Amerika'dan habersiz savaş olmadığı gibi Amerika'dan habersiz barış da yapılmıyordu. Dayton Anlaşması da Amerika'da imzalandı. Afganistan'ın kaderi de Irak'ın kaderi de Amerika'da belirlendi.

Halep yıkıldı. İnsanlar katledildi. Hava bombardımanı yapıldı. Kimyasal silah zaten kullanıldı. Batı sessiz. Beyaz adamın sorumluluğu kimsenin aklına gelmedi.

Şimdiye kadar olduğu gibi, bundan sonraki dönemde de Rusya, Suriye politikamızı belirlerken en fazla hesaba katmamız gereken aktör olacak gibi görünüyor.

Türkiye'nin Sünni aşiretlerle, Suudi Arabistan'ın Mukteda Sadr grubuyla kurduğu ilişkiler İran'ın Irak'ta dengeleneceği bir dönemin habercisi.

İdeal olan NATO ve Şangay’a eşit mesafede bulunmaktır. Dost veya düşman olarak bakmamak lazım. Yıllarca Türkiye'nin tek seçeneğinin NATO olduğunu söyleyenlerin aksine Türkiye bu dengeli tavrını sürdürebildikçe kendi iyiliğini savunmuş olur.

Suriye'de kısa vadeli cephe kapışmaları Türkiye'nin önceliklerini zayıflatmamalı. Deaş temizlendikçe aktörler arasındaki mücadelenin matematiği değişecek. Türkiye için YPG -PYD ile mücadele daha fazla gündeme oturacak.

Rusya Halep'i düşüremedikçe Türkiye'yi sorumlu görüyor. Türkiye El-Bab'ı ele geçirdiğinde Rusya ile anlaşmak için daha az sebebi olacak. Bunun farkında olan Rusya Türkiye'yi şimdiden sıkıştırmak istemiş olabilir.

Bu kitapta Suriye’deki güçlerin hedefleri ve kullandıkları araçlar uzman akademisyenlerce tartışılmaktadır.

Burhanettin Duran: “Sivilleri, umreden dönen insanları öldürebilen ve onları Müslüman olarak görmeyen bambaşka bir ideoloji ortaya çıktı. DAİŞ’in uyguladığı terörün bu kadar vahşi olmasının sebebi, dünyanın terörle mücadele meselesinde kapsamlı bir politika geliştirememesidir.”

Bir tarafında etnik radikalleşmenin beslediği PKK terörü diğer tarafında da tekfirci mesiyanizmin yer aldığı DAEŞ terörü Türkiye'ye yönelik eşzamanlı bir saldırı cephesi oluşturmuş durumda.

Başkanlığa geçiş sürecinin uzamasının AK Parti’yi sürekli olarak bir saldırı altında bırakacağını ve yıpratacağını kestirmek zor değil.

Murat Yeşiltaş: “Türkiye’nin terörle mücadele konseptinde ve stratejisinde büyük bir değişim geçirmesi gerekiyor.”

Mevcut siyasi hamlelerine bakıldığında CHP, başkanlığa karşı olduğu gibi, bir başka demokratik yönetim sistemi olan parlamenter demokrasiye de karşıdır.

Türkiye’nin selameti için, İsrail’le yapılan görüşmelerin İsrail’e operasyon alanı yaratmayacak ölçüde şeffaflaşması ve farklı kurumlar tarafından koordineli bir şekilde yürütülmesi gerekmektedir.