SETA analisti Can Acun, IŞİD gerçeğinde, Türkiye'nin lojistik ve stratejik açıdan olmazsa olmaz bir noktada olduğuna dikkat çekti.

Türkiye, kaos ve şiddetin sebeplerinden ziyade sonucuna odaklanmış, net siyasi amaç ortaya koyamayan ve uygulama bulduğu bir kaç günlük süre itibariyle IŞİD dışında diğer Suriyeli muhalif güçleri de hedeflemesi ile niyetini sorgulatan bu koalisyonun dışında kalmaya devam etmelidir.

Suriye'deki savaş uzadıkça, önceleri kısa süreli misafir olarak görülen Suriyeli çocuk ve gençler için, Türkiye'deki eğitim olanakları artırıldı.

Çıkarları açısından anlamlı olmayan ve siyasi maliyeti yüksek adımlara zorlanmasına rağmen Türkiye bir yandan rasyonel kalabilirken diğer yandan sınır güvenliği ve insani yardım konusunda Batılı ülkelerin göze alamayacağı riskleri üstlendi.

Dünyanın hangi ülkesinde olursa olsun 2 milyon civarı sığınmacı beraberlerinde sorunlarla gelirler. Ev sahibi ülke planladığı çok boyutlu stratejilerle bu sorunları minimize etmeye çalışır. Türkiye bu hususta zorunluluk ve tercihlerin arasında bir yol izledi.

Küresel sistemin oyun kurucuları kendi kurdukları düzenin çarkına parmak sokan ülkelerde devrim, darbe ve karmaşa yoluyla liderleri yerinden etti ve statükonun korunmasını sağladı.

Son yıllarda Erdoğan ve Ak Parti etkisiyle muhafazakar/dindar kesim devleti yönetebilme kapasitesine ulaştı. Bu değişim taşları yerinden oynattı. İktidar mücadelesini alevlendirdi. Bu iktidar mücadelesini sürdürmek birçok açıdan elzem.

Gerileme durumunda olan ve bu gerilemeden kısmen Türkiye'yi sorumlu tutan IŞİD tarzı bir yapı, Türkiye'ye her zamankinden daha büyük bir tehdit arz etmektedir.

Suriye meselesinin net bir şekilde gösterdiği gibi Türk dış politikasının en büyük sorunlarından birisi müzmin muhalefetin dış politikayı iç politik emellerine alet etmesidir.

Türkiye ile Suudi Arabistan arasında siyasi, askeri, güvenlik, insani yardım ve terörle mücadele alanlarında işbirliği başladığını belirten Burhanettin Duran, bunun stratejik bir ortaklığın temelleri olarak okunabileceğine dikkat çekti.

Türkiye belki de IŞİD'le mücadele etmeye başlayan ilk ülke oldu. IŞİD'in ürettiği istikrarsızlık, Türkiye'ye ekonomik ve siyasi problemler çıkardı.

Ülkemize gelen Suriyelilerin farklı sorunları var. Geçimleri, barınmaları, eğitimleri, toplumsal hayata katılımları gibi. Hesaba ruh hallerini, psikolojilerini de katmak lazım.

Türk Cumhuriyetlerine tarımdan eğitime, sağlıktan turizme kardeş eli uzatmak gayesiyle yola çıkan TİKA'ya, sonrasında ise, şefkatinin bereketiyle nice topraklara uzanmak nasip oldu.

Yavuz Güçtürk: “Suriye'de mülteciler açısından yaşananlarda baktığımızda Yermuk ilk değil tek de değil. Ancak trajedinin zaman zaman en sarsıcı biçimde yaşandığı yer haline geliyor.”

Bir taraftan yalanlar üzerine kurulmuş Irak işgalinin askeri ve finansal faturası; diğer taraftan da savaş ve ABD'nin içine düştüğü çıkmaz bölgesel aktörlerin hareket alanlarını genişletmesine ve geleneksel güç hiyerarşisini sorgulamasına sebep oldu.

Murat Yeşiltaş: “Suriye iç savaşı sonlandırılmadan IŞİD'i bir öncelik haline getirmek, örgütün daha da güçlenmesine neden olmaktadır. Suriye'nin vekâlet savaşlarının bir parçası olmaktan bir an önce çıkarılması gerekmektedir.”