunun birinci nedeni liselere sınavla öğrenci alınmasıdır.

Özel dershanelerin özel okula dönüşümü pekâlâ mümkün. Fakat özel okullara giden öğrenciler aynı zamanda özel dershaneye de gidiyor. Dolayısıyla ilk başta yapılması gereken dershanelere yönelik talebi azaltacak tedbirler almak.

Eğitim, bugüne kadar ağırlıklı olarak askeri darbe ve müdahaleler sonrasında yapılan anayasa ve yasalar tarafından belirlenmiştir.

2011’de Türkiye başlıklı SETA analizi, genel seçimlerden Kürt sorununa, Arap Baharı’ndan yeni anayasa sürecine Türkiye’nin meseleleri hakkında geniş çaplı bir 2011 değerlendirmesi sunuyor.

Millî Eğitim Bakanlığı, 6 ve 7. sınıflarda kaldırılan SBS'yi birkaç yıl içinde tümden sistem dışına itecek, ilköğretimden liseye sınavsız geçilecek!

Ortaöğretime geçiş için sınavın sadece son sınıfta uygulanacak olması ve sadece son sınıf müfredatının sorulacak olması, daha erken yaşlarda okul dışı kaynaklara yönelmeyi doğal olarak azaltacaktır. Bu yönüyle karar, hedefine ulaşabilir. Çocuklar da en azından altıncı ve yedinci sınıflarda kendilerine daha fazla zaman ayırma fırsatı bulabilirler. Milli Eğitim Bakanı Nimet Çubukçu 28 Haziran Pazartesi günü, ortaöğretime geçiş sistemiyle ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada, altıncı, yedinci ve sekizinci sınıflarda uygulanan Seviye Belirleme Sınavlarının kademeli olarak kaldıracağı ve bundan sonra sadece sekizinci sınıf sonunda bir tane Seviye Belirleme Sınavı (SBS) uygulanacağı belirtildi. Yeni uygulanacak sistemde, SBS’nin ortaöğretime yerleştirmede yüzde 70 oranında, altıncı, yedinci ve sekizinci sınıf not ortalamalarının ise yüzde 30 oranında etkili olması kararlaştırılmıştır.

Ortaöğretim ve ortaöğretime geçiş ile ilgili kararların, eğitim sistemine muhtemel yansımaları neler olacaktır?

Yükseköğretim me­zun­la­rı­na önem­li ay­rı­ca­lık­lar su­nul­du­ğu için, dün­ya­nın her ye­rin­de yük­se­köğ­re­ti­me de­vam ede­cek­le­rin ne de­re­ce eşit­lik­çi bir şe­kil­de be­lir­len­di­ği önem­li bir ko­nu­dur. Bü­tün so­run­la­rı­na rağ­men, 1980’li ve 1990’lı yıl­lar Tür­ki­ye’sin­de öğ­ren­ci­ler, han­gi top­lum­sal sı­nıf­tan ve ma­hal­le oku­lun­dan ge­lir­se gel­sin, yük­se­köğ­re­tim seç­me sis­te­min­de ak­ran­la­rıy­la pu­an he­sap­la­ma for­mül­le­ri açı­sın­dan eşit bir şe­kil­de ya­rış­tı. Oy­sa özel­lik­le 28 Şu­bat dö­ne­mi ve son­ra­sın­da eği­ti­me ya­pı­lan mü­da­ha­le­ler, Tür­ki­ye’de eği­tim sis­te­mi­nin ge­le­nek­sel iş­le­yiş ya­pı­sı­nı boz­du ve üni­ver­si­te­ye gi­riş­te eşit­siz­li­ği ya­pı­sal ha­le ge­tir­di.

SETA PANEL Oturum Başkanı:    Talip Küçükcan     Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Konuşmacılar:         Bekir S. Gür     Karabük Üniversitesi Öğretim Üyesi     İrfan Erdoğan     İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Tarih: 18 Kasım 2009 Çarşamba Saat:  16.30 – 18.30 Yer:    SETA, Ankara