Bu kitap Ortadoğu’da ordu-siyaset ilişkisinin tarihsel bir incelemesini sunmakla yetinmemekte, aynı zamanda bölgenin yakın geleceğine dair bir perspektif de ortaya koymaktadır.

Amerika, Barzani'nin başarı şansını zayıf buluyor. Başlatılan sürecin tam da aksine Türkiye ve İran'ın yolunu açmak anlamını doğurabileceğini düşünüyor.

Barzani Pan-Kürdizme ve bu sürecin hormonlu gücü PKK'ya hizmet etmiş oldu. Türkiye ve İran bunun farkında ve bu nedenle aralarındaki yakınlaşma hayati bir yakınlaşma.

Bölgesel ülkelerin yönetmesi gereken bir kriz olduğu gibi; artık Barzani’nin de yönetmesi gereken bir kriz var. Etno-teritoryal Kürt milliyetçiliğinin ateş topu, artık Barzani’nin ellerinde.

Bünyesinde Kürt nüfusu barındıran ulus devletler Kürt milliyetçilerini bir arada yaşamaya ikna konusunda en zorlu evreye geçtiler. Zira referandumla bir arada yaşamın bir yolu olarak "özerklik" çalışamaz ilan edilmiş oldu.

Türkiye, K. Irak'ta ABD'nin siyasetine güvenerek yol alamaz. Almaya kalkarsa da yarı yolda kalır. Tıpkı Suriye'de olduğu gibi.

IKBY liderliği referandum sonrasında bazı tepkilere hazırlanmış olsa da karşısında Bağdat, Tahran ve Ankara ekseninin oluşacağını hesap edememiş gözüküyor.

Can Acun: "Türkiye, İran ve Irak'ın açıklamalarıyla birleşen yaptırım tehditleri, Iraklı Kürtleri nasıl bir macera içine girdiklerini düşündürmeye başlamış durumda. Irak Kürtleri için rüya bitti, gerçekler başladı."

Rusya’nın, Türkiye ve İran'ın üst düzeyde muhatap olduğu IKBY’nin referandum hamlesi konusuna uzun bir süre ilgisiz kalması güç olacaktır.

SETA Strateji Araştırmacısı Veysel Kurt, Kuzey Irak referandumundan sonra Türkiye’nin izleyebileceği politikalar hakkında değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye, İran ve Irak'tan gelen açıklamalara ve oluşan konsensüse karşın Barzani tansiyonu düşürme stratejisi izliyor.

IKBY’nin bağımsızlık referandumuna karşı çıkanları “Kürtlere” karşı çıkmakla yaftaladılar. Meseleyi farklı açıdan tartışanları “Kürt düşmanlığı” suçlamasıyla susturmaya çalıştılar.

SETA Siyaset Araştırmaları Direktörü Nebi Miş, Türkiye-İran-Irak İşbirliğinin bölgede oluşturacağı etkiler üzerine değerlendirmelerde bulundu.

K. Irak'ta atılan yanlış adımlardan en fazla rahatsız olan üç ülke Türkiye, İran ve Irak'tır. Dolayısıyla Türkiye'nin Irak ve İran'la birlikte bu tehdide karşı koyması oldukça önemlidir.

Barzani’nin, federal Irak devleti içerisinde yönettiği IKBY federe devletinin asıl bağımsızlık mücadelesini PKK’ya ve onu destekleyen aktörlere karşı vermesi gerekiyor.

SETA Dış Politika Araştırmacısı Can Acun, Suriye’nin günümüzdeki durumu ve geleceği üzerine değerlendirmelerde bulundu.

İsrail'in Ortadoğu ile ilgili hedefi açıktır: Kendisi için tehdit oluşturamayacak, etnik ve mezhebi açıdan birbiriyle kavgalı küçük devletlere bölünmüş bir İslam dünyası.