Mevcut şartlar altında Barzani’nin mutlak bir self-determinasyon hakkı yoktur, Irak’taki Türkmenlerin de Yemen’deki Husilerin de Lübnan’daki Hıristiyanların da böyle bir hakkı yoktur.

Referandum tiyatrosundan evet oyu da çıktı. Barzani'nin referandum öncesindeki rahatlığından eser yok. Bağımsızlık ilan etmenin kolay iş olmadığını nihayetinde anladı.

Kriter, yeni sayısında Kuzey Irak’taki gayrimeşru referandum, AK Parti’de yeni dönem, Almanya seçimleri ve Avrupa’nın geleceği konularını masaya yatırdı.

SETA Dış Politika Araştırmaları Direktörü Ufuk Ulutaş ABD'nin IKBY referandumu karşısındaki tavrı üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Bünyesinde Kürt nüfusu barındıran ulus devletler Kürt milliyetçilerini bir arada yaşamaya ikna konusunda en zorlu evreye geçtiler. Zira referandumla bir arada yaşamın bir yolu olarak "özerklik" çalışamaz ilan edilmiş oldu.

IKBY liderliği referandum sonrasında bazı tepkilere hazırlanmış olsa da karşısında Bağdat, Tahran ve Ankara ekseninin oluşacağını hesap edememiş gözüküyor.

Can Acun: "Türkiye, İran ve Irak'ın açıklamalarıyla birleşen yaptırım tehditleri, Iraklı Kürtleri nasıl bir macera içine girdiklerini düşündürmeye başlamış durumda. Irak Kürtleri için rüya bitti, gerçekler başladı."

Bölgesel ülkelerin yönetmesi gereken bir kriz olduğu gibi; artık Barzani’nin de yönetmesi gereken bir kriz var. Etno-teritoryal Kürt milliyetçiliğinin ateş topu, artık Barzani’nin ellerinde.

Güney sınırımızda bağımsız bir yapının ortaya çıkması başta ABD olmak üzere Almanya ve birçok Batılı aktörün Türkiye’yi “yedekleme” stratejisinin hayata geçmesi anlamına gelecektir.

Barzani ve ekibi, referandum kararı sonrasında dış aktörlerin bağımsızlık projesine destek yarışına gireceğini, Türkiye de dâhil olmak üzere bazı aktörlerin blöf yaptığını değerlendiriyordu.

Türkiye’nin IKBY’nin referandum kararına sert tepkisi, Suriye’de yaşananlardan en büyük zararı gören ülke olarak, Kuzey Irak’ta benzer bir istikrarsızlığın yaşanmasını istemediği içindir.

Türkiye'nin birisi kuzeybatıdan diğeri güneydoğudan gelen bu iki milliyetçi dalganın türbülansına karşı çok iyi düşünülmüş hamleler geliştirmesi lazım.

Bağımsızlık kararı alınsa bile realize edilme süreci çok sıkıntılı geçecek. Milliyetçiliklerin kapıştığı ve birbirini suçladığı günlere gidiyoruz.

Bazı kesimlerin Türkiye'nin bu pozisyonunu "Kürt karşıtlığı" üzerinden paketleme çabası olsa da Türkiye'nin endişeleri rasyonel temelli ve reel politik gerçeklere dayanıyor.

Kürt milliyetçilerinin "hırsı" Arap, Fars ve Türk milliyetçilerinin "hiddetini" körüklüyor.

Referandumun ertelenebileceğine yönelik görüşler hâlâ ağırlığını korusa da, bağımsızlık sürecini Barzani yönetimi pazarlık unsuru olarak kullanmaya devam edecek.

PKK, Irak ve Suriye topraklarının bir bölümünü kontrol ettiği sürece Türkiye’nin bu örgüte karşı mücadelesinin başarılı olma imkânı çok zayıftır.