Vatan muharebesinden sonra elde edilen zaferle Azerbaycan, işgal altındaki topraklarını kurtarmasıyla elde ettiği başarıyı bölgesel istikrara dönüştürmek konusunda açık bir şekilde niyetini ortaya koymuştur. Bölgede istikrarın sağlanması amacıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in önerisi ile oluşturulan, üç bölge ülkesi (Azerbaycan, Gürcistan ve Ermenistan) ve üç komşu ülkeyi (Türkiye, Rusya ve İran) içeren platformun hayata geçmesi durumunda bölgenin birçok sorunu Batının ya da bölge dışı ülkelerin müdahalesine gerek kalmadan çözüme kavuşabilecektir. İlki Aralık 2021 tarihinde Moskova'da gerçekleşen platform toplantısının ikincisi Türkiye'nin girişimiyle Rusya, Azerbaycan, Ermenistan, İran ve Türkiye dışişleri bakanlarının katılımıyla 23 Ekim'de Tahran'da gerçekleşti. Bu platformun hayata geçmesi halinde bölgesel sorunların bölge ülkelerinin katılımıyla çözülmesine katkı sağlayacağı için bölge barış ve istikrarına hizmet edecektir.

Genel bir ifadeyle kişilerin başkalarına yaptıkları şeylere maruz kalmaları, "İlahi adalet tecelli etti" kavramıyla ifade edilir. Ermenilerin, Karabağ işgali sırasında Azerbaycanlılara yönelik gerçekleştirdikleri sistematik vahşetin aynısı Azerbaycan tarafından kendilerine uygulanması mümkün değildir. Zira, böyle bir vahşetin tatbikini hiçbir vicdan kabul edemez. Ermeni çeteleri bunun hesabını ancak Mahkeme-i Kübra'da vereceklerdir. Azerbaycan halkı böyle bir vahşeti uygulayarak intikam alacak bir toplum değildir. Nitekim Azerbaycan'ın başlattığı 23 saatte amacına ulaşan "Lokal Anti-Terör" harekâtı sonucu Hankendi bölgesine girerken hiçbir sivile dokunmamış, aksine hasta ve yaşlılara tıbbı yardımda bulunmuştur. Bununla ilişkin sosyal medyada çok sayıda kayıtlara rastlanmak mümkündür. Bu hareket sonucu Azerbaycan hükümetinin bölgedeki Ermenilerin kanaat önderleriyle Yevlak şehrinde yaptığı toplantında Ermeni kanaat önderleri tarafından talep olunan insani yardım ve yakıt kısa zamanda Hankendi'ye ulaştırılmıştır. Ayrıca kurulan seyyar tesisat sonucu Hankendi'ye Azerbaycan tarafından elektrik verilmiştir. Bu gelişme bakanlıkça, Hankendi'ye elektriğin Şuşa'daki trafo merkezinden sağlandığı belirtilerek, "Artık Hankendi'de Azerbaycan ışığı yanmaktadır" ifadesi kullanılarak verilmiştir. Kamuoyu tarafından ise "Hankendi'de Azerbaycan ışığı yanması için çok sayıda Azerbaycanlının ışığı söndü" şeklinde ifade edildi. Tabii ki toplantının Yevlak'ta yapılması tesadüf değildi. Zira Birinci Karabağ Savaşında Ermenilerin işgal etmek istedikleri toprakların sınırı Yevlak olarak belirlemişti.

Radikal Ermeni gruplar, ABD’deki bir konferansa katılan Türk diplomatlara sözlü ve fiziki saldırıda bulundu. Peki bu tablo, ABD’deki Ermeni lobilerinin Karabağ’daki gelişmelere yönelik pozisyonuna dair neyi anlatıyor? Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferhat Pirinççi ile konuştuk.

Bundan üç sene dört gün önce Ermenistan'ın saldırıları sonucunda Azerbaycan'ın karşı taarruzuyla İkinci Karabağ Savaşı başlamıştı. Savaş 44 gün sonra 9 Kasım'da Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya tarafından imzalanan Üçlü Beyanname ile sona erdi. Bu anlaşma ile sadece iki ülke arasındaki savaş sona ermemiş, Azerbaycan işgal altındaki 13 bin kilometrekare toprağından 10 bin kilometrekaresini özgürleştirmişti.

Ermenistan’da mevcut durum nedir? Ermenilerin bir stratejisi var mı? Azerbaycan’ın Karabağ’daki mevcut girişimleri nasıl yorumlanmalıdır? Azerbaycan’ın Karabağ’ı normalleştirme sürecine yönelik tehditler nelerdir? Son gelişmeler ışığında Türkiye nasıl bir strateji benimsemelidir?

SETA Dış Politika Araştırmacısı Ferhat Pirinççi, TRT Haber ekranlarında yayınlanan Satırbaşı Programında, Azerbaycan’ın Karabağ’da başlattığı antiterör operasyonu üzerine değerlendirmelerde bulundu.

SETA Dış Politika Araştırmacısı Mustafa Caner, Bengü Türk ekranlarında yayınlanan Hariciye programında, İran'ın Azerbaycan - Ermenistan geriliminde İran'ın aldığı pozisyonu değerlendirdi.

SETA Akademi Direktörü Ferhat Pirinççi, TRT Haber ekranlarında yayınlanan Birinci Sayfa programında, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki gerilim ve Rusya’nın bu gerilime yaklaşımı üzerine değerlendirmelerde bulundu.

KGAÖ nedir? KGAÖ zirvesinde neler yaşandı? KGAÖ zirvesindeki gerginliğin arka planı nasıl yorumlanmalı? KGAÖ’nün geleceğine yönelik senaryolar neler? Türkiye nasıl bir tutum sergilemeli?

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, AST adlı ve AB üyesi olmayan devletleri de kapsayan bir yapıyı gündeme getirmişti. Peki AST fikrinin amacı nedir? Bu öneri gerçekçi midir? Toplululuğun kurulması halinde AB’nin topluluğun parçası olacak diğer devletlerle ilişkisi nasıl şekillenir? Uzmanlar bu soruları SETA için yanıtladı.

Bu raporun amacı Rusya Federasyonu’nun kurulduğu yıldan bu yana yayımlanan tüm dış politika konsept belgelerini inceleyerek dış politika yapım sürecindeki önemli faktörlere ve ülkenin yıllar içerisindeki dış siyaset eğilimine ışık tutmaktır.