Kuzey Irak Yönetimi tüm tavsiye, ikaz ve tehditlere rağmen 25 Eylül’de gitti referanduma. Olacaklara dair bir öngörü de vardı. Referandumdan sonra yaşananlar o ihtimaller dâhilinde olan şeyler mi, yoksa sürprizler de var mı?

Kürt milliyetçiliği hala birleştirici bir ideoloji olmaya devam etse de, kişi ve grup çıkarları, Kuzey Irak’ın bölgesel rekabetin kristalize olduğu bir alana dönüşmesi milliyetçi retoriğin jeopolitik karşısında başarıya ulaşmasını imkânsız hale getirecektir.

Türkiye, yeni Bağdat- Erbil denklemindeki müzakerelerin ve olası uzlaşmaların kilit ülkesi durumunda.

İran'ın Türkiye ile PKK konusunda işbirliği yapmaması kendi "stratejik çıkarları" konusunda hata yapması anlamına gelecek.

Kriter, yeni sayısında Kuzey Irak’taki gayrimeşru referandum, AK Parti’de yeni dönem, Almanya seçimleri ve Avrupa’nın geleceği konularını masaya yatırdı.

Referandum tiyatrosundan evet oyu da çıktı. Barzani'nin referandum öncesindeki rahatlığından eser yok. Bağımsızlık ilan etmenin kolay iş olmadığını nihayetinde anladı.

SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Ufuk Ulutaş ABD'nin IKBY referandumu karşısındaki tavrı üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Her ne yapılacaksa mümkün olan en hızlı şekilde yapılmalı ve Amerika'nın vereceği reaksiyonlar için süre mümkün olduğunca kısaltılmalı.

Bölgesel ülkelerin yönetmesi gereken bir kriz olduğu gibi; artık Barzani’nin de yönetmesi gereken bir kriz var. Etno-teritoryal Kürt milliyetçiliğinin ateş topu, artık Barzani’nin ellerinde.

Güney sınırımızda bağımsız bir yapının ortaya çıkması başta ABD olmak üzere Almanya ve birçok Batılı aktörün Türkiye’yi “yedekleme” stratejisinin hayata geçmesi anlamına gelecektir.

Türkiye, İran ve Irak’ın IKBY konusunda ortak hareket etmeyi sürdürmesi IKBY’nin mevcut özerk statüsünü korumakta bile zorlanmasına yol açabilir.

Bünyesinde Kürt nüfusu barındıran ulus devletler Kürt milliyetçilerini bir arada yaşamaya ikna konusunda en zorlu evreye geçtiler. Zira referandumla bir arada yaşamın bir yolu olarak "özerklik" çalışamaz ilan edilmiş oldu.

IKBY liderliği referandum sonrasında bazı tepkilere hazırlanmış olsa da karşısında Bağdat, Tahran ve Ankara ekseninin oluşacağını hesap edememiş gözüküyor.

Can Acun: "Türkiye, İran ve Irak'ın açıklamalarıyla birleşen yaptırım tehditleri, Iraklı Kürtleri nasıl bir macera içine girdiklerini düşündürmeye başlamış durumda. Irak Kürtleri için rüya bitti, gerçekler başladı."

Barzani ve ekibi, referandum kararı sonrasında dış aktörlerin bağımsızlık projesine destek yarışına gireceğini, Türkiye de dâhil olmak üzere bazı aktörlerin blöf yaptığını değerlendiriyordu.

Türkiye'nin birisi kuzeybatıdan diğeri güneydoğudan gelen bu iki milliyetçi dalganın türbülansına karşı çok iyi düşünülmüş hamleler geliştirmesi lazım.

Türkiye’nin IKBY’nin referandum kararına sert tepkisi, Suriye’de yaşananlardan en büyük zararı gören ülke olarak, Kuzey Irak’ta benzer bir istikrarsızlığın yaşanmasını istemediği içindir.