Ankara bir yandan son yıllardaki hamlelerini tahkim eden diplomasiye devam edecek. Diğer yandan ise nüfuzunu genişletecek yeni hamlelerde bulunacak. Bugünün dünyasında milli menfaati temin etmenin yolu bu.
Devamı
Türkiye'nin dış politikada içine girdiği yeni dönemde kendisini yeniden konumlandıracak bir hareketlilik oluşturması ve hem fikri zemini güçlü hem de pratikleri ve araçları iyi hesaplanmış bir yaklaşım sergilemesi, pandemi sonrası dönem için elinin daha güçlenmesine imkan tanıyacaktır.
Devamı
Kanal İstanbul'un Montrö Sözleşmesi'nin getirdiği kazanımları ortadan kaldıracağı yorumu, emekli amirallerin bildirisinin ana korkusuydu.
ABD doğal olarak Çin ile artık kaçınılmaz hale gelen hegemonya mücadelesini kendisine avantaj yaratacak şartlar altında vermek istiyor.
ABD ve Çin arasındaki jeopolitik ve ideolojik rekabetin tüm dünyayı kapsaması beklenmiyor. AB, Rusya, Hindistan, Brezilya, Endonezya, Nijerya, Türkiye ve Güney Afrika gibi ülkeler otonomilerini koruyarak denge siyaseti yürütecekler.
Washington baskı ve gerilim politikasını takip ediyor.
Washington, yapacağı küçük revizyonlarla Ortadoğu'da yeni dengeler oluşturabilir ancak bölge ile uğraşmaktan kurtulamaz. Her yeni denge Rusya, Çin ve bölgesel güçlerin rekabetini hızlandıracak.
Devamı
ABD’nin yeni başkanı Joe Biden’ın hangi 'grand strateji' geleneğine yaslanırsa yaslansın, Çin’i eski dönemlere nazaran daha fazla ciddiye alacağı kesin görünüyor.
Devamı
Londra ve Brüksel'in uzun zamandır yürüttüğü müzakereler neticesinde İngiltere, aslında 31 Ocak 2020 itibarıyla AB'nin siyasi mekanizmalarından ayrılmıştı. Ancak Brexit sonrası dönemde ticari ilişkilerin nasıl bir zemine oturtulacağına dair uzlaşma sağlanamadığı için bu konudaki belirsizlik yıl boyunca devam etti.
2021'e girmeden önce Türkiye, dış ticaret pazarında önemli bir payı bulunan İngiltere ile önemli bir başarı göstererek serbest ticaret anlaşması (STA) imzaladı. Anlaşma belirsizliğin azaltılması yolunda ikili ticareti güvence altına almış oldu. İngiltere'nin AB ile sürdürdüğü sancılı Brexit sürecinden sonra birlikten ayrılması ve hemen ardından Türkiye ile imzalamış olduğu STA her iki taraf için çok değerli. İngiltere'nin şimdiye kadar 63 ülke ile imzaladığı STA'lar arasında Türkiye ile imzaladığı anlaşma beşinci en büyük anlaşma niteliğinde.
Fransa'dan kaynaklı olarak yorumlanan Almanya ve Fransa arasında yaşanan fikir ayrılıkları, aynı zamanda AB başkenti Brüksel'de de Alman-Fransız ilişkilerinin kötü seyri olarak değil, daha çok Fransa'nın ortak AB Dış politikasından uzaklaştığı ve haliyle kendisini yalnızlaştırdığı yönünde algılanmaktadır. AB'nin çetrefilli, zahmetli ve hantal yapıya sahip olan ortak dış politika sürecine bağlı kalmaksızın milli hedeflerini önceleyen Fransa kendisine uluslararası sahnede hareket alanı açmıştır.
Biden dış politika takımını tanıtırken 'Amerika Geri Döndü' ifadesini kullandı. Dünyaya küresel meselelerde hem birlikte çalışma hem de Amerika'nın liderlik yapmaya aday olduğu mesajını verdi... Biden'ın Amerika'yı uluslararası düzenin liderliği konumuna tekrar getirmesi seçtiği kadrolardan çok ortaya koyacağı vizyon ve bunu gerçekleştirecek iyi düşünülmüş bir strateji gerektiriyor.
SETA Washington DC Araştırma Direktörü Kılıç Buğra Kanat, Asya-Pasifik bölgesindeki 15 ülkenin imzaladığı Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (RCEP) anlaşmasını değerlendirdi.
Kovid-19 ve ekonomik etkileriyle mücadeleyle birlikte, ABD'deki seçim sürecinin ardından Trump-Biden geçişinin de sürdüğü böylesi bir dönemde 'dünyanın en büyük serbest ticaret anlaşması' olarak tanımlanan RCEP (Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık) imzalandı.
Trump’ın görevde olduğu son dört yılda transatlantik ilişkilerde oluşan gerilimin, ilişkileri tahkim edeceği vaadinde bulunan Biden’ın göreve başlamasıyla birlikte kademeli şekilde düşmesi bekleniyor.
Trump döneminde ABD içine kapanıp uluslararası iş birliğini sınırlandırırken, Washington’un bu politikasını fırsata çevirmek isteyen Pekin yönetimi kendisini serbest ticaretin ve uluslararası kurumsal iş birliğinin savunucusu olarak gösterdi.
Dubai Ports World’ün elinde tuttuğu limanların yanı sıra Abu Dabi yönetiminin Yemen ve Afrika boynuzunda askerî üsler kurarak önemli boğazları kontrol altına almaya çalışması, İsrail ve BAE’nin müşterek hedeflerinin bir yansıması.
SETA Washington DC Araştırma Direktörü Kılıç Buğra Kanat, Biden dönemine ve ABD'nin olası politikalarına yönelik değerlendirmelerde bulundu.
Biden yönetimi Avrupa ile ilişkilerinde makul diplomatik üslubun hakim olduğu bir iletişim ile talep ettiği desteği ancak ticari alanda taviz vererek belli bir düzeye kadar alabilecektir. Diğer taraftan ABD'nin dış politikada önceliği Pasifik bölgesinde olmaya devam edecektir.
Ferhat Pirinççi: 'Türkiye'nin bulunduğu jeopolitik ortamın önümüzdeki on yıllık dönem içinde kapsamlı dönüşüm ve kırılmalar yaşama ihtimali çok yüksek. Her türlü ihtimale hazırlıklı olması gereken Türkiye hareket kabiliyeti yüksek ve esnek bir dış ve güvenlik siyaseti yöntemi benimsemek zorunda.'