Koronavirüs salgını İngiltere’de nasıl ortaya çıktı? Salgın ülkeyi nasıl etkiledi? Ulusal Sağlık Sistemi salgınla mücadele noktasında yeterli mi? Salgına yönelik bugüne kadar hangi tedbirler alındı? Salgın krizine yönelik hükümetin tutumu nasıl yorumlanabilir?

Hollanda’nın Koronavirüs bilançosu nedir? Hollanda Koronavirüsün yayılmasını engellemek için hangi önlemleri aldı? Hükümetin aldığı önlemlerin halkın farklı kesimlerine etkisi ne oldu? Hollanda sağlık sistemi krizi aşabilecek kapasiteye sahip mi? Hollanda ekonomisi bu krizi kaldırabilir mi?

Güney Kore’de Koronavirüs ne zaman ve nasıl ortaya çıktı? Koronavirüsün ülke geneline yayılmamasının arkasında hangi nedenler var? Güney Kore hükümeti Koronavirüs ile mücadelede nasıl başarı elde etti? Güney Kore’nin Koronavirüs ile mücadelesini diğer ülkelerden ayıran özellikler nelerdir? Güney Kore’yi Koronavirüsle mücadelede zorlayan etmenler nelerdir?

İran Koronavirüs salgınından nasıl etkilendi? Tahran yönetiminin Koronavirüs ile mücadele performansı nasıl değerlendirilebilir? Koronavirüs krizi İran’ın iç ve dış siyasetini nasıl etkiliyor? İran yönetimi bu krizi aşabilir mi? İran ekonomisi Koronavirüsten nasıl etkilendi?

Tayvan’da Koronavirüs salgını nasıl başladı? Tayvan’da vaka sayısındaki artış hızının diğer ülkelere göre yavaş olmasının nedenleri nelerdir? Tayvan salgınla nasıl mücadele ediyor? Tayvan’ın salgınla mücadelesini diğer ülkelerden ayıran özellikler nelerdir? Salgın sonrası Tayvan’da durum nasıldır?

Belçika’nın Koronavirüs bilançosu nedir? Belçika’nın Koronavirüs ile mücadelede aldığı önlemler nelerdir? Belçika hükümetinin Koronavirüs ile mücadelede aldığı önlemler yeterli mi? Belçika’nın sağlık altyapısı Koronavirüsü kaldırabilir mi? Koronavirüsün Belçika ekonomisine etkileri nelerdir?

Mesele ABD ve Çin arasındaki propaganda savaşına bırakılamaz. Uluslararası iş birliğine, dayanışmaya ve koordinasyona geçmek gerekecek. Yoğun korona diplomasisi için liderler geç kalıyor. Erdoğan'ın üç Avrupalı liderle yaptığı toplantı bunun ilk örneklerinden birisi olarak görülebilir. Doğru, ilk bencil, sorumsuz hatalar yapıldı. Çin, virüs hakkındaki bilgileri saklayarak salgını pandemi haline getirdi. İtalya ve İran tedbir almakta geciktiği için çok sayıda ölümle yüzleşti. Salgını en başta "ufak bir sorun" olarak gören ABD Başkanı Trump da nihayet pandemiyi kabullendi. Herkes bir yandan başının çaresine bakarken diğer yandan virüsle ortak mücadelenin yollarını aramalı. Geç kalmayalım, şimdi korona diplomasi zamanı.

Milyonlarca insan kendisini izole edip evlerine çekilirken Koronavirüs salgını tam anlamıyla küresel bir soruna dönüştü. Ocak ayında Çin'in Wuhan eyaletinde ortaya çıkan ve üç ay gibi kısa bir zamanda bütün dünyaya yayılan yeni tip Koronavirüs salgını küresel sistemi derinden sarsan jeopolitik bir olgu haline geldi. Şimdiden ortaya çıkardığı etkilere bakılırsa Koronavirüs salgını bildiğimiz küresel düzenin sonunu getirebilir.

