Kanadalı Astrofizikçi Hubert Reeves, “Doğayla savaş halindeyiz. Eğer kazanırsak, kaybedeceğiz” der. Koronavirüs sonrası oluşacak yeni düzende kendisini güçlü şekilde konumlandırmak isteyecek devletlerin üretim süreçlerine ağırlık vereceği, tüketim alışkanlıklarının bireyselleşeceği, toplu taşıma kullanım oranlarında yaşanacak düşüş gibi senaryolar göz önüne alındığında insan-doğa dengesinin tekrar gözden geçirilmesi elzemdir.

Irak’ta hükümetin kurulmasının ardından son durum ne? Irak’ta hükümeti bekleyen sorunlar neler? Yeni hükümetin Tahran-Washington geriliminde pozisyonu ne olacaktır? Yeni hükümetin Türkiye ile ilişkileri nasıl olacaktır? Irak’ı önümüzdeki dönemde neler bekliyor?

Savunma ve içişleri gibi önceki dönemlerde pazarlık konusu olan önemli bakanlıkların ilk oylamada güvenoyu alması Irak siyaseti adına oldukça önemli bir gelişme olarak değerlendirilebilir. Boş kalan bakanlıkların belirlenmesi için Parlamentonun en kısa zamanda yeniden toplanması bekleniyor. Yeni hükümetin Mayıs 2022'de yapılması beklenen genel seçimlere kadar iktidarda kalması öngörülmektedir.

Başkan Trump, sonra Dışişleri Bakanı Pompeo, 'Wuhan'daki laboratuvardan yayıldığına dair çok sayıda kanıt' olduğunu ileri sürdü. Virüsün "laboratuvar yapımı olduğu ve kasten olmasa da kazaen sızdığı" iddiası giderek ABD kamuoyunda yaygınlaşıyor.

Washington'da düzenlenen panelde konuşan uzmanlar, ABD'nin Kovid-19 salgını sebebiyle Orta Doğu'daki varlığında köklü değişiklikler yapacağını savundu.

On binlerce insanın hayatına mal olan Koronavirüs (Covid-19) salgını her geçen gün etkisini artırırken yeni çağa geçiş, uluslararası sistemde değişiklik, yeni dünya düzeni gibi tartışmaları da beraberinde getirmektedir.

Salgın çıktığı günden beri Dünya Sağlık Örgütü de tartışmaya açıldı. Sağlık alanında uluslararası işbirliğinin karargahı olması beklenen kurum bırakın bir rol oynamayı tel tel döküldü.

Uluslararası örgütler daha çok uluslararası sistemi kontrolü altında devlet ya da devletlerin iradesiyle ortaya çıkan, uluslararası siyasetin aktörü olabilen, genellikle uluslararası sistemdeki mevcut işleyişe yardımcı olan ve böylece statükonun devamına katkı yapan kurum ve kuruluşlardır.

Sağlık kriziyle birlikte gelen ekonomik kriz giderek siyasi liderlerin birinci kaygısına dönüşüyor. Bilim insanları ikinci veya üçüncü dalgaların gelme ihtimalinden bahsetse de ekonomik çöküşün yeni istikrarsızlıkları tetiklemesinden ürküyorlar.

Değişim her daim “devamlılığa” meydan okuyan bir olgudur. Ancak değişimin kontrollü, kontrolsüz veya travma şeklinde gelişmesi söz konusudur. Kontrollü değişim genellikle heyecan verici ve sükunet istikametinde duygu kabarmasına neden olurken kontrolsüz değişim sahip olunan kapasite ve kabiliyetin ötesine geçtiği durumlarda panik ve güvensizlik hissini tetikleyebilir.

İngiltere dünya genelinde en çok vaka sayısının görüldüğü ilk on ülke arasında altıncı sırada ve en çok ölümün yaşandığı ilk on ülke arasında beşinci sırada yer alıyor.

Avusturya hükümetinin, Kovid-19 kaynaklı sağlık krizi aylardır “geliyorum” demesine rağmen zamanı iyi kullanmadığı ve gerekli adımları atarak dersine iyi çalışmadığı, kriz Avrupa’da da patlak verdiğinde görülmüş oldu.

Ne yazık ki büyük güç rekabetinin yoğunlaşması yönündeki emareler daha güçlü. Pandemi sonrası yeni bir düzenin kurulması değil, düzensizliğin artması bekleniyor. Uluslararası sistemde yeni bir güç dağılımı, yeni politik ekonomi ve normlar oluşmadıkça düzen kurulamaz. Ülkeler de yeni ittifaklara mecbur kalacak ölçüde çaresizliğe düşmedikçe radikal değerlendirmeler yapmayacaktır.

2019 Aralık-2020 Mart arasında Çin’in koronavirüsle (Covid-19) mücadelesi, alınan önlemler, ihmaller ve salgının uluslararası sisteme yansımaları oldukça çok tartışıldı. Yaklaşık üç ay süren ağır karantina uygulamaları ve tedbirlerle birlikte Çin 2020’nin Mart ortasından itibaren virüse karşı bir şekilde zaferini ilan etti.

Koronavirüs salgını öncesi uluslararası sistem nasıl bir karakteristiğe sahipti? Koronavirüs salgınının uluslararası sistemi etkileme potansiyeli var mı? Koronavirüs salgınıyla birlikte uluslararası sistemin şekillenmesinde rol oynayabilecek faktörler nelerdir? Uluslararası sistemin değişimine dair olası senaryolar nelerdir?

Liberal uluslararası düzenin dağıldığına ya da yeni bir uluslararası düzenin şekillendiğine dair alternatif değişim iddialarını anlamak için, kurumsal siyaset ve güç siyaseti üzerinden uluslararası düzenin nasıl şekillerde anlaşıldığına bakılmalı.

Rakamlara bakıldığında Çin'in istikrarlı büyümesinin sürdüğünü ve Afrika başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerinde daha fazla etkin olmaya başladığını söylemek mümkün. Ancak aynı rakamlar bize ABD ile Çin arasındaki askeri ve ekonomik gücün hala korunduğunu da söylüyor.