Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) bünyesinde hazırlanan Kriter dergisinin 72. sayısı çıktı.

Siyasi gündemimizde 10 fırtınası esiyor. Önce 29 Mayıs'ta dördüncü buluşmasını gerçekleştiren 6 muhalefet genel başkanı 10 maddelik 'temel ilkeler ve hedefler bildirgesi' yayımladı.

Muhalefet cephesinde yürütülmeye çalışılan işbirliği görüntüsü, muhalefet içi sert rekabetle kilitleniyor. Önümüzdeki süreçte, hem parlamento seçimlerinde, hem de cumhurbaşkanı adayının kim olacağı meselesinde tartışma ve rekabet derinleşerek devam edecek.

Muhalefetin 6'lı masasının seçimlere giderken nasıl bir dizilim içinde olacağı şekillenmeye başladı. SP'nin 'ittifak içinde ittifak' önerisinden ve CHP'nin 8 senaryo çalışmasından sonra DEVA Genel Başkanı Babacan, partisinin 2023 seçimlerine kendi logosuyla gireceğini açıkladı.

Macaristan seçimlerinin sonucu bizdeki muhalefetin sistem- aday çelişkisini yeniden göz önüne getirdi. 6'lı masadaki genel başkanlar iki sistem önerisi getirmek ve buna uygun bir ortak aday bulmak durumundalar. 2023 seçimleri için alternatif bir cumhurbaşkanlığı sistemi önerisi ve sonrası için de güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisi. İkincisi için bir öneri getirdiler ancak yeterli ilgiyi görmedi. Zira seçmen belirsizlik değil netlik ister. Asıl merak edilen nasıl bir cumhurbaşkanlığı sistemi önerecekleri.

Yeni seçim yasası parti kimliklerinin, ittifak konumlanmalarının ve lider profillerinin yeniden tartışılacağı bir ortamı tetikledi.

Bu analiz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemin içeriğini teknik ve siyasi açılardan irdelemeyi amaçlamaktadır.

CHP'nin öncülük ettiği muhalefet bloku, seçimleri kazansa bir parlamenter sisteme geçmek için çabalar mı?

Bugün Türkiye parlamenter sistemle yönetiliyor olsaydı CHP; ne Saadet Partisi'nin ne de yeni kurulan Deva ve Gelecek partilerinin kapıları çalardı.

CHP-HDP ittifakı Türkiye'yi nereye götürmek istiyor? Bu ittifakın geleceği var mıdır? Bu ittifak, CHP'nin 2023 seçimlerini kazanması için yeterli midir? İYİ Parti ile ittifak yapan CHP, HDP ile de ittifak yaparsa iktidar olma ihtimalini artırır mı?

DEVA ve GP, Millet İttifakı'nın yapısını değiştirecek hamlelerde bulunuyor. Yüzde 50 artı 1 alma iddiasıyla ortaya çıkan bu iki partinin Millet İttifakı'nın ve özellikle CHP'nin arkasına takılması hedefledikleri muhafazakâr seçmen nezdinde onları zora sokuyor.

Bu yılın, 2023 seçimlerinin gölgesinde geçeceği malum. Önümüzdeki yıl bütün liderler ülkemizin illerini dolaşarak seçmene ulaşmaya çalışacak. Bu kıyasıya rekabetin hayat pahalılığı ve sistem tartışmasından dış politika ve Suriyelilere kadar birçok konuyu kapsayacağı açık.

Yeni yılın ilk gününde hepimize mutlu ve huzurlu bir yaşam dilerken siyasi gündemin nasıl şekilleneceğine dair beklentilerimi paylaşayım. Muhalefet her ne kadar erken seçim çağrısını terk etmeyecekse de iktidar yeni ekonomi modelinin sonuçlarını almak isteyecektir.

Erken seçim tartışması nasıl muhalefetin iktidara karşı gündemi elinde tutma çabası ise, aday tartışması da artık muhalefet içi rekabet mahiyeti taşıyor.

Erdoğan ve Karamollaoğlu arasındaki diyalog zemininin güçlenmesi bekleniyor. Kuşkusuz hangi ittifaka katılacağı SP'yi, liderini, teşkilatını ve seçmenini ilgilendirir. Bu karar da hem politika uyumu hem de ne kazanılacağına bakılarak verilir.

Mevcut siyasal sistemin, eski sisteme göre siyasal istikrarın sürdürülmesi açısından avantajlı olduğunu bu üç yıllık süre içinde tecrübe ettik. Ancak bir siyasal sistemin istikrarının korumasında, söz konusu sistem kadar, siyasal partilerin de istikrarlı olması önem arz etmekte.