Türk ekonomisi olarak gerçekten ilginç bir dönemden geçiyoruz. Normalde ülke ekonomileri belirli bir dönemde tek bir şok yaşar. Örneğin 2018 Ağustos'ta yaşadığımız bir arz şoku idi. Türk lirası kısa sürece ciddi bir şekilde değer yitirdi ve daha sonraki süreçte bunun sonuçlarıyla yüzleştik. Yaşadığımız Korona krizinin temel özelliği ise çok boyutlu olması. Ekonominin her iki cephesi (arz ve talep) kendi şoklarını ayrı ayrı ve çok katmanlı bir şekilde yaşıyor. Birçok krizi aynı anda yaşıyor gibiyiz.

Uluslararası tüm mekanizmaların, kolektif, koordineli ve kapsamlı bir yaklaşımla mücadeleyi yürütmesinin kaçınılmaz olduğunun altı çiziliyor. Güçlü ve etkin uluslararası koordinasyon olmadan, salgın hastalıkla mücadele bir yana, resesyona girmiş küresel ekonominin bu krizden çıkmasının mümkün olmayacağı öngörülüyor.

Bu kâbustan uyanan ülkeler, korona krizinin ciddi etkileri olacağını görecekler.. Ülkelerini son ikiyüz yıldır dünyanın lideri olarak gören Batılı halklar belki de ilk defa bir dünya krizini yönetme konusunda Doğu’nun gerisinde kaldıklarını düşünecekler.

Hem devlet hem de toplum olarak şimdilik iyi bir sınav veriyoruz. Dünyanın birçok gelişmiş ülkesini esir alan virüse karşı devlet her türlü önlemi titizlikle alıyor. Toplum duyarlılığı da gayet yüksek. Salgın hastalık konusunun dini, ideolojisi, toplumsal sınıf farklılığı falan yok. Hepimizi vurabilir. Bu bilincin yaygınlaşmış olduğunu görmek güzel.

Virüs krizinin mirası olacak çaresizlik, güvensizlik ve korku ortamının siyasi yansımalarını ancak kriz sonrası dönemde göreceğiz. Devletlerin kriz fırsatçılarının yalan haberlerine, korku yayan komplo teorilerine karşıysa ellerinde iki kalkanı var: Şeffaflık ve soğukkanlılık.

Salgının dünyada bazı dengeleri yerinden oynatabileceğini hesaba katmak gerek. Ulus-devlet sisteminin ve kapitalizmin çökmesi gibi büyük yapısal değişimler beklemek doğru değil. Ancak salgının uluslararası güç dengesinde bazı kaymalara katkı sunması mümkün.

COVID-19 salgını çerçevesinde ABD-Çin rekabeti yeni bir boyut kazanmış oldu. Mevcut salgın nedeniyle diğer sorunların üstü örtülmüş durumda. Gündemi ve sağlığımızı işgal eden COVID-19'la birlikte ABD-Çin arasında iş birliği sinyalleri görünmüyor. Aksine, itham edici söylemler ve komplo teorileri arasında sıkışıp kalmış bir büyük güç rekabetine şahitlik ediyoruz.

Dezenformasyon amaçlı üretilen manipülatif içerikler de bu tür bir medya mantığı ile kitlelere sunulmakta ve kitleleri neyin doğru neyin yanlış olduğunu ayırt edecek bir vasattan mahrum bırakılmaktadırlar. Son dönemde özellikle Batı medyası ve söz konusu medyanın Türkiye uzantılarının, ülkemizin virüsle mücadeledeki etkisini kırmaya dönük haberleri, manipülasyonun en kaba biçimlerini göstermektedir.

Tüm dünyayı sarsan Korona virüs salgını öyle ya da böyle geçecek. İyimserlere göre birkaç ay içerisinde kötümserlere göre daha uzun sürede… Ama kimse insanlığın bu salgın nedeniyle yok olacağını düşünmüyor. Türkiye'de salgından etkilendi ve etkilenecek. Hastalığın sınırlarımızdan içeri girmesini mümkün olduğunca geciktirsek de şu anda çok başarılı tedbirler alsak da vaka sayıları maalesef artacak.