Türkiye-Irak İlişkilerinde Tarihi Dönemeç ve Stratejik Ortaklık Fırsatı

Bu analiz Irak’ta Bağdat ve Erbil yönetimleri arasındaki sorunlar ve bu sorunların sürüncemede kalışının Türkiye’nin Irak ile güvenlik, su sorunu ve ekonomik ilişkilerde iş birliklerini derinleştirmesine ket vurduğunu ileri sürmektedir. Ayrıca çalışmada Türkiye-Irak ilişkilerinin mevcut fotoğrafı çekilerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tarihi ziyareti kapsamında iki ülke arasında geleceğe yönelik stratejik ortaklık imkanlarının neler olduğu incelenmektedir.

Devamı
Türkiye-Irak İlişkilerinde Tarihi Dönemeç ve Stratejik Ortaklık Fırsatı
Türkiye-Irak İlişkileri

Türkiye-Irak İlişkileri

Irak – Türkiye ilişkilerinde öncelikle önem taşıyan konu başlıklarını hem Türkiye hem de Irak açısından sıralamak faydalı olabilir. İki ülke arasında; terörizm, Türkmenlerin durumu, enerji, su kaynakları, üçüncü taraf olan devletlerin Irak politikası şeklinde özetlenebilecek gündem karmaşık bir yapıda. Çünkü herhangi bir alanda yaşanan sorun, diğer konu başlıklarını tahrik edebiliyor. Ancak terör, su, enerji ve Türkmenlerin durumu son günlerin aslî ilgi alanı.

Devamı

Dışişleri bakanı olarak göreve getirilmesiyle kamuoyunun dikkat kesildiği isimler arasında en üst sırada yerini alan Hakan Fidan’ın göreve başladıktan sonra en kapsamlı ziyaretini Irak’a gerçekleştirmesi şaşırtıcı olmadı. Fidan, Irak cumhurbaşkanından parti veya ittifak liderlerine değin kamuoyuna yansıyan çok sayıda görüşme gerçekleştirdi. Bu durum Bakan Fidan’ın MİT başkanlığı döneminden beri Irak sahasına ne denli hakim olduğunun göstergesi olarak değerlendirilebilir. Kamuoyu önünde ilk kez görüntülense de Iraklı aktörlerle olan samimi pozları farklı bir Fidan’a işaret ediyor. Dışişleri bakanlığı vazifesine hızlı başlayan Fidan’ın Irak ziyaretinin anlam ve önemini uzmanlara sorduk ve ayrıca uzmanlar rehberliğinde Türkiye-Irak ilişkilerinin dosya başı konularının cevaplarını aradık.

SETA Dış Politika Araştırmacısı Murat Aslan, NTV ekranlarında, 18 ilde gerçekleştirilen ve terör örgütü PKK’nın istihbarat yapılanmasına karşı gerçekleştirilen operasyonu değerlendirdi.

SETA Dış Politika Araştırmacısı Can Acun, TRT Haber ekranlarında yayınlanan Haber Ajandası programında, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın terörle mücadele bağlamında yaptığı açıklamalar üzerine değerlendirmelerde bulundu.

SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Murat Yeşiltaş, NTV ekranlarında yayınlanan Öğle Bülteni programında, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın terörle mücadele bağlamında yaptığı açıklamalar üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Sınır Ötesi Operasyon Gündemde mi?

SETA Dış Politika Araştırmacısı Murat Aslan, NTV ekranlarında, TSK’nın Irak’ın kuzeyinde başlattığı hava harekatı üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Devamı
Sınır Ötesi Operasyon Gündemde mi
Türkiye Sıkışan Terör Örgütlerinin Yeni Alanlar Bulmasına Fırsat Vermeyecek

Türkiye Sıkışan Terör Örgütlerinin Yeni Alanlar Bulmasına Fırsat Vermeyecek

SETA Akademi Direktörü Ferhat Pirinççi, TRT Haber erkanlarında yayınlanan Birinci Sayfa programında, PKK’ya karşı icra edilen hava harekatları ve Türkiye’nin terörle mücadele stratejileri üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Devamı

SETA Dış Politika Araştırmacısı Mustafa Caner, Kanal 24 ekranlarında yayınlanan Küresel Oyun programında, Türkiye’nin terörle mücadelesi ve son zamanlarda TSK’nın yaptığı hava harekatları üzerine değerlendirmelerde bulundu.

SETA Washington D.C. Koordinatörü Kadir Üstün, A Haber ekranlarında yayınlanan Arka Plan programında, Türkiye’nin terörle mücadelesi konusunda ABD’nin pozisyonu üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Suriye’ye yönelik hava operasyonlarının, 1 Ekim’de başkent Ankara’da İçişleri Bakanlığını hedef alan terör saldırısının ardından geldiği görülmektedir. Bir benzeri operasyonu (Pençe-Kılıç) yine İstiklal Caddesi’nde gerçekleştirilen terör saldırısının hemen akabinde görmüştük. Terör saldırısı 1 Ekim’de gerçekleşmesine rağmen Türk güvenlik güçleri önce saldırının faillerinin kimliklerine ve sonrasında da nereden geldikleri bilgisine ulaştı. Burada terör örgütünün vermeye çalıştığı mesaj da dikkat çekiciydi. Nitekim tarihte ilk kez İçişleri Bakanlığı hedef alınmıştı. Ancak Türkiye, terör saldırısının hedeflediği korku iklimine mahal vermeden kamuoyunu rahatlattı.

