2021'in ruh hali jeopolitik bir kaygının bütün bir yıla damgasını vuracak olması. 2020'den daha kötü olup olmayacağını zaman gösterecek.
Devamı
2011'de Arap Baharı'nın başlaması ve 2012'de doruk noktasına ulaşması, Arap halklar için gecikmiş bir umuttu ancak değişim sürecinden korkan statükocu güçler ve çıkarlarının zarar göreceğinden korkan bölge dışından fırsatçı güçler, 2013'te Arap Baharı'nı kürtaj yapmak için bir araya geldiler. Tabii halkın deneyimsizliğinden ve devrimcilerin yaptığı bir dizi hatadan da faydalandılar.
Devamı
Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) tarafından video konferans yoluyla '2021'de Türkiye ve Dünya: Beklentiler, Riskler, Fırsatlar' başlıklı web paneli düzenlendi.
2020 yılı boyunca gerek Avrupa’dan gerekse ABD’den Türkiye’nin canını sıkacak baskı ve müdahaleler gelmeye devam etti..
2020’nin öne çıkan bütün gelişmeleri bu yıllıkta analiz edildi. Alanında uzman araştırmacılar tarafından hazırlanan '2020'de Türkiye', Türkiye’yi anlamak için önemli bir başvuru kaynağı.
SETA Güvenlik Araştırmaları Direktörü Murat Yeşiltaş, Türkiye'nin Asya politikasını ve küresel liderlik rekabetini değerlendirdi.
Bitirdiğimiz yılın gündeminin başköşesinde Kovid-19 salgının oturduğu şüphe götürmez. Sağlık, ekonomi ve insaniyet alanlarında tüm dünya büyük bir sınavdan geçti. Birbirinin maske kargolarına el koyan ülkelerin utancı tarihteki yerini aldı.
Devamı
Libya'da Türkiye'nin sahaya girişinden sonra kısa sürede elde edilen askeri başarılar sayesinde Serrac Hükümeti hem siyasi hem de askeri olarak güçlendi.
Devamı
Biden'ın Türkiye politikası, Ankara'nın kendi oyununu oynama gerçekliğini tanımalı. Erdoğan-Putin ilişkisi gibi bir ilişkinin Erdoğan ve Biden arasında kurulması ihtiyacı fark edilmeli.
Tahran’a karşı kendisi doğrudan harekete geçmek yerine Washington’un sert adımlar atmasını isteyen İsrail’in Trump dönemi sona ermeden ABD’nin İran’ın nükleer tesislerini vurmasını sağlamaya çalıştığı da biliniyor. Biden döneminde ABD’yi böyle bir adım atmaya sevk etmenin çok daha zor olacağını bu ülkedeki Yahudi lobisi ve Netanyahu iyi biliyor.
Türkiye'ye yakın coğrafyada güçsüz devletler ve devlet dışı aktörler yaygın. Bu nedenle güçlüye meydan okuma ancak asimetri ile sağlanabiliyor. Örneğin terörist örgütler hukuk ile kendini bağlamıyor ve maliyet etkin araçlarla büyük etkiler yaratabiliyor.
Türkiye-Britanya ilişkileri açısından Brexit sonrası bardağın dolu tarafının, boş tarafından daha fazla olduğu söylenebilir. Aynı değerlendirmeyi AB-Türkiye ilişkileri açısından söylemek mümkün değildir.
Türkiye'nin son yıllarda demokratikleşme ve kapasite artırımı konularında kat ettiği mesafe ülkeyi özgürleştirdi ve rasyonel ufkunu genişletti.
Türkiye için Libya basit bir dış politika gündemi değil. Tüm Doğu Akdeniz haklarını savunmada önemli bir dayanak. Doğu Akdeniz'den Türkiye'yi dışlamak isteyenler Libya ile yapılan anlaşmadan sonra oyunun bozulduğunu gördüler. Zaten savaşa hız vermelerinin ardında da bu vardı.
Son günlerde iç politikanın gündemi malum; CHP.
Türkiye kendi başına karar almak ve uygulamak zorunda kaldığında, ABD ile olan ilişkisi de mecburen değişime uğradı. Rusya ise 70 yıl önce yaptığı hatayı tekrar etmedi. Putin'in realist yaklaşımı Türkiye'yi pazarlık yapılabilir bir aktör olarak görmesini sağladı.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) PKK ile yaşadığı çatışmalar ve süre giden protestolar arasında gergin günlerden geçiyor. Gerginliğin tarafı olarak bir yanda IKBY yönetimini büyük oranda elinde bulunduran KDP diğer tarafta ise PKK bulunmakta. Irak'taki bu KDP-PKK gerginliği Suriye'de de iki tarafın uzantıları olan Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ile PYD arasındaki gerginlikle karşılıklı etkileşim içerisinde seyretmekte. Irak merkezi yönetimi, Türkiye ve ABD gibi aktörler de olayları yakından takip ediyor ve yer yer bilfiil müdahil oluyorlar.
Washington'un yaptırım kararı uzun süredir konuştuğumuz S-400 meselesini somutlaştırdı. Kongre'nin ısrarı ile CAATSA çerçevesinde Başkan Trump giderayak, müttefik bir ülkenin Savunma Sanayii Başkanlığına yaptırım getirdi. Yaptırımların mevcut haliyle ağır olmadığı ancak genişleme imkânı olduğu, daha önemlisi ise Biden Yönetimine Türkiye ile ilişkilerde yeni bir angajman geliştirme fırsatı sunduğu açık.
Yaptırımlar nedeniyle Türkiye'nin savunma sanayii duracak veya bitecek değil. Aksine tüm hızıyla devam edecek
Yeni dönemde bölgesel güçler arasındaki büyük oyun Türkiye, İran ve İsrail arasında. Bu oyunun avantajlısı Ankara. İran eliti milliyetçi duygusallığı ve abartılı umudu bir kenara bırakıp yeni bölgesel jeopolitiğe odaklanmalı.
Uzmanlar ABD yönetiminin, Türkiye'nin savunma sanayisini hedef alan yaptırımlarının ardından kısa vadede ikili ilişkilerde sert bir kopuşun olmayacağı görüşünde.