Kamuoyunda yeniden tartışılmaya başlanan “Başkanlık Sistemi” tartışmalarını daha iyi anlamak için SETA uzmanlarının analizlerini ve SETA’da yayımlanan raporları bir arada sunuyoruz.

Türkiye’de devlet-sermaye ilişkilerinde yaşanan gerginlikler, ekonominin büyüme yöneliminden daha çok ideolojik meselelerde yaşanan farklılaşmalardan kaynaklandı.

İç ve dış politikadaki tüm sorun alanlarını alt alta yazıp değerlendirdikten sonra dönüp dolaşıp önümüzdeki esaslı reform gündemine geliyoruz. Şartlar ne kadar zor olursa olsun, reform ajandasından gözümüzü ayırmayıp ileriye bakmak durumundayız.

Dünya politikasında Soğuk Savaş'ın sona ermesinden sonra ortaya çıkan tek merkezli ve tek süper güçlü dönemin sona ermeye başlaması dünya coğrafyasında yeni bir jeopolitik düzenin de kapılarını aralamaya başladı.

Tunus'ta başlayıp Ortadoğu'yu hızla kuşatan siyasal dalga, değişimin kaçınılmaz ve sonuçlarının birçok aktör için muğlâk olduğunu gösterdi.

Bugün İslam dünyasına ilişkin  olumsuz önyargıların sorumlusu Müslüman halklar değil, onları temsil iddiasındaki siyasi yönetimler ve hareketlerdir.

Mısır'ın geleceğini belirleyecek soru, Mısır'daki otoriter rejimin 14 Mayıs deneyimini yaşa(t)mamak için dayatacağı 27 Mayıs düzenine muhalefetin direnip direnemeyeceğidir.

Kamuoyu ilk defa bir anayasa değişikliği ile karşılaşmıyor. Cumhuriyet kurulduğundan bu yana dört tane anayasa ve sayısız değişiklikler yapıldı.Her bir anayasa ve değişiklik paketi, oluşturulduğu dönemin siyasal ve toplumsal koşulları göz önünde bulundurularak hazırlandı ve yürürlüğe konuldu. 1921 Anayasası 1924'te yepyeni bir anayasa ile yer değiştirdi. Tek Parti dönemi boyunca neredeyse her CHP kurultayından sonra 1924 Anayasası değişikliğe uğradı. 1961'de askeri darbe sonrasında sadece Anayasa değil, siyasal sistem de değiştirildi. 12 Mart muhtırasından sonra 1961 Anayasası ciddi değişikliklere tabi tutuldu; özerk kurumların özerklikleri daraltıldı ve bireysel, toplumsal ve siyasal özgürlükleri daraltan düzenlemeler yapıldı. 12 Eylül darbesinden sonra yapılan yeni anayasa ile 1961'in özerk kurumlarının sistem içindeki ağırlığı mahfuz tutulmak kaydıyla, 12 Mart'ın açtığı otoriter zihniyet son haddine vardırıldı.

Afganistan'daki durumun vahameti Amerikan başkanlık seçimleri aracılığıyla uluslararası toplumun gündemine taşındı. Amerika'nın Afganistan'ı işgal ettiği 2001 yılının iyimser atmosferi geride kaldı.

Türkiye'nin yoğun dış politika gündemi ve iç politikadaki sıcak gelişmeler bir şekilde AB ile ilişkileri etkiliyor. Dış politikanın tüm alanlarını tek bir resimde toplama hedefli bütüncül dış politika çerçevesinde AB ile ilişkiler önemli yer tutuyor. Türkiye'nin AB ile ilişkileri, Avrupa merkezli bir dünya sisteminin ortaya çıkışından sonra bir ayak uydurma ve bütünleşme çabası olarak gelişti.

SETA PANEL Konuşmacılar:     Gökhan Çetinsaya     İstanbul Şehir Üniversitesi Rektörü     Taha Özhan     SETA Ekonomi Araştırmaları Koordinatörü     Mete Çubukçu     NTV Haber Müdürü     Soli Özel     İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Tarih: 10 Şubat 2009 Salı Saat: 14.00 – 17.00 Yer: Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Kampüsü D Blok Konferans Salonu         Çırağan Caddesi Osmanpaşa Mektebi Sokak No: 4-6, 34353 Beşiktaş / İstanbul

2007 yılı içerisinde Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı sermaye 21.9 milyar dolara ulaştı. 2001 senesine kadar 1 milyar doları yakalayamamış olan yabancı sermaye girdisi, 2001-2003 arasını iniş çıkışlarla, 2003 sonrasını ise artan trendle geçirdi.

Yeni anayasa tartışmasının temelinde Türk siyasî sisteminin eski bir sorunu yatıyor: Özgürlük. Büyük ve şanlı bir istiklal harbinden sonra Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran kadrolar için özgürlük, öncelikler listesinin alt sıralarında yer alıyordu.   

Küresel ekonomideki dengesizlikler yapısal derinlik kazanma yolunda hızla ilerliyor. Cari açıklar, sermaye hareketleri, enflasyon sıkıntıları ve gelir dağılımı eşitsizlikleri en başta gelen sıkıntılardan. Amerika küresel tasarrufları kontrol etmeye devam ediyor. Dünya genelindeki net tasarruf akışının üçte ikisi Amerika’ya yönelmiş durumda. Japonya ve Almanya gibi ülkeler Amerika’nın ithal ettiği kapitalin yarısına denk gelen kapitali ihraç etmeye devam ediyorlar. Amerika geriye kalan kapital akışını ise orta ölçekli ülkelerden karşılıyor. Petrol üreticisi ülkeler bu pastada büyük bir yer tutmuyor, Çin hatta düşük gelirli ülkelerden Hindistan, Endonezya ve Nijerya da paylarına,

SETA KONFERANS Konuşmacı:     Alpaslan Korkmaz     Neuchatel Ekonomik Kalkınma Ajansı Direktörüdür     Tarih: 20 Aralık 2005 Yer: SETA, Ankara