SETA Dış Politika Araştırmacısı Can Acun, TRT Haber ekranlarında yayınlanan Haber Ajandası programında, sınırötesinde PKK/YPG’ye yönelik gerçekleştirilen hava harekatları üzerine değerlendirmelerde bulundu.

SETA Dış Politika Araştırmacısı Murat Aslan, NTV ekranlarında yayınlanan Haber Merkezi programında, PKK/YPG’ye yönelik Suriye’de gerçekleştirilen hava harekatları üzerine değerlendirmelerde bulundu.

SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Murat Yeşiltaş, TRT Haber ekranlarında yayınlanan Sıcak Haber programında, sınırötesinde PKK/YPG’ye yönelik gerçekleştirilen hava harekatları ve ABD’nin bu harekatlara tepkisi üzerine değerlendirmelerde bulundu.

PKK tarafından 1 Ekim'de Ankara'da gerçekleştirilen terör saldırısı, Türkiye'nin terörle mücadele politikaları ve bölgedeki stratejik angajmanları açısından önemli bir dönüm noktası olma potansiyeline sahiptir. Türkiye son yıllarda proaktif bir terörle mücadele stratejisi izleyerek askeri ve istihbarat kaynaklarını Irak ve Suriye'de aktif bir şekilde konuşlandırdı. Bu yaklaşım PKK'nın Türkiye içindeki siyasi ve askeri etkisini başarılı bir şekilde azaltmış ve genel faaliyetlerini en aza indirmiştir. Bu bağlamda örgütün yeni saldırı teknikleri ve eylem kalıplarıyla uyum sağlama çabaları büyük ölçüde başarısız olmuştur.

Geçtiğimiz pazar günü Ankara'da İçişleri Bakanlığına yapılan PKK saldırısı üzerine bu hafta içinde Türkiye, Suriye ve Irak'ta hava operasyonları gerçekleştirdi. Bu süreçte bir açıklama ve bir fotoğraf karesi çok dikkat çekti.

Türkiye ve ABD'nin son yıllarda bazı konularda farklı görüşlere ve tutumlara sahip oldukları bilinen bir gerçektir. Türkiye-Rusya, Türkiye-Yunanistan ilişkileri, İsveç'in NATO üyeliği, Libya, Suriye ve hatta son zamanlarda Karabağ'daki durumlar iki ülkenin tam olarak örtüşen yaklaşımlara sahip olmadıkları konulardır. Bu uyuşmazlıkların neticeleri olarak Türkiye'ye F-16 satışı gibi bazı arızi hususların daha sorun haline gelebildiği görülmektedir.

Küresel ticaret, yeni arz zincirleri ve enerji tedariki ile ilgili yeni rotalar, yeni koridor ve ağ haberleri gündemi sıkça meşgul ediyor. Pandemi, Arap Baharı, Rusya-Ukrayna krizi, Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Asya'daki gerginliklerin yanı sıra kabuğunu kırmaya başlayan Asya ve daha spesifik olarak da Çin ve Hindistan gibi ülkelerin yeni pazar arayışı, hem bu ülkeleri hem ortaklarını yeni rota arayışlarına itiyor.

ABD’nin 11 Eylül saldırılarından sonra Afganistan’ı ve Irak’ı işgal ettiği, Türkiye’nin ise sadece terör örgütüyle mücadele şiarını ön plana çıkardığının altı çizilmeli

Türkiye’nin terörizmle mücadelesinin önümüzdeki dönemde alacağı hal, geçmişten alınan dersler bağlamında önemli. Türkiye için bir beka sorunu olan terörizme, Türkiye’nin, aynı “agresif-önleyici” yöntemle cevap vermesi gerekiyor. Pasif kalındığında palazlanan ve dış destek bulan terör örgütlerinin uzun vadeli bir “gerçek” olduğu malum. Bu gerçekle mücadele etmek ve terörü “marjinal” hale getirip “anlamsızlaştırmak”, önümüzdeki sürecin mecburiyeti.

2023 yılı boyunca Türkiye, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi terör örgütünün faaliyetlerine son vermek ve örgüt varlığını temizlemek için kararlılık gösterdi. Fakat terörist ve terörizmle mücadelenin, salt güvenlik mekanizmaları veya askeri irade göstererek başarıya ulaşması mümkün gözükmemektedir. Bu bağlamda terör örgütünün nüfuz alanı elde ettiği çevre ülkeler ve buradaki yerel aktörler ile hassas bölge politikalarının güdülmesi elzem hale gelmiştir. Bu nedenle Irak ve Suriye, Türkiye'nin terörle mücadele resminde önemli bir konumu işgal etmektedir.